Καρκίνος: ‘Ερευνα σε 185 χώρες για 36 μορφές του

Περισσότερα από 35 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου αναμένεται να προκύψουν έως το 2050, από τα εκτιμώμενα 20 εκατομμύρια το 2022, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), ενός εξειδικευμένου κλάδου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Η αύξηση αυτή αντανακλά τόσο τη γήρανση του πληθυσμού όσο και την παγκόσμια αύξησή του, καθώς και τη μεγαλύτερη έκθεση των ανθρώπων σε παράγοντες κινδύνου. Ο καπνός, το αλκοόλ και η παχυσαρκία είναι βασικοί παράγοντες, μαζί με την ατμοσφαιρική ρύπανση που αναμένεται να οδηγήσουν στην αύξηση των νέων περιστατικών καρκίνου.

Οι πλουσιότερες χώρες αναμένεται να έχουν τη μεγαλύτερη απόλυτη αύξηση του καρκίνου, με επιπλέον 4,8 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις να προβλέπονται το 2050.

Ωστόσο, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος εκτιμάται ότι θα δουν την υψηλότερη αναλογική αύξηση του καρκίνου, ενώ η θνησιμότητα προβλέπεται να διπλασιαστεί.

Οι εκτιμήσεις από το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου της IARC βασίζονται στα δεδομένα από 185 χώρες, ενώ καλύπτουν 36 διαφορετικές μορφές καρκίνου.

Την ίδια στιγμή, άλλη έρευνα του ΠΟΥ από 115 χώρες, έδειξε ότι η πλειονότητα  των κρατών δεν χρηματοδοτεί επαρκώς τις υπηρεσίες προτεραιότητας για τον καρκίνο και την παρηγορητική φροντίδα ως μέρος της καθολικής υγειονομικής κάλυψης.

Συνήθεις καρκίνοι παγκοσμίως

Δέκα τύποι καρκίνου αποτελούσαν συλλογικά περίπου τα δύο τρίτα των νέων περιπτώσεων και των θανάτων παγκοσμίως το 2022, ανέφερε η IARC.

Ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν η πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή παγκοσμίως, με 2,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις. Αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 12 τοις εκατό όλων των νέων περιπτώσεων και το 18,9 τοις εκατό των θανάτων, που αντιστοιχεί σε 1,8 εκατομμύρια άτομα, καθιστώντας τον κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο.

Ο καρκίνος του μαστού κατέλαβε τη δεύτερη θέση ως προς την εμφάνιση, με 2,3 εκατομμύρια περιπτώσεις παγκοσμίως ή 11,6 τοις εκατό, αλλά αντιπροσώπευε το 6,9 τοις εκατό των θανάτων.

Άλλοι συχνά εμφανιζόμενοι καρκίνοι ήταν ο καρκίνος του παχέος εντέρου, του προστάτη και του στομάχου.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ήταν η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου από τη νόσο, ακολουθούμενος από τον καρκίνο του ήπατος, του μαστού και του στομάχου.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας ήταν ο όγδοος πιο συχνά εμφανιζόμενος καρκίνος παγκοσμίως, η ένατη κύρια αιτία θανάτου από τη νόσο και η πιο συχνή ασθένεια στις γυναίκες σε 25 χώρες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική.

Ανισότητες και επενδύσεις

Οι εκτιμήσεις της IARC – που εκδόθηκαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου στις 4 Φεβρουαρίου – αποκάλυψαν επίσης εντυπωσιακές ανισότητες, ιδιαίτερα στον καρκίνο του μαστού.

Μία στις 12 γυναίκες που κατοικούν στις πλουσιότερες χώρες θα διαγνωστεί με τη νόσο στη διάρκεια της ζωής της και μία στις 71 θα πεθάνει από αυτήν, ανέφερε ο Οργανισμός. Ωστόσο, αν και μόνο μία στις 27 γυναίκες στις φτωχότερες χώρες θα λάβει θετική διάγνωση καρκίνου του μαστού, μία στις 48 θα πεθάνει.

Αυτές οι γυναίκες «διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από τη νόσο λόγω καθυστερημένης διάγνωσης και ανεπαρκούς πρόσβασης σε ποιοτική θεραπεία», δήλωσε η Δρ Isabelle Soerjomataram, Αναπληρώτρια Επικεφαλής του Κλάδου Επιτήρησης Καρκίνου στο IARC.

Η έρευνα του ΠΟΥ, αποκάλυψε επίσης σημαντικές παγκόσμιες ανισότητες στις παρεχόμενες υπηρεσίες για τον καρκίνο. Για παράδειγμα, οι χώρες υψηλότερου εισοδήματος είχαν έως και επτά φορές περισσότερες πιθανότητες να συμπεριλάβουν υπηρεσίες που σχετίζονται με τον καρκίνο του πνεύμονα στα πακέτα παροχών υγείας τους.

Πηγές:
https://news.un.org/en/story/2024/02/1146127

Πηγή: iatronet.gr

Καινοτομία και καρκίνος: Εκατομμύρια ζωές σώθηκαν χάρη στις εφευρέσεις – Η συμβολή της Ελλάδας

Αυτό αναφέρεται σε ανακοίνωση του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, με αφορμή τα ευρήματα της μελέτης που δημοσιεύτηκε ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουαρίου) ενώ σημειώνεται ότι η μελέτη ολοκληρώνεται από μια διαδικτυακή πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) ελεύθερης πρόσβασης, η οποία απλοποιεί την πρόσβαση από την ερευνητική κοινότητα στον τομέα αυτό.

Η μελέτη διαπιστώνει ότι περισσότερες από 140.000 εφευρέσεις για την καταπολέμηση του καρκίνου έχουν αποκαλυφθεί στο κοινό σε έγγραφα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας τα τελευταία 50 χρόνια και περισσότερες από 5 εκατομμύρια ζωές σώθηκαν, μόνο στην ΕΕ, χάρη στις εφευρέσεις στην ογκολογία.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΟΒΙ, η Ελλάδα συνέβαλε σε αυτή την εξέλιξη τα τελευταία 20 χρόνια με την εγγραφή 79 διεθνών οικογενειών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας από εταιρείες και ερευνητικές εγκαταστάσεις της χώρας. Η χώρα κατατάσσεται 22η μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και 41η παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο συχνότερος τύπος για τους άνδρες και ο καρκίνος του μαστού ο συχνότερος για τις γυναίκες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Γενικότερα, υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το European Cancer Information System (ECIS), το 31% των ανδρών και το 25% των γυναικών αναμένεται να διαγνωστούν με καρκίνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από την ηλικία των 75 ετών.

Η μελέτη που ξεκίνησε από το ΕΓΔΕ έχει ως στόχο να παράσχει στις κυβερνήσεις και στην κοινότητά της καινοτομίας πληροφορίες σχετικά με την κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των τεχνολογιών κατά του καρκίνου παγκοσμίως. Περιγράφει πού και ποιες ήταν οι πιο πρόσφατες εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα. Η μελέτη ολοκληρώνεται από μια διαδικτυακή πλατφόρμα του EPO, ελεύθερης πρόσβασης, η οποία απλοποιεί την πρόσβαση από την ερευνητική κοινότητα στον τομέα αυτό, μέσω των τεχνικών πληροφοριών που περιέχονται στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας τους, χρησιμοποιώντας προκαθορισμένες αναζητήσεις βάσεων δεδομένων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.

Ο πρόεδρος του ΕΓΔΕ Αντόνιο Καμπίνος δήλωσε: «Η πλατφόρμα που εγκαινιάζουμε σήμερα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον περιορισμό της ασθένειας του καρκίνου, ενδυναμώνοντας τους επιστήμονες με τεχνικές πληροφορίες και διορατικότητα για να προωθήσουν την έρευνά τους και να τους υποστηρίξουν στην προώθηση νέων τεχνολογιών που μπορούν να σώσουν ζωές. Εδώ στην Ευρώπη, είμαστε στη δεύτερη θέση όσον αφορά την ανάπτυξη τεχνολογιών που σχετίζονται με τον καρκίνο, αλλά σαφώς μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα, πρέπει να κάνουμε περισσότερα – ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι προβλέπεται αύξηση του αριθμού των διαγνώσεων καρκίνου τα επόμενα χρόνια».

Καινοτομίες, διάγνωση και θεραπεία

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη του ΕΓΔΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες ηγούνται στην καινοτομία που σχετίζεται με τον καρκίνο παγκοσμίως, με σχεδόν το 50% όλων των IPFs από το 2002 έως το 2021 να αποδίδονται σε αιτούντες από τις ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται στη δεύτερη θέση με μερίδιο 18%, ακολουθούμενη από την Ιαπωνία με 9%. Πιο πρόσφατα, η Κίνα έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα, με μεγάλη συμβολή στον παγκόσμιο τοπίο της καινοτομίας για τον καρκίνο. Στην Ευρώπη, η Γερμανία έχει διατηρήσει τη θέση της ως ηγετική χώρα προέλευσης στην καινοτομία που σχετίζεται με καινοτομίες κατά του καρκίνου, ως πρωτοπόρος τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το Ηνωμένο Βασίλειο αναδείχθηκε γρήγορα ως ο δεύτερος μεγαλύτερος συνεισφέρων. Η Γαλλία, η Ελβετία και οι Κάτω Χώρες έχουν επίσης επιδείξει σταθερή αύξηση στην καινοτομία που σχετίζεται με τον καρκίνο, καταλαμβάνοντας την τρίτη, τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα.

Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση του καρκίνου έχουν ενισχυθεί χάρη στις νέες και βελτιωμένες τεχνολογίες για τη θεραπεία και τη διάγνωση αυτών των ασθενειών. Οι ανακαλύψεις στις ανοσοθεραπείες και τις γονιδιακές θεραπείες έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Μεταξύ 2015 και 2021, ο αριθμός των IPFs στην ανοσοθεραπεία υπερδιπλασιάστηκε, ενώ η γονιδιακή θεραπεία διπλασιάστηκε κατά την ίδια περίοδο. Έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση της διεθνούς δραστηριότητας κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στον τομέα της διάγνωσης του καρκίνου, ιδίως στις υγρές βιοψίες (πχ. δείγματα αίματος). Οι IPFs στην υγρή βιοψία πενταπλασιάστηκαν. Ήταν λίγο πάνω από 500 το 2012, και έγιναν πάνω από 2300 το 2021. ‘Αλλες νέες εξελίξεις στην πληροφορική της υγειονομικής περίθαλψης επικεντρώθηκαν στην χρήση προηγμένων τεχνικών επεξεργασίας εικόνας και αλγορίθμων μηχανικής μάθησης για την βελτίωση της ακρίβειας και της αποτελεσματικότητας της ανίχνευσης και διάγνωσης του καρκίνου.

Πανεπιστήμια και δημόσια ερευνητικά κέντρα

Ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι καινοτομίες φτάνουν στην αγορά αλλάζει. Η μελέτη επισημαίνει επίσης μια πιθανή μετατόπιση τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Τα πανεπιστήμια, τα νοσοκομεία, οι δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και οι νεοσύστατες επιχειρήσεις διαδραματίζουν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο. Έχουν συμβάλλει καθοριστικά σχεδόν στο ένα τρίτο των IPFs που σχετίζονται με τον καρκίνο μεταξύ 2002-2021, αντιπροσωπεύοντας το 26% όλων των IPFs από αιτούντες της ΕΕ και το 35% των IPFs από αιτούντες των ΗΠΑ, ξεπερνώντας σημαντικά τη μέση συμβολή τους σε όλες τις τεχνολογίες. Το INSERM και το CNRS της Γαλλίας ξεχωρίζουν ως βασικοί κόμβοι για την καινοτομία κατά του καρκίνου, καταλαμβάνοντας την τρίτη και έβδομη θέση παγκοσμίως κατά την πιο πρόσφατη πενταετή περίοδο, 2017-2021. ‘Αλλοι αξιοσημείωτοι συνεισφέροντες μεταξύ των κορυφαίων υποψηφίων περιλαμβάνουν φαρμακευτικές εταιρείες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, εστιάζοντας κυρίως σε καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο, ενώ αρκετές εταιρείες, όπως η Philips, η Siemens και η Fujifilm ειδικεύονται στη διάγνωση.

Νέα πλατφόρμα και εργαλεία για τη διευκόλυνση επενδύσεων

Η νέα δωρεάν διαδικτυακή πλατφόρμα, «Τεχνολογίες καταπολέμησης του καρκίνου» αναπτύχθηκε από εμπειρογνώμονες του ΕΓΔΕ, σε συνεργασία με 10 εθνικά γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην Ευρώπη. Το εργαλείο παρουσιάζει πάνω από 130 σύνολα δεδομένων σε τέσσερα γενικά θέματα:

  • πρόληψη και έγκαιρη ανίχνευση
  • διάγνωση
  • θεραπείες και
  • ευεξία και μετέπειτα φροντίδα.

Η πλατφόρμα περιλαμβάνει όχι μόνο τις 140.000 εφευρέσεις στις οποίες βασίστηκε η μελέτη, αλλά και πολλές άλλες.

Σημειώνεται ότι, αυτή είναι η τέταρτη πλατφόρμα από το ΕΓΔΕ, μετά από εκείνες για τον κορονοϊό, τις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας και την πυρόσβεση δασικών εκτάσεων.

Επιπλέον, για να βοηθήσει στην ανάπτυξη και εμπορευματοποίηση νέων τεχνολογιών για την καταπολέμηση του καρκίνου, το ΕΓΔΕ επικαιροποιεί το δωρεάν εργαλείο του «Deep Tech Finder», το οποίο χαρτογραφεί σχεδόν 8000 νεοσύστατες επιχειρήσεις από όλη την Ευρώπη με αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Αυτό, όπως υπογραμμίζεται, βοηθά τους επενδυτές και τους δυνητικούς εταίρους να βρουν ευρωπαϊκές νεοσύστατες επιχειρήσεις με πολύτιμες νέες τεχνολογίες καρκίνου στον τομέα της βαθιάς τεχνολογίας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πηγή: news4health.gr

Νέα μέλη του οργάνου με τίτλο “Ανάπτυξη καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων για ανίχνευση και χαρακτηρισμό Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων (ΚΚΚ) στο αίμα των ασθενών”

Νέα τροποποίηση ανακοινώθηκε στις 29/01/2024, σχετικά με την απόφαση ορισμού οργάνου επαλήθευσης του έργου με τίτλο «Ανάπτυξη καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων για ανίχνευση και χαρακτηρισμό Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων (ΚΚΚ) στο αίμα των ασθενών», κωδικό ΠΣΚΕ Τ2ΕΔΚ-01562 και κωδικό ΟΠΣ 5067350, με αρ. πρωτ. ΕΥΔΕ ΕΚ 5551/22.11.2023.

Η νέα τροποποίηση, αφορά στην αφαίρεση του κ. Νικόλαου Ξενίδη του Κυριάκου, Επίκουρου Καθηγητή, Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ που χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία» του ΕΣΠΑ.
Μέλη του οργάνου επαλήθευσης ορίζονται οι εξής: 
  • Απόστολος Κλινάκης του Γεωργίου, Ερευνητής Α’, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) (ΑΜ 17601)
  • Μαριστέλλα Σγουρού, του Ευσταθίου, Στέλεχος της ΕΥΔΕ ΕΚ
Η σύσταση του οργάνου αφορά το σύνολο των επαληθεύσεων του έργου (διοικητικές ή / και επιτόπιες). Σύμφωνα με την αναλυτική πρόσκληση της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ, θα διενεργηθούν συνολικά μία ή δύο ενδιάμεσες επαληθεύσεις και μία τελική επαλήθευση.
Έργο του οργάνου είναι ο έλεγχος και η επιβεβαίωση της υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του Έργου σύμφωνα με την αναλυτική πρόσκληση της δράσης, της τήρησης των εθνικών και κοινοτικών κανόνων και της σύνταξης της έκθεσης επαλήθευσης.
Η διάρκεια λειτουργίας του οργάνου ορίζεται για το χρονικό διάστημα από την υπογραφή της παρούσας απόφασης και μέχρι την έκδοση βεβαίωσης ολοκλήρωσης του έργου της παραγράφου 1, εκτός αν συντρέχουν λόγοι παραίτησης ενός ή περισσότερων μελών.
Διαβάστε αναλυτικά την εν λόγω Τροποποίηση, εδώ.
Ενώ, για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την δράση Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ, βρείτε εδώ.

Αδυναμία κάλυψης των ιατρικών αναγκών στην Ελλάδα καταγράφει η έκθεση της Κομισιόν

Το ποσοστό των ανικανοποίητων αναγκών για ιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα παραμένει το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ μετά την Εσθονία, σύμφωνα με την ετήσια έκδοση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «State of Health in the EU | Greece: Country Health Profile 2023», που είδε το φως της δημοσιότητας πριν λίγες ημέρες. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, παρά τη σταθερή μείωση από το 2016, το ποσοστό των ανικανοποίητων ιατρικών αναγκών, λόγω οικονομικής αδυναμίας, μεγάλης απόστασης ή μεγάλου χρόνου αναμονής στην Ελλάδα είναι 9% και παραμένει σταθερά πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (2,2%). Επιπλέον, μεταξύ 2021 και 2022, η Ελλάδα είδε τη μεγαλύτερη άνοδο, κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες, τη στιγμή που η συνολική αύξηση σε ολόκληρη την ΕΕ ήταν 0,2 %. Ειδικά περιοχές απομακρυσμένες και νησιωτικές αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, που σχετίζονται με τη χαμηλή προσβασιμότητα στην υγειονομική περίθαλψη. Επιπλέον, ένα πολύ υψηλότερο επίπεδο ανεκπλήρωτων ιατρικών αναγκών λόγω αυξημένου κόστους των ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών καταγράφεται στα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα (14,3%) σε σχέση με τις ομάδες υψηλού εισοδήματος (4,3%).

Το πρόβλημα πρόσβασης αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας: την άνοιξη του 2021 το 19% των Ελλήνων ανέφερε ότι είχε παραιτηθεί από μια αναγκαία ιατρική εξέταση ή θεραπεία. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 16 % ένα χρόνο αργότερα (άνοιξη 2022). Η ιατροφαρμακευτική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ δίνει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών χρηματοδοτούμενων από το δημόσιο, ωστόσο η δωρεάν δημόσια οδοντιατρική κάλυψη είναι περιορισμένη για παιδιά έως 18 ετών. Άλλα πιθανά εμπόδια πρόσβασης είναι τα μηνιαία κατώτατα όρια στον αριθμό των αποζημιωθέντων από τον ΕΟΠΥΥ επισκέψεων σε γιατρούς, εργαστηριακών εξετάσεων και συνταγές φαρμάκων (κατά αξία) από γιατρούς που δεν είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ.

Τα παραπάνω μπορεί να οδηγήσουν ορισμένους ασθενείς να καθυστερήσουν την ιατρική τους φροντίδα ή να πληρώσουν για μια ιδιωτική επίσκεψη σε γιατρό από την τσέπη τους. Οι ιδιωτικές δαπάνες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη πληρώνονται από την τσέπη των πολιτών αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο (33%) του συνόλου των δαπανών για την υγεία, ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 15%. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δαπανών αφορά αγορά φαρμάκων και ενδονοσοκομειακή περίθαλψη. Επίσης, το 2021, η Ελλάδα είχε το τρίτο υψηλότερο ποσοστό ακάλυπτων αναγκών για οδοντιατρική περίθαλψη (7,8 %) στην Ε.Ε και το 2022 αυτό το ποσοστό αυξήθηκε στο 12,1 % (το υψηλότερο στην Ε.Ε.).

Πηγή: healthdaily.gr

Η πολιτική της ανθρωποκεντρικής τεχνητής νοημοσύνης : ερωτήματα και προσκλήσεις

Η ταχεία ανάπτυξη μιας από τις πιο επιδραστικές τεχνολογίες των τελευταίων χρόνων έχει ήδη κινητοποιήσει το σύνολο των θεσμικών κυττάρων των ευρωπαϊκών οργάνων. Οι νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής, τα ψηφίσματα και οι αναφορές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου  και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών στον τομέα αυτό αντανακλούν τη βούληση της Ένωσης να διαδραματίσει έναν ισχυρό ρόλο για τον ρυθμιστικό έλεγχο αυτής της τεχνητής νοημοσύνης  και να διαμορφώσει το περιεχόμενο και την κατεύθυνση των συναφών διεθνών συζητήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, η ανθρωποκεντρική προσέγγιση στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της ΕΕ στον εν λόγω τομέα. To μοντέλο που προωθεί η ΕΕ συνίσταται στη ρύθμιση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης με γνώμονα την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων επί τη βάσει ηθικών αρχών που έχει υιοθετήσει η ίδια η Ένωση.

Η εν λόγω προσέγγιση αναμένεται  να λάβει νομική υπόσταση με την μορφή Κανονισμού και την θέσπιση νομοθετικού πλαισίου που θα εναρμονίζει τους κανόνες για τη διάθεση στην αγορά ή τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης στην ΕΕ, καθώς και τη θέσπιση ορισμένων απαγορεύσεων σε συγκεκριμένες πρακτικές και χρήσεις συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης όπως την διάθεση στην αγορά συστήματος ΤΝ που χρησιμοποιεί βλαβερές τεχνικές οι οποίες απευθύνονται στο υποσυνείδητο ενός προσώπου, που εκμεταλλεύεται οποιοδήποτε από τα τρωτά σημεία συγκεκριμένης ομάδας προσώπων λόγω της ηλικίας, της σωματικής ή διανοητικής αναπηρίας τους, ή  συστημάτων ΤΝ για την αξιολόγηση ή την ταξινόμηση της αξιοπιστίας των φυσικών προσώπων με βάση την κοινωνική τους συμπεριφορά ή την ρήση συστημάτων εξ αποστάσεως βιομετρικής ταυτοποίησης «σε πραγματικό χρόνο», σε δημόσια προσβάσιμους χώρους για σκοπούς επιβολής του νόμου.

Το μοντέλο αυτό φαίνεται να υιοθετείται πλέον και από άλλες χώρες, τεχνολογικές εταιρείες, πανεπιστήμια και διεθνείς οργανισμούς και φαίνεται να καθορίζει πλέον τον συνολικό διεθνή βηματισμό στο θέμα αυτό.

Τα ερωτήματα που τίθενται από την υιοθέτηση αυτού του μοντέλου είναι πολλά. Με ποιο τρόπο ακριβώς θα λάβει σάρκα και οστά η συγκεκριμένη προσέγγιση;  Αρκεί ο διαχωρισμός των πιθανών χρήσεων με βάση μια συγκεκριμένη κλίμακα κινδύνου; Ποιος θα είναι ο ρόλος της ηθικής και των επιτροπών ηθικής στην διαμόρφωση ενός πλαισίου ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των πολιτών σε επιμέρους χρήσεις της ΤΝ; Επιπλέον, θα θωρακιστεί το μοντέλο με μηχανισμούς συμμόρφωσης και συγκεκριμένες νομικές παραμέτρους για να αποκτήσει κανονιστική ισχύ; Θα λάβει την μορφή νομικού προαπαιτούμενου η περίφημη Εκτίμηση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων;

Το τελευταίο θέμα είναι άκρως ενδιαφέρον καθώς εγείρει μια σειρά ζητημάτων σε εννοιολογικό/ερμηνευτικό, κανονιστικό και μεθοδολογικό επίπεδο μιας και ουσιαστικά δύναται να αποτελέσει σημείο όσμωσης και σύζευξης των ανθρωπιστικών/κοινωνικών επιστημών με τις θετικές επιστήμες. Τα πρώτα δείγματα επεξεργασίας του συγκεκριμένου εργαλείου εκτίμησης είναι ενθαρρυντικά και δημιουργούν ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ενίσχυση της εφαρμοσιμότητάς του και τον εμπλουτισμό του με παραμέτρους που θα ενισχύσουν τον ηθικό πλαίσιο αυτών των συστημάτων.

Τα νομοθετικά κείμενα που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση αυτήν την στιγμή σε επίπεδο ΕΕ και το περιεχόμενο που θα λάβουν τους επόμενους μήνες θα καθορίσουν  το τρόπο με τον οποίο  θα αποτυπωθούν νομικά οι προθέσεις του Ευρωπαίου νομοθέτη σε σχέση με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον σεβασμό των κανόνων ηθικής και δεοντολογίας στο πλαίσιο του σχεδιασμού, θέσης σε εφαρμογή και εμπορικής χρήσης συστημάτων που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη.

Το μεγάλο εμπόδιο που φαίνεται να υπάρχει στο πλαίσιο της περαιτέρω συγκεκριμενοποίησης και εναρμονισμένης εφαρμογής της προτεινόμενης ανθρωποκεντρικής προσέγγισης είναι ότι η ΕΕ δεν διαθέτει ‘σκληρές’ αρμοδιότητες σε ζητήματα που άπτονται ερευνητικής και τεχνολογικής ηθικής παρά μόνο στον βαθμό που οι οποίες ερευνητικές δραστηριότητες χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η τοπική «εδαφικοτητα» στα ζητήματα αυτά καθιστά τον συντονισμό και εναρμονισμό σε επίπεδο ΕΕ ακόμα πιο επιτακτικό και κρίσιμο υπό το πρίσμα του υπό σχεδιασμού ενωσιακού αφηγήματος της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης της επιδραστικής αυτής τεχνολογίας.

Ταυτόχρονα, αξίζει να εξεταστεί το κατά ποσό το προαναφερόμενο ενωσιακό μοντέλο συνιστά το μοναδικό πλαίσιο κανόνων ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα για την διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης σε υπερεθνικό επίπεδο;

Η προσέγγιση των υπόλοιπων τεχνολογικά προηγμένων κρατών στον τομέα αυτό αξίζει προσεκτικής διερεύνησης καθώς και οι προκλήσεις που θέτει η ίδια η πολλαπλότητα των προσεγγίσεων και πρωτοβουλιών σε επίπεδο διεθνών και περιφερειακών διακηρύξεων, αρχών και κωδίκων. Με αλλά λόγια, παρατηρούμε την μεταφορά του γεωπολιτικού ανταγωνισμού από τον τεχνολογικό τομέα (ειδικά στο πλαίσιο του σχεδιασμό και εφαρμογή συγκεκριμένων νέων και αναδυόμενων τεχνολογιών) στον τομέα της ηθικής διακυβέρνησης και τον τρόπο δόμησής της. Μια πρώτη ανάλυση των κυριότερων πρωτοβουλιών παγκοσμίως καταδεικνύει ότι υπάρχουν σοβαρά περιθώρια σύγκλισης τα οποία και θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο για την υιοθέτηση ενός διεθνούς κειμένου που θα μπορούσε να θέσεις τις βάσεις για μια διεθνή συνθήκη. Ο ρόλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και των επιμέρους οργάνων του αναμένεται να αποδειχθεί καθοριστικός για τον συντονισμό και διαμόρφωση ενός ελάχιστου κοινού παρανομαστεί. Ο τελευταίος θα μπορούσε να πάρει την μορφή μιας Συνθήκης – Πλαισίου, ή ενός Παγκόσμιου Διακυβερνητικού Επιστημονικού Σώματος ή τουλάχιστον μιας ενισχυμένης μορφής Παρατηρητήριου.

Η συγκεκριμένη προσέγγιση εγείρει επίσης ερωτήματα για το πώς το συγκεκριμένο μοντέλο αποτελεί θεσμικό αυτοσκοπό ή λειτουργεί ως εργαλείο νομιμοποίησης και κανονικοποίησης συγκεκριμένων τεχνολογικών τάσεων και εφαρμογών και κυρίως εμπέδωσης ενός νέου παραδείγματος υπεύθυνης καινοτομίας. Η συζήτηση που έχει αναπτυχθεί αγγίζει επίσης θέματα τυποποίησης αυτού του μοντέλου καθώς όλοι οι διεθνείς οργανισμοί τυποποίησης έχουν ήδη προβεί στην δημιουργία standards που κωδικοποιούν για συγκεκριμένες εφαρμογές κάποιες από τις ηθικές αξίες και αρχές που έχουν υιοθετηθεί σε διεθνές επίπεδο.

Ταυτόχρονα, η εφαρμογή της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης βασίζεται σε μια σειρά συνθηκών για τις οποίες σημειώνονται ακόμη μεγάλες αποκλίσεις εντός και εκτός ΕΕ. Θέματα όπως για παράδειγμα η ψηφιακή σύγκλιση – με την έννοια της ισότητας στην πρόσβαση των πολιτών στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και την εξάλειψη του «ψηφιακού χάσματος» που οφείλεται σε παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση, η ηλικία και το φύλο- και η συμπεριληπτική προσέγγιση στο θέμα των ψηφιακών δεξιοτήτων/υποδομών. Ταυτόχρονα, οι τελευταίες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις για την υιοθέτηση του ευρωπαϊκού Κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη αντανακλούν κάποιες από τις διαφοροποιήσεις, καθώς κάποια κράτη-μέλη της Ένωσης αντιδρούν στην επιβολή αυστηρών νομικών υποχρεώσεων συμμόρφωσης και διαφάνειας για θεμελιώδη μοντέλα όπως το ChatGPT, θέτοντας εν αμφιβόλω τόσο την επιτυχή κατάληξη της πολιτικής διαπραγμάτευσης όσο και την ιδιά τη νομική στιβαρότητα του τελικού κειμένου.

Για πολλά από τα παραπάνω ερωτήματα, οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα αυτήν τη στιγμή σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την θέσπιση νομικών και ηθικών κανόνων αναμένεται να προσδιορίσουν το επίδικο και το μείγμα της πολιτικής στόχευσης αλλά και  την ίδια τη μορφή που θα λάβει το συγκεκριμένο μοντέλο. Η κατάληξή τους θα είναι ενδεικτική της δυνατότητας της ΕΕ να δώσει σάρκα και οστά στο όραμα της για μια τεχνολογική καινοτομία που θα έχει στο επίκεντρο της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.

Άρθρο του Δρ. Μιχάλη Kρητικού, ερευνητή του ΕΛΙΑΜΕΠ, Ερευνητικού Εταίρου σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης και Ψηφιακής Μετάβασης στη Σχολή Διακυβέρνησης του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών στο 

H EE & η πολιτική της ανθρωποκεντρικής τεχνητής νοημοσύνης: ερωτήματα & προκλήσεις

Πώς η πανδημία COVID-19 συσχετίζεται με τις πρόσφατες εξάρσεις λοιμώξεων αναπνευστικού στην κοινότητα;

Το «ανοσιακό χρέος» (“immunity debt”) της πανδημίας

Με το τέλος της πανδημίας παρατηρήθηκε μεγαλύτερος αριθμός λοιμώξεων αναπνευστικού από διαφόρους λοιμογόνους παράγοντες, όπως ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), ωστόσο η αιτιολογία είναι ακόμη αβέβαιη. Ο όρος «ανοσιακό χρέος»(“immunity debt ή immunity gap”) αναφέρθηκε για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία το 2021, και ορίζεται ως η ελλιπής διέγερση του ανοσοποιητικού είτε λόγω των μειωμένων κυκλοφορούντων αναπνευστικών ιών με τη χρήση μη φαρμακευτικών μέτρων πρόληψης, όπως η χρήση μάσκας, αντισηψίας κλπ, ή και λόγω της παράλληλης μείωσης του εμβολιασμού εναντίον άλλων λοιμώξεων κατά την πανδημία, και είχε προβλεφθεί ότι αυτό το «χρέος» θα αποπληρωθεί μετά το πέρας της πανδημίας.

 Παθολόγος Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και ο Ιατρός Παναγιώτης Μαλανδράκης συνοψίζουν τα πρόσφατα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν στις 10 Ιανουαρίου στο διεθνές περιοδικό JAMA. Οι κινεζικές αρχές ανακοίνωσαν τον Νοέμβριο του 2023, ότι μετά την άρση των προστατευτικών μέτρων, παρατηρήθηκε αύξηση στις λοιμώξεις του αναπνευστικού. Το ίδιο έχει παρατηρηθεί και διεθνώς. Το όφελος των εμβολίων, πέρα από την προστασία από ένα ορισμένο παθογόνο είναι και μία προστασία από άλλα διαφορετικά παθογόνα, μέσω μίας διαδικασίας που λέγεται «ετερόλογη ανοσία»(“heterologous immunity”). Ένας επιπρόσθετος όρος που χρησιμοποιήθηκε στη βιβλιογραφία είναι η «ανοσιακή κλοπή» (“immunity theft”) που είναι η μείωση της ανοσίας που οφείλεται στον ίδιο τον ιό SARSCoV-2, αφήνοντας κάποιον ασθενή μετά από λοίμωξη COVID-19 πιο ευάλωτο σε μία επόμενη λοίμωξη.

Η προσπάθεια τα προηγούμενα χρόνια να ελεγχθεί η πανδημία COVID-19, οδήγησε σε λιγότερες λοιμώξεις αναπνευστικού σε εκείνες τις χρονιές και αυτό με τη σειρά του αύξησε τον αριθμό των λοιμώξεων τα επερχόμενα έτη, ακολουθώντας τις βασικές αρχές της επιδημιολογίας των λοιμώξεων. Η χαμηλή επίπτωση του RSV κατά την πανδημία οδήγησε στη μείωση των αντισωμάτων των ενηλίκων που προστατεύουν από τη σοβαρή λοίμωξη. Τα νεογνά στηρίζονται στα αντισώματα της μητέρας για την προστασία τους. Ο ιός SARSCoV-2 προκαλεί μία ανοσοκαταστολή μετά την οξεία λοίμωξη, κάτι που είναι γνωστό και με άλλες ιογενείς λοιμώξεις, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται να «επιδιορθωθεί» μετά από τη λοίμωξη. Σύμφωνα με μελέτη στις ΗΠΑ, ο κίνδυνος για την εμφάνιση RSV λοίμωξης στα παιδιά που προηγουμένως είχαν νοσήσει με COVID-19 ήταν 6.4%, συγκριτικά με το 4.3% των παιδιών που δεν είχαν νοσήσει.

Επιπρόσθετα, το ανοσοποιητικό σύστημα επηρεάζει και τη νόσο του μακροχρόνιου COVID-19 “long COVID που απασχολεί αρκετά τη διεθνή βιβλιογραφία. Το μακροχρόνιο COVID έχει αποδοθεί και στην χρόνια διέγερση του ανοσοποιητικού από την παρουσία αντιγόνου του ιού. Αυτή η διέγερση του ανοσοποιητικού επιβεβαιώθηκε και σε άλλες μελέτες ασθενών που ανάρρωσαν από σοβαρή νόσο COVID-19, στους οποίους μετρήθηκαν διαταραχές εκφράσεων γονιδίων των αιμοποιητικών κυττάρων, και αυξημένα μόρια φλεγμονής ακόμη και 1 έτος μετά τη νόσησή τους από τον ιό αυτό.

Δείτε αναλυτικά :

https://allabouthealth.gr/tag/%cf%84%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%ce%bf%cf%83%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%cf%87%cf%81%ce%ad%ce%bf%cf%82-immunity-debt-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%af/

Ποια είναι τα προβλήματα των ογκολογικών ασθενών που θα πρέπει να λυθούν απο το Υπουργείο Υγείας

Τα προβλήματα των ογκολογικών ασθενών και οι προκλήσεις που πρέπει το υπουργείο να αντιμετωπίσει είναι αυτές που θα δώσουν που θα διαμορφώσουν τις προοπτικές για ένα καλύτερο υγειονομικό περιβάλλον στη χώρα.

Νο 1: Εθνικό σχέδιο δράσης κατά του καρκίνου

Η ΕΕ από το 2021 έχει θέσει σε εφαρμογή το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης κατά του καρκίνου, ενώ μέχρι σήμερα 20 Ευρωπαϊκές χώρες έχουν θέσει σε εφαρμογή το Εθνικό τους σχέδιο κατά του καρκίνου. Η χώρα εδώ είναι απούσα. Θα υπάρξει λοιπόν συνέχεια στην υλοποίηση και εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά του καρκίνου, σε συνέχεια των ανακοινώσεων ή θα επιλέξει διαφορετική προσέγγιση η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας; Θα  επιταχυνθούν οι εξελίξεις που θα οδηγήσουν τη χώρα μας να αποκτήσει ένα πραγματικά αποτελεσματικό σύστημα ογκολογικής περίθαλψης και φροντίδας και να συγκλίνει με το ευρωπαϊκό οικοσύστημα;

No 2: Εθνικό μητρώο νεοπλασιών 

Επιτακτική ανάγκη αποτελεί η άμεση σύσταση και εύρυθμη λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών το οποίο είναι απαραίτητο για την επίτευξη μιας  ολοκληρωμένης χαρτογράφησης του αριθμού των ογκολογικών ασθενών ανά την Ελλάδα, του τύπου των νεοπλασιών που νοσούν οι ασθενείς αυτοί, της θεραπείας που λαμβάνουν, της αποτελεσματικότητας των θεραπειών, της πορεία της θνησιμότητας κ.ά.

Το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών θα επιτρέπει τη συνεχή επιδημιολογική επιτήρηση της επίπτωσης και του επιπολασμού της νόσου, θα δίνει στην πολιτεία τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης  μέσα από την αξιολόγηση πραγματικών δεδομένων, θα συνεισφέρει ουσιαστικά στον συντονισμό δράσεων σχετικά με την πρόληψη και τη βέλτιστη αντιμετώπιση και θα συντελεί στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας.

Ωστόσο, για να υπάρχει ακριβής και πλήρης αποτύπωση της πραγματικότητας πρέπει η καταγραφή των ασθενών και ένταξή τους στο μητρώο να είναι υποχρεωτική και όχι προαιρετική.

Νο 3: Πρόσβαση στην καινοτομία 

Απαιτούνται λύσεις όσον αφορά τις δυσκολίες  πρόσβασης που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς σε καινοτόμα φάρμακα ή ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Το υψηλό clawback που φτάνει και το 70% στα νοσοκομειακά φάρμακα λειτουργεί αποτρεπτικά στην είσοδο νέων καινοτόμων σκευασμάτων στην ελληνική αγορά. Το ίδιο ισχύει και για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, όπου λόγω των μεγάλων επιστροφών που επωμίζονται οι εταιρείες, σωτήρια υλικά τελευταίας τεχνολογίας που κυκλοφορούν στην Ευρώπη δεν εισάγονται στην Ελλάδα.

Ένας ακόμη λόγος που δυσχεραίνει την πρόσβαση των ασθενών στην Καινοτομία είναι ότι υπάρχει μεγάλη δυστοκία στο θέμα της έγκρισης και αποζημίωσης βιοδεικτών, των εξειδικευμένων δηλαδή εξετάσεων, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για την πρόσβαση των ασθενών στην εξατομικευμένη ιατρική. Η καθιέρωση μιας σαφούς διαδικασίας για την έγκριση και αποζημίωση των βιοδεικτών, γεγονός στο οποίο εδώ και καιρό συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς του δημοσίου και η επιστημονική ογκολογική κοινότητα, αποτελεί μία ικανή και αναγκαία συνθήκη, που θα συμβάλλει σημαντικά στην πρόσβαση των ασθενών με καρκίνο στις πλέον κατάλληλες για αυτούς σύγχρονες θεραπείες.

Νο 4: Νοσοκομειακή περίθαλψη και φροντίδα 

Οι ασθενείς με καρκίνο συχνά παραπονιούνται για τους χρόνους αναμονής και την ταλαιπωρία που υφίστανται κατά την επαφή τους με τις δομές του συστήματος και τις υπηρεσίες υγείας. Οι χρόνοι αναμονής μεταξύ της ανίχνευσης και διάγνωσης της νόσου, σήμερα είναι πέραν των αποδεκτών, ενώ το ταξίδι του ασθενούς στο σύστημα υγείας, συχνά γίνεται με ασυνέχειες και δυσκολίες, λόγω σημαντικών ελλείψεων στη στελέχωση και του συντονισμού μεταξύ των διαφορετικών νοσοκομείων που πρέπει να μετακινούνται.

Ογκολογικοί ασθενείς των οποίων καθυστερούν τα αποτελέσματα των βιοψιών ή οι θεραπείες (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή χειρουργείο), αντιμετωπίζουν και αυξημένο κίνδυνο για την πορεία της νόσου, ενώ επιβαρύνεται υπέρμετρα η ήδη άσχημη ψυχολογία τους. Η ογκολογική περίθαλψη απαιτεί διεπιστημονική αντιμετώπιση, συντονισμό, λειτουργία των ογκολογικών συμβουλίων, ενώ η έννοια “του επείγοντος” έχει πολύ μεγαλύτερη διάσταση στον καρκίνο. Σημαντικό είναι και το κενό για τη συνέχιση της φροντίδας των μικρών ασθενών με καρκίνο, όταν αυτοί περνούν στην ενήλικη ζωή τους, καθώς δεν υπάρχει σύνδεση των παιδιατρικών με συγκεκριμένα εξειδικευμένα κέντρα που θα συνεχίσουν την παρακολούθηση που είχαν όταν ήταν παιδιά.  Ένα ακόμη μεγάλο ζήτημα αποτελεί η διαχείριση των ασθενών τελικού σταδίου. Παρά το γεγονός ότι εδώ και ένα χρόνο έχει ψηφιστεί ο νόμος που ορίζει το πλαίσιο για τη λειτουργία δομών ανακουφιστικής φροντίδας, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κάποια εξέλιξη.

Νο 5: Υποστήριξη στην επιβίωση

Το κλειδί της επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο είναι να ξανακερδίσουν πίσω τη ζωή τους, βρίσκοντας νέους δρόμους για μια επιτυχημένη και παραγωγική διαβίωση.

Η ολοκλήρωση της θεραπείας του καρκίνου δεν σηματοδοτεί και το τέλος της φροντίδας του. Σε αυτή τη φάση, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες οι πτυχές και οι συνθήκες για την ευημερία του ατόμου: Συχνά η θεραπεία έχει επίδραση όχι μόνο βιολογική, αλλά και ψυχολογική, κοινωνική και οικονομική. Η μακροπρόθεσμη επίδραση του καρκίνου θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, μέσω της παροχής ολοκληρωμένων σχεδίων φροντίδας για την επιβίωση των ασθενών και των οικογενειών τους.

Για να συμβεί αυτό πρέπει πρωτίστως να εκλείψουν οι ανισότητες που υφίστανται τα άτομα που έχουν νοσήσει από καρκίνο. Η θέσπιση κινήτρων από την πολιτεία για την ταχεία και ομαλή επανένταξη των ασθενών στην εργασία και το κοινωνικό σύνολο, είναι εξαιρετικά υψηλής σημασίας.  Σήμερα αυτό είναι πολύ δύσκολο για έναν αγρότη ή για έναν ελεύθερο επαγγελματία, ο οποίος συγκριτικά με έναν δημόσιο υπάλληλο που νοσεί με καρκίνο έχει μικρότερη υποστήριξη, περισσότερες ανάγκες και πλήρη απώλεια εισοδήματος.

Όμως, διακρίσεις υφίστανται και όσοι έχουν πλήρως αποθεραπευθεί από τον καρκίνο, αφού δεν έχουν δικαίωμα να συνάψουν ασφαλιστήρια ζωής, δεν μπορούν να λάβουν δάνεια από το τραπεζικό σύστημα. Στο Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, προβλέπεται Το δικαίωμα στη λήθη για τα άτομα που έχουν αποθεραπευτεί από τον καρκίνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Μέχρι σήμερα αυτό αναγνωρίζεται σε έξι χώρες της Ε.Ε. (Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία), οι οποίες έχουν λάβει σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, ενώ τους προηγούμενους δύο μήνες αναγνωρίστηκε από την Ιταλία και την Κύπρο. Στις χώρες αυτές, για τη λήψη δανείων μέχρι ένα ποσό και για τη σύναψη συμβολαίων ασφαλειών ζωής, δεν λαμβάνεται υπόψη το ιατρικό ιστορικό καρκίνου  εφόσον έχει παρέλθει συγκεκριμένος αριθμός ετών από τη νόσηση (5 ή 10 έτη κατά περίπτωση), κατά τη διάρκεια των οποίων δεν υπήρξε κάποια υποτροπή ή θεραπευτική αντιμετώπιση. Αυτό το δικαίωμα, το οποίο έχει μεγάλη σημασία για τα νέα άτομα κυρίως, οι Έλληνες που έχουν νοσήσει από καρκίνο στο παρελθόν και είναι πλέον υγιείς δεν το έχουν σήμερα.

Νο 6: Οικονομική τοξικότητα

Εκτός από το βάρος της ασθένειας, οι ογκολογικοί ασθενείς, έχουν να αντιμετωπίσουν και την οικονομική τοξικότητα λόγω των δαπανών που αναγκάζονται να υποστούν όταν το δημόσιο σύστημα υγείας δεν δίνει λύσεις για την έγκαιρη και αποτελεσματική  αντιμετώπιση της νόσου, με αποτέλεσμα οι ήδη ταλαιπωρημένοι ασθενείς να τις αναζητούν σε ιδιωτικούς φορείς υγείας, συχνά με δυσβάσταχτο για την οικονομική τους επιφάνεια κόστος. Επιπλέον τόσο από τα στοιχεία του συνηγόρου του καταναλωτή, όσο και από συχνές καταγγελίες ασθενών, φαίνεται ότι από μερίδα του ιδιωτικού τομέα επιβάλλονται επιπλέον χρεώσεις για εξετάσεις ή θεραπείες, που δεν προβλέπονται από τις συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ, δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στους ασθενείς.

Ο όρος «Οικονομική τοξικότητα» πρωτοεμφανίστηκε στις ΗΠΑ το 2016 και σχετίζεται με το πόσο τοξικός μπορεί να αποβεί ο οικονομικός στραγγαλισμός των ασθενών με καρκίνο για να αντιμετωπίσουν το συνεχώς ανερχόμενο κόστος της ογκολογικής περίθαλψης.

Συμπερασματικά: Όλες οι παραπάνω προκλήσεις σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή πρακτική και προσέγγιση, μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόνο στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Καρκίνο, το οποίο μόλις τρεις μήνες πριν, ανακοινώθηκε επίσημα ως δέσμευση της πολιτείας, από τον προκάτοχο του νέου Υπουργού Υγείας. 

Πηγή: iatronet.gr

 

 

Μετάθεση ημερομηνιών για ηλεκτρονική χορήγηση βεβαίωσης νοσηλείας ή εξέτασης ασθενούς στα δημόσια νοσοκομεία και τις ιδιωτικές κλινικές της χώρας»

Σύμφωνα με δυο νέες Υπουργικές Αποφάσεις, ΦΕΚ Β-06972 και ΦΕΚ Β-06973, τροποποιούνται οι ημερομηνίες πραγματοποίησης της διαλειτουργικότητας αφενός της ηλεκτρονικής χορήγησης βεβαίωσης νοσηλείας ή εξέτασης ασθενούς στα Δημόσια Νοσοκομεία και τις Ιδιωτικές Κλινικές της χώρας και αφετέρου η ηλεκτρονική χορήγηση αποτελεσμάτων διαγνωστικών εργαστηριακών εξετάσεων ασθενούς, οι οποίες μετατίθενται για ένα έτος, ήτοι μέχρι 11.12.2024.
 
Πιο συγκεκριμένα:
 

Α. Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΓΠ. οικ. 65012/ 11.11.2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Επικρατείας «Ηλεκτρονική χορήγηση βεβαίωσης νοσηλείας ή εξέτασης ασθενούς στα δημόσια νοσοκομεία και τις ιδιωτικές κλινικές της χώρας» (Β’ 5941).  


«Η Ηλεκτρονική χορήγηση βεβαίωσης νοσηλείας ή εξέτασης ασθενούς στα δημόσια νοσοκομεία και τις ιδιωτικές κλινικές της χώρας»
(Β’ 5941), τροποποιείται ως προς την ημερομηνία πραγματοποίησης της διαλειτουργικότητας, η οποία μετατίθεται για ένα έτος, ήτοι μέχρι 11η.12.2024 και η παρ. 2 του άρθρου 6 της ως άνω κοινής υπουργικής απόφασης διαμορφώνεται ως εξής:

Άρθρο 6 Υποχρεώσεις δημόσιων νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών:

2. Η υλοποίηση της διαλειτουργικότητας των υποσυστημάτων τόσο εντός των ιδιωτικών κλινικών όσο και των εν λόγω μονάδων υγείας με το Ψηφιακό Αποθετήριο Βεβαιώσεων Νοσηλειών – Εξετάσεων και της αποθήκευσης των βεβαιώσεων νοσηλειών και εξετάσεων του άρθρου 93 του ν. 4961/2022, πραγματοποιείται έως την 11η.12.2024.».

2. Κατά τα λοιπά ισχύει η υπό στοιχεία ΓΠ. οικ. 65012/ 11.11.2022 κοινή υπουργική απόφαση.

Διαβάστε περισσότερα στο ΦΕΚ Β-06972
Β. Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΓΠ. οικ. 65011/ 11.11.2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Επικρατείας «Ηλεκτρονική χορήγηση αποτελεσμάτων διαγνωστικών εργαστηριακών εξετάσεων ασθενούς» (Β’ 5940).
1. Τροποποιείται η παρ.  2 του άρθρου  5 της υπό στοιχεία ΓΠ. οικ. 65011/11.11.2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Επικρατείας «Ηλεκτρονική χορήγηση αποτελεσμάτων διαγνωστικών εργαστηριακών εξετάσεων ασθενούς» (Β’ 5940), ως προς την ημερομηνία πραγματοποίησης της διαλειτουργικότητας, η οποία μετατίθεται για ένα έτος, ήτοι μέχρι την 11η.12.2024 και η παρ. 2 του άρθρου 5 της ως άνω κοινής υπουργικής απόφασης, διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 5 Υποχρεώσεις δημόσιων και ιδιωτικών μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας [..]
 2. Η υλοποίηση της διαλειτουργικότητας των υποσυστημάτων τόσο εντός των Ιδιωτικών Μονάδων Υγείας όσο και των εν λόγω Μονάδων με το Ψηφιακό Αποθετήριο Διαγνωστικών Εργαστηριακών Αποτελεσμάτων και της αποθήκευσης των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών εργαστηριακών εξετάσεων της παρ. 5 του άρθρου 83 του ν. 4954/2022 πραγματοποιείται μέχρι την 11η.12.2024.».

2. Κατά τα λοιπά ισχύει η υπό στοιχεία ΓΠ. οικ. 65011/ 11.11.2022 κοινή υπουργική απόφαση.

Διαβάστε περισσότερα στο ΦΕΚ Β-06973

Σπάνια η συμμετοχή των ασθενών σε έρευνες και μελέτες

Κάθε χρόνο διεξάγονται παγκοσμίως περίπου 20.000 κλινικές μελέτες με περίπου δύο εκατομμύρια συμμετέχοντες. Ωστόσο, οι ενδιαφερόμενοι ασθενείς εμπλέκονται πολύ λίγο στο σχεδιασμό και την αξιολόγηση των μελετών. Αυτό αποκαλύφθηκε τώρα από μια ευρωπαϊκή μελέτη στον τομέα της ρευματολογίας. Συνολικά, μόνο το 20% των μελετών συμπεριέλαβε σε σημαντικό βαθμό ασθενείς.

“Συμμετοχή και συμπερίληψη των ασθενών ως ερευνητικών εταίρων σε ρευματολογικές μελέτες: μια βιβλιογραφική ανασκόπηση το 2023” είναι ο τίτλος της μελέτης ευρωπαϊκής ομάδας συγγραφέων, η οποία δημοσιεύθηκε τώρα στο “RMD Open”, ένα επιστημονικό διαδικτυακό μέσο για τον τομέα της ρευματολογικής έρευνας και άλλων μυοσκελετικών παθήσεων.

“Η συμμετοχή των ασθενών-εταίρων σε ερευνητικά προγράμματα αναγνωρίζεται και συνιστάται ολοένα και περισσότερο στη ρευματολογία”, γράφουν οι επιστήμονες. Το 2020, ωστόσο, αυτό καταγράφηκε μόνο στο 2% των ελεγχομένων με εικονικό φάρμακο μελετών, με τυχαιοποιημένη κατανομή των ατόμων στις ομάδες μελέτης (τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο).

Ιδιαίτερα στην περίπτωση των ρευματικών παθήσεων, η συμμετοχή των ασθενών πέρα από τη λειτουργία μόνο των υποκειμένων δοκιμής – θα ήταν εξαιρετικά σημαντική.

Τα περισσότερα ρευματικά νοσήματα -από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, χρόνια πολυαρθρίτιδα) έως τις πιθανές ρευματικές επιπλοκές της σοβαρής ψωρίασης (ψωριασική αρθρίτιδα) – έχουν συχνά σύνθετες επιπτώσεις με πόνο και διάφορες άλλες διαταραχές της λειτουργίας και της ποιότητας ζωής.

Ο επηρεασμός του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της αξιολόγησης των κλινικών δοκιμών με τη δοκιμή νέων ή βελτιωμένων στρατηγικών θεραπείας θα μπορούσε επομένως να αυξήσει τόσο την ποιότητα όσο και τη σημασία αυτών των επιστημονικών μελετών.

Ως εκ τούτου, οι επιστήμονες εξέτασαν 80 πολύ πρόσφατες επιστημονικές μελέτες στη ρευματολογία: 40 ήταν οι λεγόμενες μεταφραστικές μελέτες με πρώιμες ερευνητικές προσεγγίσεις για την εφαρμογή των επιστημονικών ευρημάτων στην κλινική πρακτική και 40 μεγαλύτερης κλίμακας ελεγχόμενες κλινικές μελέτες για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την ψωριασική αρθρίτιδα, τον ερυθηματώδη λύκο και την αρθρίτιδα των αρθρώσεων των γονάτων.

Το αποτέλεσμα δείχνει ότι: Στις πρώιμες μεταφραστικές μελέτες δεν υπήρχε καθόλου ρυθμιζόμενη συμμετοχή ασθενών, ενώ στις ελεγχόμενες μελέτες αυτό συνέβη σε οκτώ (20%).

Τα τρία τέταρτα αυτών των μελετών με συμμετοχή ασθενών δεν χρηματοδοτήθηκαν από τη φαρμακοβιομηχανία.

Σε έξι από τις οκτώ επιστημονικές μελέτες με επίσημη συμμετοχή των ασθενών, αυτή αφορούσε τον σχεδιασμό της μελέτης ή την επιλογή του τύπου της παρέμβασης που διερευνήθηκε, και σε δύο την αξιολόγηση ή την ερμηνεία των αποτελεσμάτων.

Ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί στους ρευματισμούς θα πρέπει να αναλύουν ή να ερμηνεύουν μόνοι τους τα αποτελέσματα των μελετών παραμένει κάπως ασαφής.

Παρόλο που γίνονται προσπάθειες παγκοσμίως για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των ασθενών στην επιστημονική έρευνα, στη ρευματολογία σαφώς υποεκπροσωπούνται, τουλάχιστον σύμφωνα με τους επιστήμονες της περίληψης της μελέτης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις τρέχουσες συστάσεις.

Οι κλινικές μελέτες γίνονται για να βρεθούν τρόποι και μέσα που αφορούν τόσο τη βελτίωση και την κατάσταση της υγείας όσο και της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Ωστόσο, οι ασθενείς γνωρίζουν καλύτερα την ποιότητα ζωής τους και την αντιλαμβανόμενη αξία των νέων θεραπειών.

Τέλος, τα “δεδομένα του πραγματικού κόσμου”, δηλαδή οι πληροφορίες από την πράξη, αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για τη σύγχρονη ιατρική.

Πηγές:
RMD Open

Πηγή: iatronet.gr

Κάπα3 – Κοινωνικό Μήνυμα για Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τον Καρκίνο

Το Κοινωνικό Μήνυμα του Κέντρου Καθοδήγησης Καρκινοπαθών, Κάπα3 για Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τον Καρκίνο έγινε Viral! Ένα δυνατό μήνυμα που «μαγνητίζει» καθημερινά χιλιάδες πολίτες στα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών, Κάπα3 συνεχίζοντας την επιτυχημένη προσπάθεια για ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σχετικά με την έννοια της Κοινωνικής Υποστήριξης και την επίδραση της στη διαχείριση των χρόνιων νόσων, δημιούργησε ένα τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτ, όπου τονίζει την αναγκαιότητα, αυτή να είναι κατάλληλη και επαρκής, να παρέχεται εγκαίρως από τα κατάλληλα άτομα, σε μια εποχή που η παγκοσμιοποίηση και οι έντονες αλλαγές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων αποτελούν στην διαχείριση του καρκίνου ίσως την κυριότερη πρόκληση για τους επαγγελματίες υγείας και την κοινότητα.

Το Spot με τίτλο «Σκέψου μια λέξη που αρχίζει από Κ» ευαισθητοποιεί και μαγνητίζει καθημερινά το ενδιαφέρον και την αποδοχή χιλιάδων πολιτών, η οποία συνεχώς πολλαπλασιάζεται. Μάλιστα το πολυσήμαντο αυτό κοινωνικό μήνυμα αναρτήθηκε στο διαδίκτυο στο πλαίσιο μιας “καμπάνιας” που δημιούργησε το Κάπα3 με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού. Ήδη το κοινωνικό μήνυμα έχει ξεπεράσει τις 100.000 και πλέον θεάσεις, ενισχύοντας τον σκοπό του Κέντρου που δεν είναι άλλος από την κοινωνική υποστήριξη αλλά και την καθοδήγηση των ογκολογικών ασθενών στο δύσβατο μονοπάτι της ασθένειας .

Πρόκειται για ένα δυνατό μήνυμα επίκλησης στην κοινωνική ευθύνη ενεργούς συμμετοχής όλων μας σε έναν διαρκή αγώνα υποστήριξης των υπηρεσιών υγείας για να μπορέσουμε επιτέλους να πετύχουμε βελτίωση της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών, προαγωγή των αρχών πρόληψης και ενεργούς συμμετοχής του πληθυσμού στη διαχείριση της υγείας τους, μείωση του ανθρώπινου και οικονομικού κόστους στην υγεία, ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών ως παράγοντα θετικό για την υλοποίηση δράσεων κοινής ωφέλειας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα αυτά, είναι η διαμόρφωση ενός ισχυρού, υποστηρικτικού κοινωνικού, θεσμικού και νομικού πλαισίου πρόληψης και διαχείρισης του θεμελιώδους δικαιώματος των ασθενών για μια ζωή με ποιότητα απαλλαγμένη από τα στερεότυπα και τις διακρίσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σποτ που υλοποιήθηκε με γνώμονα τη διασφάλιση, προαγωγή και ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και της Κοινωνικής Υποστήριξης εγκρίθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) και στο πλαίσιο αυτό έλαβε σχετική έγκριση με την απόφαση 207-09.11.2023, από την Ειδική Τριμελή Επιτροπή Εγκρίσεως Κοινωνικών Μηνυμάτων του ΕΣΡ για προβολή του.

Συγκεκριμένα ενέκρινε «τη δωρεάν μετάδοση ενός τηλεοπτικού και ενός ραδιοφωνικού μηνύματος από τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας για το χρονικό διάστημα από 01-12-2023 έως και την 31-12-2023».

Το Spot με το κοινωνικό μήνυμα δημιουργήθηκε με την αμέριστη υποστήριξη φίλων, συνεργατών, εθελοντών και μελών του Κάπα3 κάτω από την καθοδήγηση της Α3 για να προβάλλεται στις δράσεις του Οργανισμού σε όλη την ελληνική επικράτεια αλλά και στο διαδίκτυο.

Σας το αποστέλλουμε ηλεκτρονικά προκειμένου να το διαθέσετε στα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, δίνοντας το μήνυμα ότι «Δεν αρχίζει μόνο ο Καρκίνος από Κ αλλά και όλα αυτά που μπορούν να τον νικήσουν» πρωτοστατώντας με την σειρά σας στην ενημέρωση του κοινού.

Ο ορισμός της κοινωνικής υποστήριξης, όπως αποδίδεται ευρύτερα από τον Mattson (2011) βασιζόμενος στους ορισμούς άλλων ερευνητών (Albrecht & Adelman 1987, Gottleb 2000) αποδίδει την κοινωνική υποστήριξη ως «μια συναλλακτική, επικοινωνιακή διεργασία που περιλαμβάνει την λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, με στόχο τη βελτίωση της αίσθησης του ατόμου αναφορικά με την ικανότητα διαχείρισης του προβλήματός του, της αυτοεκτίμησης καθώς και της αίσθησης του ανήκειν».

Σας ευχαριστούμε θερμά για την θετική σας ανταπόκριση

Με εκτίμηση,

Μπίστα Ευαγγελή
Υπεύθυνη Ανάπτυξης και Λειτουργίας, Κάπα3

Phd(c),Mba,MSC,BSC
mob:6974102934

Κοινωνικό Μήνυμα – Κάπα3 .docx

ΑΠΟΦΑΣΗ 207 2023 (1)