Πως αντιμετωπίζονται οι αιματολογικές κακοήθειες στην εγκυμοσύνη

Εξαιρετικά σπάνια είναι η εμφάνιση αιματολογικών κακοηθειών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (0,02%). Σημαντική  είναι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία καθώς και η υψηλή κλινική υποψία.

Το  ποσοστό αυτό αυξάνεται, όσο αυξάνεται η ηλικία στην οποία οι γυναίκες κυοφορούν. Τα  νεότερα δεδομένα όσον αφορά τη διάγνωση και την αντιμετώπιση των συχνότερων αιματολογικών κακοηθειών στην εγκυμοσύνη  παρουσιάοζυν ο διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητής Θάνος Δημόπουλος (Αιματολόγος – Ογκολόγος) και η Ιατρός Αιματολόγος Δέσποινα Φωτίου, η Ιατρός Ογκολόγος Μαρία Καπαρέλου και η Καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής και Επιδημιολογίας Θεοδώρα Ψαλτοπούλου.

Χημειοθεραπεία

Η συνήθη χορήγηση χημειοθεραπευτικών σχημάτων αλλά και νεότερων παραγόντων εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να περνάνε τον πλακούντα, τη δόση χορήγησης αλλά και την εβδομάδα της κύησης. Κίνδυνος υπάρχει για το έμβρυο καθώς η χημειοθεραπεία κατά το πρώτο τρίμηνο αυξάνει τη πιθανότητα αυτόματης αποβολής, εμβρυικού θανάτου και γενετικών δυσμορφιών. Επίσης, ο κίνδυνος τερατογένεσης είναι μεγαλύτερος κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και μειώνεται σημαντικά κατά τα επόμενα τρίμηνα. Κατά το 1ο τρίμηνο της κύησης συστήνεται και ο τερματισμός της, ενώ κατά κανόνα  είναι πιο ασφαλής η χορήγηση θεραπείας από το δεύτερο τρίμηνο και μετά. Όμως, παραμένει ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού και χαμηλότερου σωματικού βάρους/αργοπορημένης ανάπτυξης για το έμβρυο. Υπάρχει και η επιλογή να διατηρηθεί η κύηση ακόμα και κατά το 1ο τρίμηνο και να καθυστερήσουμε την έναρξη χημειοθεραπείας ή να χορηγηθούν κορτικοστεοειδή ως θεραπεία γέφυρας. Η απόφαση σε κάθε περίπτωση είναι εξατομικευμένη με βάση το υποκείμενο αιματολογικό νόσημα, την επιθετικότητά του, το ιατρικό προφίλ της εγκυμονούσας και τις επιθυμίες της.Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες φαρμάκων που αντενδείκνυνται καθώς έχουν γνωστή τερατογόνο δράση, ενώ άλλα μπορούν να χορηγηθούν με σχετική ασφάλεια κατά το 2ο και 3ο τρίμηνο της κύησης. Με βάση τη διάγνωση και τα ενδεδειγμένα θεραπευτικά σχήματα χρειάζεται συχνά να γίνουν τροποποιήσεις.

Λέμφωμα Hodgkin

Η πιο συχνή αιματολογική κακοήθεια στην εγκυμοσύνη είναι το λέμφωμα Hodgkin (HL). Η πρόγνωση των γυναικών με HL στην κύηση είναι εξαιρετική και η μακροχρόνια επιβίωση παρόμοια με αυτή των γυναικών με HL εκτός εγκυμοσύνης. Σε κάποιες περιπτώσεις η νόσος είναι πολύ περιορισμένη και μπορούμε έτσι να ξεκινήσουμε τη θεραπεία μετά τον τοκετό ιδιαίτερα αν τεθεί η διάγνωση σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η άμεση έναρξη θεραπείας. Το καθιερωμένο σχήμα ABVD (Δοξορουβικίνη, Μπλεομυκίνη, Βιμπλαστίνη, Ντακαρμπαζίνη) μπορεί να χορηγηθεί με σχετική ασφάλεια από το 2ο τρίμηνο και μετά και να προσαρμοστεί εφόσον είναι απαραίτητο σε ένα πιο εντατικό χημειοθεραπευτικό σχήμα μετά την εγκυμοσύνη.  Η χορήγηση του νεότερου παράγοντας Brentuximab vedotin αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη.

NonHodgkin Λέμφωμα

Χρειάζεται να τυποποιηθεί και να σταδιοποιηθεί το νόσημα με ακρίβεια ώστε να γίνει ο σωστός προγραμματισμός όσον αφορά το είδος και το χρονικό σημείο χορήγησης της θεραπείας αλλά και το προγραμματισμό τoν τοκετό. Η πιο συχνός τύπος NHL στην εγκυμοσύνη, στο 56% των περιπτώσεων, είναι το διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα Β-κύτταρα (DLBCL), ενώ λέμφωμα από Τ λεμφοκύτταρα διαγιγνώσκεται στο 20% περίπου. Εάν έχουμε ένα NHL χαμηλής κακοήθειας χωρίς συμπτώματα, μια επιλογή είναι να προχωρήσει κανονικά η εγκυμοσύνη και να χορηγηθεί θεραπεία μετά τον τοκετό. Στα λεμφώματα υψηλής κακοήθειας όπως το DLBCL μπορεί να χορηγηθεί συνδυαστική χημειοθεραπεία από το 2ο τρίμηνο. Το σχήμα R-CHOP (ριτουξιμάβης, κυκλοφωσφαμίδης, δοξορουβικίνης, βινκριστίνης και πρεδνιζόνης) μπορεί να χορηγηθεί μετά την 20η εβδομάδα και συνήθως προγραμματίζεται ο τοκετός 2-3 εβδομάδες μετά το τελευταίο σχήμα χημειοθεραπείας.  Η ριτουξιμάβη, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι των Β-λεμφοκυττάρων περνάει τον πλακούντα και μπορεί να προκαλέσει λευκοπενία στο έμβρυο η οποία είναι όμως αναστρέψιμη. Στόχος είναι όλες οι γυναίκες με NHL να γεννήσουν μετά την 34η εβδομάδα.

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

Έχει συχνότητα 1 στις 100.000 εγκυμοσύνες. Μπορεί να τεθεί η διάγνωση σε τυχαίο αιματολογικό έλεγχο ρουτίνας ή να έχει η γυναίκα συμπτώματα όπως αδυναμία, εφιδρώσεις και απώλεια σωματικού βάρους που μπορούν να αποδοθούν και στην ίδια την εγκυμοσύνη.

Η θεραπεία εκλογής σε ασθενείς με ΧΜΛ είναι οι αναστολείς της τυροσινικής κινάσης (TKIs), αλλά η κατηγορία φαρμάκων αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη. Συχνά είναι εφικτό η θεραπεία να αρχίσει παρά μόνο όταν εμφανιστούν συμπτώματα ή οι τιμές των αιμοπεταλίων και των λευκών αιμοσφαιρίων ξεπεράσουν κάποια όρια. Εάν είναι απαραίτητο να δοθεί θεραπεία πριν τον τοκετό μπορούμε να επιλέξουμε λευκαφαίρεση ή ιντερφερόνη ως γέφυρα μέχρι να μπορεί να γίνει έναρξη ΤΚΙ. Σημαντικό είναι να χορηγείται και θρομβοπροφύλαξη.

Μυελοϋπερπλαστικά  νοσήματα

Σε αυτά ανήκουν η αληθής πολυκυτταραιμία (PV) και η ιδιοπαθής θρομβοκυττάρωση (ET). Η ΕΤ είναι το πιο συχνό μυελοϋπερπλαστικό νόσημα σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Εδώ είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε εάν πρόκειται για εγκυμοσύνη χαμηλού ή υψηλού κινδύνου. Σε εγκυμοσύνη χαμηλού κινδύνου χορηγείται ασπιρίνη και εάν είναι απαραίτητο θεραπευτική αφαίμαξη για να διατηρείται ο αιματοκρίτης σε ασφαλή επίπεδα. Εάν η εγκυμοσύνη είναι υψηλού κινδύνου χορηγείται θρομβοπροφύλαξη με ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους και θεραπεία που στοχεύει να μειώσει τον αιματοκρίτη, των αριθμό των λευκών και των αιμοπεταλίων. Μια ασφαλής επιλογή είναι η ιντερφερόνη.

Οξεία  λευχαιμία

Εάν έχουμε διάγνωση οξείας μυελογενούς λευχαιμίας στο 1ο τρίμηνο, συστήνεται τερματισμός της κύησης και άμεση έναρξη χημειοθεραπείας. Από το 2ο τρίμηνο μπορεί να χορηγηθεί η συνήθης εντατική εισαγωγική χημειοθεραπεία με κάποιες προσαρμογές στους παράγοντες που θα χορηγηθούν αλλά υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καθυστερημένης ανάπτυξης του εμβρύου και ακόμα και εμβρυικού θανάτου. Στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία προκύπτουν οι ίδιες προκλήσεις αλλά υπάρχουν και επιπρόσθετα θεραπευτικά ζητήματα καθώς είναι απαραίτητη η χορήγηση χημειοθεραπευτικών που είναι τοξικά για το έμβρυο. Έτσι πριν την 20η εβδομάδα συστήνεται ο τερματισμός της κύησης ενώ μετά την 20η εβδομάδα χορηγείται κλασσική χημειοθεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και προστίθενται οι νεότεροι αναστολείς τυροσινικής κινάσης μετά τον τοκετό.

Πηγη: https://virus.com.gr/

Ευρωπαϊκό Συνέδριο Παθολογικής Ογκολογίας (ESMO): Τα σημαντικότερα νέα

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Μαρία Καπαρέλου και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας) συνοψίζουν τα σημαντικότερα δεδομένα του Συνεδρίου.

Στο φετινό συνέδριο, έχει την τιμητική του ο καρκίνος του πνεύμονα. Παρουσιάστηκαν μια σειρά σημαντικών μελετών για την αντιμετώπιση της τοπικής νόσου αλλά και των ασθενών με μεταστατική νόσο που φέρουν συγκεκριμένες μεταλλάξεις. Κατ’ αρχήν για τους ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και τοπική νόσο που είναι δυνητικά εξαιρέσιμη (στάδια ΙΙ-ΙΙΙΒ) θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα δύο μεγάλων φάσης ΙΙΙ μελετών (ΚΕΥΝΟΤΕ-671 και Checkmate-77T) που εξετάζουν το όφελος της περιεγχειρητικής χορήγησης ανοσοθεραπείας (πεμπρολιζουμάμπης και νιβολουμάμπης αντίστοιχα) μαζί με προεγχειρητική χημειοθεραπεία σε αυτή την ομάδα ασθενών. Και στις δύο μελέτες η προσθήκη της ανοσοθεραπείας στην χημειοθεραπεία αυξάνει σε στατιστικά σημαντικό βαθμό την ανταπόκριση των ασθενών καθώς και τον χρόνο χωρίς υποτροπή της νόσου. Επιπλέον, στην μελέτη της πεμπρολιζουμάμπης διαπιστώθηκε και όφελος στην συνολική επιβίωση ενώ για την νιβολουμάμπη τα δεδομένα δεν είναι ακόμη ώριμα. Τα αποτελέσματα αυτά είναι συνηγορητικά ότι η περιεγχειρητική χορήγηση ανοσοθεραπείας με τη μορφή αντι-PD1 αντισωμάτων (πεμπρολιζουμάμπη ή νιβολουμάμπη) θα αποτελέσει την νέα καθιερωμένη θεραπευτική πρακτική σε αυτό το στάδιο της νόσου.

Τα τελευταία χρόνια για μια σειρά από μεταλλάξεις που προάγουν την καρκινογένεση στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα έχουν αναπτυχθεί στοχεύουσες θεραπείες με ιδιαίτερα σημαντικό όφελος επιβίωσης. Οι θεραπείες αυτές όμως ως τώρα έχουν βρει εφαρμογή μόνο σε ασθενείς με μεταστατική νόσο με την εξαίρεση του EGFR αναστολέα οσιμερτινίμπη που χρησιμοποιείται και ως επικουρική αγωγή σε ασθενείς με EGFR μεταλλάξεις που έχουν υποβληθεί σε ριζική εξαίρεση της νόσου τους. Στο φετινό ESMO όμως θα ανακοινωθεί η μελέτη ALINA, όπου δοκιμάστηκε ο αναστολέας αλεκτινίμπη ως επικουρική αγωγή σε ασθενείς με χειρουργηθέντα μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα (στάδια ΙΒ-ΙΙΙΑ) που έφεραν αναδιατάξεις στο γονίδιο ALK. Η μελέτη κατέδειξε ότι η εκλεκτική αναστολή του ALK υπερέχει σημαντικά της χημειοθεραπείας που ήταν η ως τώρα καθιερωμένη επικουρική αγωγή για αυτούς τους ασθενείς, μειώνοντας τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου κατά 75%. Τα δεδομένα αυτά επίσης καταδεικνύουν την ανάγκη για μοριακό χαρακτηρισμό της νόσου ακόμη και των μη μεταστατικών ασθενών

Ιδιαίτερα σημαντικά όμως είναι και τα αποτελέσματα που θα ανακοινωθούν για τους ασθενείς με μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα που

φέρουν οδηγές μεταλλάξεις. Πλέον κατανοούμε ότι η εξαρχής χορήγηση μικρομοριακών αναστολέων που στοχεύουν εκλεκτικά αυτές τις μεταλλάξεις παρέχει μεγαλύτερο όφελος επιβίωσης στους ασθενείς έναντι της χορήγησης χημειοθεραπείας. Ήδη αυτό είχε αποδειχθεί για τους ασθενείς με μεταλλάξεις EGFR και ALK και μετά τις ανακοινώσεις στο φετινό ESMO αυτό αναμένεται να ισχύσει και για τους ασθενείς που φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο RET και στο εξώνιο 20 του EGFR. Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη LIBRETTO-431 αποδεικνύει ότι ο αναστολέας του RET σελπρεκατινίμπη υπέρεχει του συνδυασμού χημειοθεραπείας και ανοσοθεραπείας ως αρχική αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου των ασθενών που φέρουν αναδιατάξεις του γονίδιου RET. Αντίστοιχα, η μελέτη PAPILLON αποδεικνύει ότι η προσθήκη του αμφιειδικού αντισώματος αμιβαταμάμπη (αντι- EGFR και ΜΕΤ) στη χημειοθεραπεία αποτελεί την καλύτερη θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με μεταλλάξεις στο εξώνιο 20 του EGFR.

Αλλαγές όμως αναμένονται μετά από αρκετά χρόνια και στην αρχική αντιμετώπιση των ασθενών με μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα που φέρουν μεταλλάξεις του EGFR. Ο τρίτης γενιάς μικρομοριακός αναστολέας οσιμερετινίμπη αποτελεί ως τώρα την καθιερωμένη αγωγή με σημαντικό όφελος στο χρόνο ως την υποτροπή της νόσου και τη συνολική επιβίωση. Η μελέτη MARIPOSA που θα ανακοινωθεί στην ολομέλεια του συνεδρίου καταδεικνύει ότι ο συνδυασμός της αμιβαταμάμπης (αντι-EGFR και ΜΕΤ αμφι-ειδικό αντίσωμα) και του EGFR αναστολέα λαζερτινίμπης υπερέχει της οσιμερτινίμπης στον χρόνο ως την υποτροπή της νόσου. Ο συνδυασμός βέβαια συνδέεται με μεγαλύτερο ποσοστό ανεπιθύμητων ενεργειών και τα αποτελέσματα ασφαλείας αναμένονται με ενδιαφέρον για να καθορισθεί αν και για ποιους ασθενείς μπορεί να αποτελέσει την νέα καθιερωμένη θεραπευτική επιλογή.

Αναφορικά με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, εδώ και τριάντα χρόνια, η καθιερωμένη αγωγή της τοπικά προχωρημένης νόσου περιλαμβάνει τη συνδυασμένη ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία με τη χρήση σισπλατίνης. Στο φετινό ESMO όμως ανακοινώνονται δύο σημαντικές μελέτες που αναμένεται να αλλάξουν την πρακτική μας. Η πρώτη μελέτη (INTERLACE) δοκίμασε τη χρήση εισαγωγικής χημειοθεραπείας με 6 εβδομαδιαίες εγχύσεις πακλιταξέλης και κραμποπλατίνης πριν από την χημειοακτινοθεραπεία, αποδεικνύοντας σημαντική αύξηση τόσο στον χρόνο ως την υποτροπή της νόσου όσο και στη συνολική επιβίωση. Ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας εμφανίζει ιδιαίτερα υψηλή επίπτωση σε χώρες με χαμηλό βαθμό οικονομικής ανάπτυξης όπου η πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες είναι περιορισμένη. Επομένως, είναι σημαντικό ότι η μελέτη INTERLACE συμπεριέλαβε ασθενείς από τέτοιες χώρες καταδεικνύοντας ότι η εισαγωγική θεραπεία είναι εύκολα εφικτή και μπορεί να προσφέρει σημαντικό όφελος επιβίωσης σε πληθυσμούς που πραγματικά έχουν ανάγκη νέες και απλές θεραπευτικές πρακτικές.

Η δεύτερη μελέτη που αλλάζει τα δεδομένα στον τοπικά προχωρημένο καρκίνο τραχήλου της μήτρας είναι η KEYNOTE-A18 που απέδειξε ότι η προσθήκη του αντι- PD1 αντισώματος πεμπρολιζουμάμπη στη χημειοακτινοθεραπεία και ως ακολούθως θεραπεία συντήρησης αυξάνει σημαντικά το χρόνο ως την υποτροπή της νόσου. Παρότι προηγούμενες μελέτες που εξέταζαν τον ρόλο της ανοσοθεραπείας στον τοπικά προχωρημένο καρκίνο τραχήλου της μήτρας δεν είχαν αποδώσει θετικά αποτελέσματα, η ΚΕΥΝΟΤΕ-Α18 θέτει το συνδυασμό πεμπρολιζουμάμπης και χημειοακτινοθεραπείας ως την προτιμητέα θεραπευτική επιλογή. Θα πρέπει να τονιστεί ότι για τη συγκεκριμένη μελέτη, η Θεραπευτική Κλινική αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα σε παγκόσμιο επίπεδο προσφέροντας τη δυνατότητα σε αρκετές ασθενείς στην Ελλάδα να λάβουν καινοτόμες θεραπείες.

Σημαντικές εξελίξεις θα υπάρξουν όμως και στα νεοπλάσματα του ουροποιογεννητικού συστήματος. Καταρχήν, για τον καρκίνο ουροδόχου κύστης ήταν κοινή πεποίθηση ότι η χημειοθεραπεία με βάση τη σισπλατίνη αποτελεί την καλύτερη αρχική θεραπευτική επιλογή για όσους ασθενείς έχουν μεταστατική νόσο. Μια νέα μελέτη, η EV-302/KEYNOTE-A39 έρχεται να ταράξει τα νερά αποδεικνύοντας ότι σε αυτούς τους ασθενείς ένας συνδυασμός στοχευουσών θεραπειών υπερέχει κατά πολύ της χημειοθεραπείας. Πιο συγκεκριμένα, ο συνδυασμός της ενφορτουμάμπης βεντοϊτίνης (συζευγμένου με χημειοθεραπεία αντισώματος έναντι της Νεκτίνης-4) με τον ανοσοθεραπευτικό παράγοντα πεμπρολιζουμάμπη σχεδόν διπλασίασε την επιβίωση των ασθενών έναντι της χρήσης χημειοθεραπείας. Είναι δεδομένα ότι ο συνδυασμός αυτός θα αποτελέσει μια νέα θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με μεταστατικό ουροθηλιακό καρκίνο. Παράλληλα όμως θα ανακοινωθεί για τον ίδιο πληθυσμό ασθενών και η μελέτη CheckMate 901 που εξέτασε το όφελος από το συνδυασμό χημειοθεραπείας με βάση την πλατίνα και ανοσοθεραπείας (νιβολουμάμπη). Για πρώτη φορά ένας τέτοιος συνδυασμός αποδεικνύει όφελος επιβίωσης ως αρχική θεραπεία των ασθενών με μεταστατικό ουροθηλιακό καρκίνο. Επομένως, για ένα νεόπλασμα που τα προηγούμενα χρόνια οι θεραπευτικές επιλογές περιορίζονταν στην χημειοθεραπεία, πλέον υπάρχουν εναλλακτικές θεραπευτικές δυνατότητες και παράγοντες όπως αναδυόμενοι βιοδείκτες και το προφίλ ασφαλείας των φαρμάκων θα καθορίσουν τη βέλτιστη αντιμετώπιση των ασθενών.

Τέλος για τον καρκίνο του προστάτη, διάφορες θεραπευτικές επιλογές έχουν αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια για τους ασθενείς με μεταστατική ευνουχοάντοχη νόσο. Μεταξύ αυτών, η θεραπεία με το ραδιοφάρμακο Lu177-PSMA που στοχεύει τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη που εκφράζουν ισχυρά την διαμεμβρανική πρωτεΐνη PSMA έχει λάβει ήδη έγκριση για ασθενείς που έχουν λάβει και νεότερα ορμονικά φάρμακα και χημειοθεραπεία. Η μελέτη PSMAfore που θα ανακοινωθεί στο ESMO αποδεικνύει όμως ότι η στόχευση του PSMA έχει θέσει σε πιο πρώιμα στάδια της νόσου. Συγκεκριμένα, σε ασθενείς που είχαν θετική έκφραση PSMA με βάση το διαγνωστικό PSMA PET/CT και είχαν υποτροπιάσει μετά από χρήση νεότερου ορμονικού φαρμάκου, το Lu-PSMA μείωσε κατά 60% την πιθανότητα υποτροπής έναντι της χρήσης εναλλακτικής ορμονικής θεραπείας. Μάλιστα, σε αυτόν τον πληθυσμό των ασθενών, οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τη θεραπεία ήταν σε χαμηλό ποσοστό.

Τα μηνύματα λοιπόν που έρχονται από το ευρωπαϊκό συνέδριο ογκολογίας είναι αισιόδοξα. Οι θεραπευτικές δυνατότητες στην Ογκολογία βελτιώνονται διαρκώς με στόχο όχι μόνο της αύξηση της επιβίωσης των ασθενών αλλά και τη διασφάλιση της βέλτιστης δυνατής ποιότητας ζωής.

https://www.uoa.gr/fileadmin/user_upload/PDF-files/anakoinwseis/themata_ygeias/2023/2010_ESMO_preview.pdf

Οδηγίες από την Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας για τις “πρωτοφανείς” ελλείψεις φαρμάκων

Η Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενών εν μέσω της τρέχουσας έλλειψης φαρμάκων για τον καρκίνο. Οι οδηγίες δημοσιεύτηκαν στο JCO Oncology Practice.

Οπως αναφέρεται στο άρθρο, οι ελλείψεις αντικαρκινικών φαρμάκων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν «φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα». Στο πλαίσιο αυτό, η ASCO συγκάλεσε μια συμβουλευτική ομάδα 44 εμπειρογνωμόνων για να συντάξει γενικές αρχές σχετικά με τη διαχείριση της φροντίδας των ογκολογικών ασθενών κατά τη διάρκεια ελλείψεων φαρμάκων για τον καρκίνο.

Οι γενικές συστάσεις είναι οι εξής:

-Μη συνταγογραφείτε παράγοντα με περιορισμένη προσφορά εάν υπάρχει διαθέσιμη εναλλακτική θεραπεία με παρόμοια αποτελεσματικότητα και ασφάλεια.

-Όταν είναι κλινικά αποδεκτό, αυξήστε το διάστημα μεταξύ των κύκλων θεραπείας ή μειώστε τη συνολική δόση θεραπείας του παράγοντα.

Αποφύγετε τη χρήση ή ελαχιστοποιήστε τη χρήση ενός περιορισμένου παράγοντα σε υποτροπιάζοντες καρκίνους που είναι ανθεκτικοί σε αυτόν τον παράγοντα.

Ελαχιστοποιήστε τη σπατάλη περιορισμένων παραγόντων βελτιστοποιώντας το μέγεθος του φιαλιδίου, στρογγυλοποιώντας τις δόσεις και χρησιμοποιώντας φιαλίδια πολλαπλών χρήσεων.

Εάν ένας συγκεκριμένος παράγοντας δεν είναι διαθέσιμος, χρησιμοποιήστε ένα εναλλακτικό σχήμα βασισμένο σε στοιχεία, λαμβάνοντας μια δεύτερη γνώμη εάν είναι απαραίτητο.

Τα ιδρύματα θα πρέπει να συγκροτήσουν πολυεπιστημονικές επιτροπές για την κοινοποίηση των εσωτερικών πολιτικών σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών.

-Οι πάροχοι θα πρέπει να προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ασθενείς που αισθάνονται αγωνία για ελλείψεις φαρμάκων.

-Τα ιδρύματα θα πρέπει να προσφέρουν υπηρεσίες υποστήριξης για κλινικούς γιατρούς που αισθάνονται αγωνία.

Οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν επίσης συστάσεις θεραπείας για συγκεκριμένες ασθένειες που σχετίζονται με φάρμακα σε έλλειψη.

Για παράδειγμα, εάν η καρβοπλατίνη δεν είναι διαθέσιμη, αυτοί οι ασθενείς μπορεί να λάβουν δοξορουβικίνη και κυκλοφωσφαμίδη συν πακλιταξέλη, τραστουζουμάμπη και περτουζουμάμπη. Η απλή εξάλειψη της καρβοπλατίνης και η θεραπεία ασθενών με ντοσεταξέλη, τραστουζουμάμπη και περτουζουμάμπη είναι επίσης μια επιλογή, καθώς «τα δεδομένα από τη μεταστατική ρύθμιση προσφέρουν στοιχεία ότι η καρβοπλατίνη δεν προσθέτει σημαντικό όφελος», έγραψαν οι συγγραφείς της κατευθυντήριας γραμμής.

Ωστόσο, για ορισμένους καρκίνους, τα σχήματα χωρίς πλατίνα θεωρούνται κατώτερα και δεν υπάρχουν κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η συμβουλευτική ομάδα συνιστά στους ασθενείς να ταξιδέψουν σε περιοχή όπου υπάρχει η κατάλληλη θεραπεία.

Για ασθενείς που έχουν εγγραφεί σε κλινικές δοκιμές, η συμβουλευτική ομάδα προτείνει οι πάροχοι να επικοινωνήσουν με τον επικεφαλής ερευνητή για καθοδήγηση σχετικά με τη διατήρηση της συμμόρφωσης με τα πρωτόκολλα της μελέτης.

«Οι ελλείψεις θα διαρκέσουν μέχρι να ενισχυθεί η φαρμακευτική αλυσίδα εφοδιασμού και να πραγματοποιηθούν επενδύσεις στην ποιοτική παραγωγή γενόσημων ενέσιμων φαρμάκων», έγραψαν οι συγγραφείς.

Πηγές:
https://www.renalandurologynews.com/news/urology/asco-guidance-cancer-drug-shortages/

Πηγή: iatronet.gr

Πώς μπορεί η ρύπανση του αέρα να σχετίζεται με την εμφάνιση καρκίνου του μαστού – Στοιχεία νέας μελέτης

Ερευνητές από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (Εθνικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Επιστημών Υγείας – NIEHS – και Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου – NCI) διαπίστωσαν ότι η διαβίωση σε μια περιοχή με υψηλά επίπεδα ρύπανσης του αέρα από σωματίδια σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
 

Σε πρόσφατη μελέτη της Dr. Alexandra White και των συνεργατών της -η οποία είναι μια από τις μεγαλύτερες μελέτες σε αυτό τον τομέα μέχρι σήμερα και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of the National Cancer Institute– εξετάζεται η σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, και ειδικότερα των αιωρούμενων σωματιδίων, και της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του μαστού.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής και Επιδημιολογίας), Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) συνοψίζουν τα ευρήματα της παραπάνω μελέτης.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μεγαλύτερη αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού ήταν μεταξύ των γυναικών που κατά μέσο όρο είχαν υψηλότερα επίπεδα μικροσωματιδίων (particulate matter – PM2.5) κοντά στο σπίτι τους, σε σύγκριση με εκείνες που ζούσαν σε περιοχές με χαμηλότερα επίπεδα PM2.5. Η σωματιδιακή ύλη είναι ένα μίγμα στερεών σωματιδίων και υγρών σταγονιδίων που βρίσκονται στον αέρα. Προέρχεται από πολλές πηγές, όπως:

 

  • η εξάτμιση των μηχανοκίνητων οχημάτων
  • οι διεργασίες καύσης (π.χ., πετρέλαιο, άνθρακας) 
  • η καύση ξύλου/βλάστησης και 
  • οι βιομηχανικές εκπομπές. 

Η ρύπανση από τα σωματίδια που μετρήθηκε σε αυτήν τη μελέτη ήταν 2.5 microns σε διάμετρο ή μικρότερη (PM2.5), που σημαίνει ότι τα σωματίδια είναι αρκετά μικρά και μπορούν να εισπνευστούν βαθιά στους πνεύμονες.

Σύμφωνα με την επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας, Dr. Alexandra White, παρατηρήθηκε μια αύξηση της τάξης του 8% στην επίπτωση του καρκίνου του μαστού στις περιοχές με υψηλότερη έκθεση σε PM2.5. Αν και πρόκειται για μια σχετικά μέτρια αύξηση του κινδύνου, τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά, δεδομένου ότι η ρύπανση του αέρα είναι πανταχού παρούσα και μας επηρεάζει όλους.

Στοιχεία της Μελέτης

Η συγκεκριμένη μελέτη διεξήχθη χρησιμοποιώντας πληροφορίες από τη Μελέτη Διατροφής και Υγείας NIH-AARP, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 500.000 άνδρες και γυναίκες μεταξύ 1995-1996 σε έξι πολιτείες (Καλιφόρνια, Φλόριντα, Πενσυλβάνια, Νιου Τζέρσεϊ, Βόρεια Καρολίνα και Λουιζιάνα) και σε δύο μητροπολιτικές περιοχές (Ατλάντα και Ντιτρόιτ) των ΗΠΑ. Οι γυναίκες ήταν κατά μέσο όρο περίπου 62 ετών και παρακολουθήθηκαν για περίπου 20 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων εντοπίστηκαν 15.870 περιπτώσεις καρκίνου του μαστού.

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια για να αναπτυχθεί ο καρκίνος του μαστού και, στο παρελθόν, τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης έτειναν να είναι υψηλότερα. Αυτό το γεγονός που μπορεί να καταστήσει τα προηγούμενα επίπεδα έκθεσης ιδιαίτερα σημαντικά σχετικά με την ανάπτυξη του καρκίνου. Σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες στη βιβλιογραφία, η συγκεκριμένη μελέτη αξιολόγησε αναδρομικά και τα επίπεδα έκθεσης σε ατμοσφαιρική ρύπανση κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 10-15 ετών πριν από την ένταξη των συμμετεχόντων στη μελέτη και την έναρξη της παρακολούθησής τους.

Επιπλέον, οι ερευνητές προχώρησαν σε υπο-αναλύσεις των δεδομένων και βρήκαν ότι τα μικροσωματίδια PM2.5 σχετίζονταν με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού με θετικούς οιστρογονικούς υποδοχείς (ER+), και όχι με όγκους με αρνητικούς οιστρογονικούς υποδοχείς. Αυτό υποδεικνύει ότι τα μικροσωματίδια μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη του καρκίνου του μαστού μέσω μιας υποκείμενης βιολογικής οδού ενδοκρινικής διαταραχής.

Ο EMA έδωσε έγκριση θεραπείας για τον καρκίνο του αίματος και επτά άλλα φάρμακα

Η σύσταση αφορά τα εξής:

  • Το Omjjara (momelotinib), ένα ορφανό φάρμακο, συστήθηκε για τη θεραπεία του σπάνιου καρκίνου του αίματος, της μυελοϊνωμάτωσης, η οποία προσβάλλει τον μυελό των οστών.
  • Το Rystiggo (rozanolixizumab), συστήθηκε για έγκριση για τη θεραπεία της γενικευμένης μυασθένειας gravis, η οποία είναι μια χρόνια αυτοάνοση νευρομυϊκή πάθηση.
  • Το Spexotras (trametinib), ορφανό φάρμακο, έλαβε θετική γνωμοδότηση για τη θεραπεία του γλοιώματος, ενός όγκου του εγκεφάλου που αναπτύσσεται στα γλοιακά κύτταρα, σε παιδιατρικούς ασθενείς ηλικίας ενός έτους και άνω.
  • Το Rimmyrah (ranibizumab) βιοομοειδές συστήθηκε για τη θεραπεία της νόσου της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδούς, της νεοαγγειακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία.
  • Το Uzpruvo (ustekinumab), δεύτερο βιοομοειδές, συστήθηκε για τη θεραπεία της ψωρίασης πλάκας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της νόσου του Crohn.
  • Το Azacitidine Kabi (αζακιτιδίνη), γενόσημο για τη θεραπεία των μυελοδυσπλαστικών συνδρόμων, της χρόνιας μυελομονοκυτταρικής λευχαιμίας και της οξείας μυελοειδούς λευχαιμίας.
  • Το Naveruclif (πακλιταξέλη), το οποίο θεραπεύει τον μεταστατικό καρκίνο του μαστού, το μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος και τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

Η CHMP χορήγησε επίσης άδεια κυκλοφορίας υπό όρους μετά από επανεξέταση στο Krazati (adagrasib) για τη θεραπεία του προχωρημένου μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα με μετάλλαξη G12C στο γονίδιο KRAS σε ενήλικες των οποίων η νόσος έχει επιδεινωθεί μετά από τουλάχιστον μία συστηματική θεραπεία.

Άξιο λόγου είναι πως  η επιτροπή επέκτεινε επίσης τις συστάσεις για εννέα ήδη εγκεκριμένα φάρμακα: Ayvakyt (avapritinib), Evkeeza (evinacumab-dgnb), Fluad Tetra (εμβόλιο γρίπης [επιφανειακό αντιγόνο, αδρανοποιημένο]), Jardiance (empagliflozin), Keytruda (pembrolizumab), Mounjaro (tirzepatide), NexoBrid (anacaulase-bcdb), Talzenna (talazoparib) και Veltassa (patiromer).

Δύο αιτήσεις σύστασης αποσύρθηκαν: Το Vijoice (alpelisib), ένα ορφανό φάρμακο, το οποίο θα προοριζόταν για τη θεραπεία του φάσματος υπερανάπτυξης που σχετίζεται με την PIK3CA, αποσύρθηκε. Για το Bylvay (odevixibat), επίσης ορφανό φάρμακο, αποσύρθηκε η αίτηση για επέκταση της χρήσης ώστε να συμπεριλάβει τη θεραπεία του χολοστατικού κνησμού στο σύνδρομο Alagille σε ασθενείς ηλικίας έξι μηνών και άνω.

Πηγή: www.pharmtech.com

Πηγή: virus.com.gr

 

https://eefam.gr/o-ema-edose-egkrisi-therapeias-gia-ton-karkino-tou-aimatos-kai-epta-alla-farmaka/?idU=1&utm_source=newsletter_1602&utm_medium=email&utm_campaign=

Έρευνα του Καπα3 – ΟΠΑ για την στάση των πολιτών απέναντι στους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και την ευαισθητοποίησή τους σε θέματα που αφορούν την νόσο του καρκίνου

Η κατανόηση του πεδίου των υπηρεσιών υγείας, περνά μέσα από μελέτη, χαρτογράφηση, και συστηματική προσέγγιση των δεδομένων. Είναι απαραίτητη προύποθεση για να κατανοήσει κανείς τις παρεχόμενες υπηρεσίες, τα υφιστάμενα κενά, τις τρέχουσες ανάγκες των ασθενών και κυρίως το ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στην παροχή των απαραίτητων υπηρεσιών.

Οι  ανισότητες που υφίστανται στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας αλλά και η έλλειψη συστηματικής και αποτελεσματικής αξιολόγησης της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας μας οδηγούν στο να διασφαλίσουμε ότι θα πρέπει να αναλύουμε καθημερινά ολα τα στοιχεία που έχουμε στην διάθεση μας ώστε να αποδίδουμε αποτελεσματικότερα και με τρόπο διαφανή .

Στα πλαίσια βελτιστοποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών μας διενεργήθηκε έρευνα από τελειόφοιτους φοιτητές του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με Επιστημονικά Υπεύθυνο Καθηγητή, τον κ. Μπάλτα που εστιάζει στις στάσεις και αντιλήψεις των πολιτών απέναντι σε φορείς της κοινωνίας των πολιτών καθώς και τον βαθμό ευαισθητοποίησης τους σε θέματα που αφορούν το καρκίνο.

Για το Καπα3 η εκπαίδευση και η έρευνα σε συνεργασία με έγκριτους φορείς πρωτοστατεί σε κάθε βήμα. Είναι καθήκον μας να γινόμαστε καλύτεροι.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το διάστημα από την 15η Ιουλίου 2023 έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2023, ενώ η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν ένα δομημένο ερωτηματολόγιο με μονά και πολλαπλά ερωτήματα που διανεμήθηκε σε ένα δείγμα 201 πολιτών από διάφορες περιοχές της χώρας.

Τα Βασικότερα Συμπεράσματα της έρευνας είναι τα εξής :

Γενικά :

1.Η κοινωνική πρόνοια απασχολεί σε υπέρτατο βαθμό τον πληθυσμό.

2. Υπάρχει σκεπτικισμός απέναντι στην διαφάνεια των μη κερδοσκοπικών οργανισμών

3. Θεωρούν οτι η κρατική μέριμνα για τους ανθρώπους με καρκίνο είναι μηδαμινή

Για το Καπα3 :

1. Υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης για τον Οργανισμό 

2. Υπάρχει θετική γνώμη για τον Οργανισμό

3. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα συνεισφοράς τους εθελοντικά σε κάθε δράση 

Ενώ για τη νόσο του Καρκίνου και τις μορφές του:

1.Θεωρούν ότι η ενημέρωση για τα θέματα της νόσου  χρειάζεται βελτίωση,

και

2.Θεωρούν πολύ σημαντική τη ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών και των οικογενειών τους κατά τη διάρκεια της θεραπείας του καρκίνου.

Δείτε εδώ την πλήρη έκθεση της έρευνας που εκπονήθηκε. 

ΚΑΠΑ3 Report

Ένα μεγάλο ευχαριστώ και ένα ακόμη μεγαλύτερο μπράβο στην ομάδα των τελειόφοιτων φοιτητών που ανέλαβαν την παραπάνω έρευνα: 

Γιώργος Τσίρος, Βίκτωρας Αγοραστός, Ρήγας Ιωάννης Βάνχαμ Παρπούρας και Κρίστιαν Υμεράι 

 

Συμμετοχή του Κάπα3 στο Παγκόσμιο Συνέδριο της ESMO 2023 στην Μαδρίτη

Το Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών-Κάπα3, στις 20-24 Οκτωβρίου βρέθηκε στη Μαδρίτη, όπου συμμετείχε στο Παγκόσμιο Συνέδριο της ESMO 2023, “Μια εξαιρετική επιστημονική και εκπαιδευτική εκδήλωση για την ογκολογική κοινότητα” όπως χαρακτηριστικά αποτύπωσε ο πρόεδρος της ESMO, Andrés Cervantes.

  •     

Η Υπεύθυνη  Ανάπτυξης και Λειτουργίας του Καπα3, Μπίστα Ευαγγελή, συμμετείχε σε συναντήσεις Επιστήμης, Καινοτομίας και Ευκαιριών, καθώς και σε συζητήσεις με αξιόλογους συνεργάτες από όλο τον κόσμο. Μια ευκαιρία μάθησης όπου περισσότεροι από τριάντα χιλιάδες συμμετέχοντες, μοιράστηκαν και αντάλλαξαν απόψεις. Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με ομάδες ασθενών από όλα τα επίπεδα (Τσεχία, Κοπεγχάγη, Ιταλία, Αγγλία) που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τα προγράμματα δράσεων του Καπα3 όπου διαπιστώθηκε :

  • η δυσκολία των ασθενών με καρκίνο στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης,
  • οι πολλές ανισότητες που υφίστανται στην πρόσβαση σε όλες τις χώρες καθώς και
  • η απουσία συσχέτισης μεταξύ της οικονομικής κατάστασης ενός ασθενούς και της δυνατότητας πρόσβασης του.

Αποδεδειγμένα, η πρόσβαση των ασθενών εξαρτάται από παράγοντες όπως ο τόπος διαμονής, η εκπαίδευση και η δημογραφική ομάδα, ενώ η αδυναμία πολλών από αυτών να πράξουν τα βέλτιστα για την θεραπεία τους αποδυναμώνεται από παράγοντες όπως η ηλικία, η αδυναμία ή/και η κινητικότητα.

Διαπιστώθηκε πόσο ζωτικής σημασίας είναι η ύπαρξη Ομάδων Συνηγορίας για τον εντοπισμό και την κοινοποίηση των κενών στη φροντίδα μέσω της συνεργασίας, και της δυνατότητας για την ανάδειξη ζητημάτων όπως η πρόσβαση στα φάρμακα. Η υποστήριξη τους στην δυσκολία των ασθενών να περιηγηθούν στο εκάστοτε σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, είναι ανεκτίμητη.

Οι συνομιλητές μας, μας συνεχάρησαν που είμαστε σε θέση να παράγουμε αξιόπιστα δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη θεμάτων που συζητούνται με τους ενδιαφερόμενους φορείς της υγειονομικής περίθαλψης και μπορούν να κοινοποιηθούν ευρέως, για παράδειγμα σε ιατρικά συνέδρια και σε δημοσιεύσεις.

Η παρουσία του Κάπα3, αφορούσε την καταγραφή της δράσης της πρώτης Κινητής Μονάδας υποστήριξης ογκολογικών ασθενών από οργανισμό της Κοινωνίας των Πολιτών με εταίρους το Ερευνητικό  Εργαστήριο “Φροντίδα Ενηλίκων Ασθενών με Καρκίνο” του Τμήματος Νοσηλευτικής του Διεθνές Πανεπιστημίου και το Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης με αποκλειστική υποστήριξη του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος.

Τέλος, πολύ σημαντικά είναι τα συμπεράσματα του Συνεδρίου, που αφορούν τις Oργανώσεις των Aσθενών και αναφέρουν ότι :

  1. Διαθέτουν μεγάλη εμπειρογνωμοσύνη και πόρους σε συγκεκριμένους τομείς και μπορούν να ασκήσουν επιρροή στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
  2. Μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά σε στρατηγικά σχέδια υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας.
  3. Χρειάζεται χρόνος για να ενδυναμωθούν οι ασθενείς με τις γνώσεις και την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται ώστε να επικοινωνούν αποτελεσματικά με την ιατρική κοινότητα.
  4. Χρειάζεται ένα πρακτικό, διευρυμένο πλαίσιο για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους επαγγελματίες και τους ερευνητές που θα χρησιμεύσει ως οδικός χάρτης για την εννοιολόγηση και τη στόχευση των βασικών μηχανισμών επιρροής των Κοινωνικών Προσδιοριστικών Παραγόντων της Υγείας.

smoΣτο πλαίσιο αυτό το Καπα3 πρωτοστατεί σε δράσεις πρώτης γραμμής δίνοντας νόημα στις έννοιες «εξατομικευμένη φροντίδα», πλήρη ενημέρωση, η ισότιμη πρόσβαση, κοινωνική επανένταξη σε μια προσπάθεια βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ασθενών.

 

Λίγα λόγια για το Kαπα3

Το Κάπα3  ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2020 με προτεραιότητά την προσβασιμότητα των συμπολιτών μας, σε ευεργετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας, καθώς και την αξιοποίηση των υπαρχουσών δομών και υπηρεσιών που λειτουργούν γι’ αυτό το σκοπό σε όλη την ελληνική επικράτεια. Σε συνεργασία με συναφείς συλλόγους ιδιωτικού ενδιαφέροντος, δημόσιες υπηρεσίες, ΜΚΟ και άλλους φορείς αλληλεγγύης, κατάφερε να δημιουργήσει έναν ιστοχώρο, που θα λειτουργεί ως οδηγός Δικαιωμάτων και Παροχών για τα άτομα που νοσούν, ο οποίος επικαιροποιείται και ανανεώνεται συνεχώς ενώ παράλληλα λειτουργούν κινητές ομάδες ενημέρωσης και διαχείρισης όπου εξασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση ασθενών και φροντιστών.

 

Δελτίο Τύπου ESMO1

Έμφυλες ανισότητες και πρόσβαση των γυναικών στην πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου

Ο καρκίνος κατατάσσεται στις τρεις πρώτες αιτίες πρόωρου θανάτου των γυναικών σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «The Lancet» διαπιστώνει ότι η ανισότητα των φύλων επηρεάζει αρνητικά την έκθεση των γυναικών σε παράγοντες κινδύνου για καρκίνο, την πρόσβασή τους σε ακριβείς πληροφορίες για την υγεία και σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

Η ανάλυση διαπιστώνει ότι από τα 2,3 εκατομμύρια γυναίκες που πεθαίνουν πρόωρα από καρκίνο κάθε χρόνο, 1,5 εκατομμύριο θα μπορούσαν να σωθούν μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης και διάγνωσης ή μέσω της εξάλειψης της έκθεσής τους σε βασικούς παράγοντες κινδύνου. Ακόμα 800.000 θάνατοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν όλες οι γυναίκες είχαν πρόσβαση στη βέλτιστη φροντίδα για τον καρκίνο.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια γυναίκες όλων των ηλικιών πέθαναν το 2020 εξαιτίας τεσσάρων από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για καρκίνο (καπνό, αλκοόλ, παχυσαρκία και λοιμώξεις). Η επιβάρυνση του καρκίνου που προκαλείται από αυτούς τους τέσσερις παράγοντες κινδύνου είναι ευρέως υποτιμημένη. Αναφέρεται ως παράδειγμα ότι μελέτη του 2019 διαπίστωσε πως μόνο το 19% των γυναικών που συμμετείχαν στον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού στο Ηνωμένο Βασίλειο γνώριζαν ότι το αλκοόλ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού.

Όπως επισημαίνεται, η ανισότητα μεταξύ των φύλων και οι διακρίσεις επηρεάζουν τα δικαιώματα και τις ευκαιρίες των γυναικών να αποφύγουν τους παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο και εμποδίζουν την ικανότητά τους να αναζητήσουν και να λάβουν έγκαιρη διάγνωση και ποιοτική φροντίδα για τον καρκίνο. Επιπλέον, οι έμφυλες ανισότητες έχουν οδηγήσει σε ένα μη αμειβόμενο εργατικό δυναμικό φροντίδας που είναι κυρίως γυναίκες, εμποδίζοντας την επαγγελματική ανέλιξη των γυναικών στην έρευνα και τη χάραξη πολιτικής για τον καρκίνο.

Τονίζεται ότι χρειάζεται μεγαλύτερος έλεγχος των αιτιών και των παραγόντων κινδύνου για τον καρκίνο στις γυναίκες. Υπάρχουν ολοένα και περισσότερα στοιχεία που υποδηλώνουν σύνδεση μεταξύ εμπορικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται κυρίως από γυναίκες, όπως ορισμένοι τύποι εμφυτευμάτων στήθους, προϊόντα λεύκανσης του δέρματος και ισιωτικές κρέμες μαλλιών (hair relaxers), με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.

Την ίδια ώρα σε παγκόσμιο επίπεδο οι γυναίκες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά στην εκπαίδευση και τις ευκαιρίες απασχόλησης και είναι πιθανότερο να έχουν λιγότερους οικονομικούς πόρους για να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές προκλήσεις που σχετίζονται με τον καρκίνο.

Όταν το άτομο που πάσχει από καρκίνο ανήκει επίσης σε περιθωριοποιημένη εθνοτική ομάδα ή έχει διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό ή ταυτότητα φύλου, μπορεί επιπλέον να αντιμετωπίσει περισσότερες προκαταλήψεις.

Μια νέα επιτροπή του Lancet για τις γυναίκες, την εξουσία και τον καρκίνο ζητά να υπάρξει μια φεμινιστική προσέγγιση για τη φροντίδα του καρκίνου και το φύλο, βιολογικό και κοινωνικό, να αποτελεί μέρος όλων των πολιτικών και των κατευθυντήριων γραμμών που σχετίζονται με τον καρκίνο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πηγή: dailypharmanews.gr

Ψηφιακή υγεία: 10 παράγοντες που διαμορφώνουν την πρόοδο στην εμπεδωσή της

Η μετάβαση σε μια νοοτροπία “ψηφιακά στην υγεία” απαιτεί από τις χώρες να δώσουν προτεραιότητα σε συγκεκριμένες επενδύσεις στην ψηφιακή υγεία για τους ανθρώπους, τα προβλήματα και τον πλανήτη σε συμφωνία με τον ιδιωτικό τομέα, να συνδέσουν τις ανομοιογενείς ηγετικές, ρυθμιστικές, πληροφοριακές και υποδομές και να κλιμακώσουν την ψηφιακή υγεία με βιώσιμους, αναπαραγώγιμους και δίκαιους τρόπους μακροπρόθεσμα.

Για να υποστηριχθούν οι προσπάθειες των χωρών να αντιμετωπίσουν τους καθοριστικούς παράγοντες της προόδου της ψηφιακής υγείας, διατυπώνονται οι ακόλουθες 10 συστάσεις:

  • Δώστε προτεραιότητα στις παρεμβάσεις ψηφιακής υγείας για την επίλυση των προκλήσεων στον τομέα της υγείας
  1. Επιλογές με επίκεντρο τον άνθρωπο και το πρόβλημα : Επιλογή ψηφιακής τεχνολογίας που ανταποκρίνεται στις ανάγκες υγείας των ανθρώπων και βασίζεται σε αποδείξεις
  2. Προσέγγιση των υποεξυπηρετούμενων : Επιλέξτε ψηφιακές λύσεις για την υγεία που βελτιώνουν την πρόσβαση και τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών υγείας σε ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες
  • Σύνδεση για την παροχή νέων, περισσότερων, καλύτερων και απρόσκοπτων υπηρεσιών υγείας που απαιτεί ένας μεταβαλλόμενος κόσμος
  1. Ηγεσία και εταιρική σχέση: Προωθήστε τη δράση για την ψηφιακή υγεία εντός και μεταξύ των τομέων μέσω ισχυρής ηγεσίας της χώρας
  2. Διακυβέρνηση δεδομένων: Αύξηση της χρήσης και της επαναχρησιμοποίησης δεδομένων για την επίτευξη μεγαλύτερης αξίας με παράλληλη ενίσχυση των δεοντολογικών προτύπων και των ρυθμιστικών συστημάτων για δίκαιες και αξιόπιστες ψηφιακές λύσεις
  3. Κενά ψηφιακών υποδομών και πληροφοριών υγείας: Συνδέστε εγκαταστάσεις, υπηρεσίες, πληροφορίες και ανθρώπους και καλύψτε τα κενά πληροφοριών για την υγεία συνδέοντας απομονωμένα συστήματα πληροφοριών
  4. Παγκόσμια και περιφερειακή συνεργασία: Παγκόσμια και περιφερειακή αλληλεγγύη για την υποστήριξη των χωρών καθώς ηγούνται των επενδύσεων ψηφιακής υγείας στις χώρες τους

III. Κλίμακα για να εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για όλους και να μην μείνει κανείς πίσω

  1. Ψηφιακές δεξιότητες και ψηφιακός αλφαβητισμός: Βοήθεια στους ασθενείς και τους παρόχους να κατανοήσουν, να εμπιστευτούν και να χρησιμοποιήσουν με αυτοπεποίθηση τη νέα τεχνολογία και τα δεδομένα
  2. Ευέλικτες συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και ιδιωτικού τομέα: Καινοτομία στον τρόπο με τον οποίο ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας συνεργάζονται για τον σχεδιασμό, την παροχή και τη χρηματοδότηση ψηφιακών λύσεων για την υγεία
  3. Ευρύτερος ψηφιακός μετασχηματισμός: Δημιουργία συνέργειας μεταξύ των προσπαθειών του συστήματος υγείας και της ευρύτερης ατζέντας ψηφιακού μετασχηματισμού σε μια χώρα
  4. Χρηματοδότηση και εφαρμογή: Χρηματοδοτήστε αρκετά στον κατάλληλο χρόνο, παρακολουθήστε την πρόοδο της υλοποίησης και παρακολουθήστε τα αποτελέσματα

Pragmatic, low-cost actions can help countries improve equity and health outcomes

Δείτε αναλυτικά στο :https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2023/08/19/investments-in-digital-can-accelerate-improvements-in-health-care

4 τα βασικά σημεία για τον προσυμπωματικό έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τέταρτος υψηλότερος σε συχνότητα εμφάνισης και ο δεύτερος σε θνησιμότητα σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία από τις ΗΠΑ.

Τι είναι ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, γνωστός και ως ορθοκολικός καρκίνος, είναι ένας κακοήθης όγκος που αναπτύσσεται στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου ή στο ορθό. Οι περισσότεροι καρκίνοι του παχέος εντέρου αναπτύσσονται πρώτα ως πολύποδες, οι οποίοι αργότερα εξελίσσονται σε καρκίνο, εάν δεν αφαιρεθούν. Ο τακτικός έλεγχος του παχέος εντέρου και η αφαίρεση των πολυπόδων μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη του καρκίνου. Αποτελεί έναν από τους πλέον θεραπεύσιμους καρκίνους εάν και εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης των Amir Qaseem και συνεργατών στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Annals of Internal Medicine.

Οι συστάσεις συνοψίζονται σε 4 κύρια σημεία:

  • Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε ασυμπτωματικούς ενήλικες μέσου κινδύνου θα πρέπει να ξεκινάει σε ηλικία 50 ετών.

 

  • Οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να μην προχωρούν σε προσυμπτωματικούς ελέγχους για ενήλικες μέσου κινδύνου μεταξύ 45 και 49 ετών. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να σταθμίζονται τα οφέλη και οι πιθανοί κίνδυνοι από τη διενέργεια προσυμπτωματικού ελέγχου σε αυτή την πληθυσμιακή ομάδα.

 

  • Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου θα πρέπει να σταματάει σε ασυμπτωματικούς ενήλικες μέσου κινδύνου ηλικίας άνω των 75 ετών ή σε ασυμπτωματικούς ενήλικες μέσου κινδύνου με προσδόκιμο ζωής λιγότερο από 10 έτη.

 

  • Οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να επιλέξουν μια δοκιμασία προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του παχέος εντέρου σε συνεννόηση με τον ασθενή τους με βάση μια συζήτηση για τα οφέλη, τις βλάβες, το κόστος, τη διαθεσιμότητα, τη συχνότητα και τις αξίες και τις προτιμήσεις του ασθενούς.

 

Οι δοκιμασίες προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν: ανοσοχημική εξέταση κοπράνων ή εξέταση κοπράνων για ύπαρξη αίματος με δοκιμασία υψηλής ευαισθησίας γουαϊακίου κάθε 2 χρόνια, κολονοσκόπηση κάθε 10 χρόνια ή σιγμοειδοσκόπηση κάθε 10 χρόνια συν μια ανοσοχημική εξέταση κοπράνων κάθε 2 χρόνια.

Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται εξετάσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου του παχέος εντέρου όπως ο έλεγχος για DNA κοπράνων, κολονογραφία με αξονική τομογραφία, ενδοσκόπηση με κάψουλα, εξετάσεις ούρων ή περιφερικού αίματος.

Αναλυτικά μπορεί αν δει κανείς στην σελίδα του Παγκόσμιο Οργανισμού υγείας για τον        Ευρωπαικό κώδικα κατά του καρκίνου όπου γίνεται σαφέστατη αναφορά στο προσυμπτωματικό έλεγχο και όχι μόνο

https://cancer-code-europe.iarc.fr/index.php/el/12-ways/screening/bowel-cancer-screening/

https://www.europarl.europa.eu/news/el/headlines/society/20200131STO71517/katapolemontas-ton-karkino-stin-ee-statistika-kai-draseis

Ενώ συνοπτικά μπορείτε να διαβάσετε την μελέτη των καθηγητών του ΕΚΠΑ στο παρακάτω link

Πηγή: https://www.healthng.gr/%cf%83%ce%b5-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%b1-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%ba%ce%af%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%ce%bd%ce%b1-%ce%be%ce%b5%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%ac%ce%b5%ce%b9-%ce%bf-%cf%80%cf%81%ce%bf/