Καύσωνας: Μέτρα προστασίας των πολιτών

Από την πλευρά της, η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας απηύθυνε συστάσεις προς τους πολίτες προκειμένου να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, εφιστώντας την προσοχή ιδιαίτερα στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα υγείας, όπως θερμική εξάντληση και θερμοπληξία, που μπορεί να προκληθούν εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που θα επικρατήσουν.

Το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της Δημόσιας Υγείας, υπενθυμίζει μέσω σχετικής εγκυκλίου με συστάσεις προς τους πολίτες, εκδοθείσας την 7η Ιουνίου, τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης και ειδικά των ευάλωτων ατόμων για την αντιμετώπιση του καύσωνα.

Παθολογικές καταστάσεις από υψηλές θερμοκρασίες και οδηγίες αντιμετώπισής τους

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ανέλθει σε όρια μη ανεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό σε συνέργεια με άλλους παράγοντες (υγρασία, άπνοια κ.λ.π. ), δημιουργούνται παθολογικές καταστάσεις ποικίλου βαθμού βαρύτητας. Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής, τάση για λιποθυμία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, έμετοι και ταχυπαλμία. 

Το σύνδρομο της θερμοπληξίας, εκδηλώνεται με: ξαφνική αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος ( >40.5 ο C ), κόκκινο, ζεστό και ξηρό δέρμα (η εφίδρωση έχει σταματήσει), ξηρή πρησμένη γλώσσα, ταχυπαλμία, ταχύπνοια, έντονη δίψα, πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, ζάλη, σύγχυση, αδυναμία προσανατολισμού και καθαρής ομιλίας, επιθετική ή παράξενη συμπεριφορά, σπασμοί, απώλεια συνείδησης ή κώμα.

Η θεραπεία των ατόμων που παρουσιάζουν τα παραπάνω συμπτώματα, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση σε νοσηλευτικά ιδρύματα, αλλά ως πρώτες βοήθειες μέχρι τη διακομιδή τους σε αυτά θα πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα ελάττωσης της θερμοκρασίας του σώματος:

• Μεταφορά του θερμόπληκτου άμεσα σε μέρος δροσερό, ευάερο, σκιερό κατά προτίμηση κλιματιζόμενο,
• πλήρης έκδυση από τα ρούχα, 
• τοποθέτηση παγοκύστεων ή κρύων επιθεμάτων στον τράχηλο, τις μασχάλες και τη βουβωνική περιοχή, 
• εμβάπτιση σε μπανιέρα με κρύο νερό ή ντους ή ψεκασμό με κρύο νερό, 
• παροχή μικρών γουλιών δροσερών υγρών (νερού ή αραιωμένου χυμού φρούτων, 1 μέρος χυμού σε 4 μέρη νερού) αν μπορεί να καταπιεί κ.λ.π.

Ποιος κινδυνεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες:

• ηλικιωμένοι
• μωρά και μικρά παιδιά
• έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
• άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
• άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον
• άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.)
• άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή / και έμετο)
• άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.

Γενικές οδηγίες προφύλαξης:

• Παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται.
• Ντύσιμο ελαφρύ και άνετο με ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό, ώστε να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα.
• Χρήση καπέλου από υλικό που να επιτρέπει τον αερισμό του κεφαλιού.
• Χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου με φακούς που προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
• Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους.
• Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας.
• Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με μέσα συγκοινωνίας που δε διαθέτουν κλιματισμό.
• Τα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο των γενικών οδηγιών (ανωτέρω σχετ.), για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού.
• Πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων στο κεφάλι και στο λαιμό.
• Μικρά σε ποσότητα και ελαφριά γεύματα φτωχά σε λιπαρά, με έμφαση στη λήψη φρούτων και λαχανικών.
• Λήψη άφθονων υγρών (νερού και χυμών φρούτων), ιδιαίτερα από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους και αποφυγή του αλκοόλ. Αν η εφίδρωση είναι μεγάλη, συστήνεται η πρόσθετη λήψη μικρών δόσεων αλατιού.
  Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους, από τον οποίο θα λάβουν επιπρόσθετες οδηγίες ανάλογα με την κατάστασή τους καθώς και οδηγίες για την πιθανή αλλαγή της δοσολογίας της φαρμακευτικής τους αγωγής.
• Οι ηλικιωμένοι να μην εγκαταλείπονται μόνοι τους αλλά να εξασφαλίζεται κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
• Οι χώροι εργασίας πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά μηχανήματα ή απλούς ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής, και σε κάθε περίπτωση φυσικό αερισμό των χώρων. Το ίδιο ισχύει και για τα ιδρύματα, που περιθάλπουν νεογνά, βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Διαβάστε εδώ το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Τι προβλέπει Εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.

Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης εξέδωσε σήμερα, Δευτέρα 3 Ιουνίου, εγκύκλιο για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Με τα μέτρα αυτά, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στοχεύει στην προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Πρόληψη θερμικής καταπόνησης:

1. Διαλείμματα: Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
2. Προγραμματισμός Εργασιών: Εκτέλεση εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
3. Μείωση ή παύση της απασχόλησης: Μείωση ή παύση εργασιών σε θερμικά επιβαρυμένους χώρους όπως μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγεία κ.λπ., μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.
4. Διαμόρφωση χώρων διαλείμματος: Δημιουργία κατάλληλων χώρων διαλείμματος εξοπλισμένων με σύστημα κλιματισμού, σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας, τον Ιατρό Εργασίας και εκπροσώπους των εργαζομένων.

Διαβάστε περισσότερα στη σχετική Εγκύκλιο.

Τι ισχύει για το Δημόσιο: 

Σύμφωνα με Εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών, περιγράφονται τα μέτρα προστασίας υπέρ της υγείας των δημοσίων υπαλλήλων καθώς και ο τρόπος λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών κατά τις ημέρες που σημειώνονται ακραία υψηλές θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών κελσίου. (Τρίτη 11 Ιουνίου 2024 έως και Πέμπτη 13 Ιουνίου). 

Ειδικότερα, για τους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες προβλέπεται η εφαρμογή τηλεργασίας. Εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, λόγω της φύσης των καθηκόντων τους, τότε μπορούν να μην προσέλθουν στην υπηρεσία τους κάνοντας χρήση ειδικής άδειας.  

Αντίστοιχα, για τους δημόσιους υπαλλήλους που δεν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, θα μπορούν επίσης να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με τηλεργασία, και όπου αυτό δεν είναι εφικτό θα εφαρμόζεται ευέλικτο ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης. Ειδικά για τους υπαλλήλους που η φύση των καθηκόντων τους απαιτεί την παροχή εργασίας σε εξωτερικούς χώρους, θα πρέπει να κάνουν χρήση των προβλεπόμενων μέσων ατομικής προστασίας, ενώ συστήνεται η αποφυγή εργασίας τις ώρες αιχμής του καύσωνα (12.00 -17.00).

Προς αποφυγή της ταλαιπωρίας των πολιτών, αλλά και για την προστασία της υγείας τους, διευκρινίζεται ότι τυχόν ραντεβού με Δημόσιες υπηρεσίες που έχουν προγραμματιστεί κατά τις ώρες αιχμής του καύσωνα, θα πρέπει να επαναπρογραμματιστούν με μέριμνα των υπηρεσιών.

Σε κάθε περίπτωση, όλες οι δημόσιες υπηρεσίες και οι φορείς του Δημοσίου οφείλουν να παρέχουν αδιαλείπτως τις υπηρεσίες τους στους πολίτες και να μεριμνούν για την εύρυθμη λειτουργία τους.