Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, είναι μια από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου παγκοσμίως, αποτελώντας τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες και την τρίτη στις γυναίκες. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Globocan του 2020, καταγράφονται περίπου 6.529 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο, με σχεδόν τις 3.431 δυστυχώς να έχουν καταλήξει.
Η νόσος, εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες, με σημαντικό δημογραφικό παράγοντας την ηλικία. Ειδικότερα, έχει φανεί πως καθώς αυξάνεται η ηλικία, αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Περίπου το 90% των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του παχέος εντέρου παγκοσμίως, ήταν άνω των 50 ετών.
Οι παράγοντες κινδύνου που έχουν καταγραφεί, διακρίνονται σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς.
Ως γενετικοί παράγοντες, έχουν οριστεί οι εξής:
- Ασθενείς με ιστορικό πολυπόδων ή καρκίνου παχέος εντέρου
- Άτομα με μακροχρόνια ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
Ως περιβαλλοντικοί παράγοντες, φαίνεται να επιδρούν αρνητικά οι παρακάτω:
- Υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος ή ζωικού λίπους
- Κάπνισμα
- Παχυσαρκία
- Έλλειψη σωματικής άσκησης
- Κατάχρηση αλκοόλ
Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως η γεωγραφική κατανομή περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου δείχνει μεγαλύτερη στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη και στην Αυστραλία, ενώ τα ποσοστά μειώνονται σημαντικά στην Αφρική και τη Νότια Ασία.
Η έγκαιρη διάγνωση μέσω προληπτικών ελέγχων, όπως η κολονοσκόπηση, μπορεί να μειώσει σημαντικά τα ποσοστά θνησιμότητα από την νόσο, επιτρέποντας παράλληλα την ανίχνευση και την αφαίρεση προ καρκινικών πολυπόδων.
Πολύ πρόσφατα, το Υπουργείο Υγείας ενημέρωσε του πολίτες για την υλοποίηση του προγράμματος πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, μέσω της διενέργειας αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (Self-Test). Με το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου, στόχος είναι η έγκαιρη ανίχνευση των προ καρκινικών αλλοιώσεων ή ακόμα και της νόσου αυτής καθ’ αυτής, με σκοπό την άμεση παρέμβαση και θεραπεία.
Τα self-test ανιχνεύουν την παρουσία αιμορραγίας στα κόπρανα, που αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Ένα θετικό τεστ, αποτελεί σημαντική ένδειξη για κλινική εκτίμηση από γαστρεντερολόγο, ο οποίος θα λάβει υπόψη του τα κλινικά συμπτώματα και θα καθοδηγήσει τον ασθενή για τα επόμενα βήματα. Παρόλα αυτά, πρέπει να επισημανθεί πως ένα θετικό τεστ δεν προμηνύει απαραίτητα την ύπαρξη καρκίνου του παχέος εντέρου.
Για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και ασβέστιο, η τακτική σωματική άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος και της κατάχρησης αλκοόλ και η διενέργεια προληπτικής κολονοσκόπησης από τα 45 έτη.
Ο Μάρτιος, είναι μήνας αφιερωμένος στην ενημέρωση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, υπενθυμίζοντας μας πόσο σημαντικό είναι να μην αμελούμε τις εξετάσεις μας και την διενέργεια προληπτικών ελέγχων. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί εγκαίρως!
Πηγές
Όμιλος «Υγεία» (2021). Καρκίνος παχέος εντέρου: Νεότερα δεδομένα στην έγκαιρη διάγνωση & θεραπεία. Αντλήθηκε από: https://www.hygeia.gr/karkinos-pacheos-enteroy-neotera-dedomena-stin-egkairi-diagnosi-amp-therapeia/
Υπουργείο Υγείας (2024). Ανακοίνωση σχετικά με τα self-test για τον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου. Αντλήθηκε από: https://www.moh.gov.gr/articles/ministry/grafeiotypoy/pressreleases/12847-anakoinwsh-sxetika-me-ta-self-test-gia-ton-karkino-toy-paxeos-enteroy
