Η 28η Οκτωβρίου δεν είναι μόνο μια ημέρα μνήμης για την ιστορία της χώρας μας· είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων, μια μέρα αφιερωμένη στη δεύτερη ευκαιρία που μπορεί να προσφέρει η ζωή. Μια υπενθύμιση ότι η προσφορά δεν σταματά με το τέλος, αλλά συνεχίζεται μέσα από εκείνους που επιλέγουν να χαρίσουν ελπίδα.
Η δωρεά οργάνων αποτελεί την ύψιστη μορφή εθελοντισμού — ένας μόνο δότης μπορεί να σώσει έως και οκτώ ζωές και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής δεκάδων άλλων μέσω της δωρεάς ιστών. Κι όμως, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), χιλιάδες άνθρωποι παγκοσμίως εξακολουθούν να περιμένουν ένα μόσχευμα που ίσως να μην έρθει ποτέ. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περίπου 70.000 ασθενείς βρίσκονται κάθε χρόνο σε λίστες αναμονής, ενώ μόλις το 40% λαμβάνει τελικά το μόσχευμα που χρειάζεται.
Στην Ελλάδα, τα ποσοστά δωρεάς παραμένουν χαμηλά — λιγότεροι από 10 δότες ανά εκατομμύριο κατοίκων, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ξεπερνά τους 20. Παρόλα αυτά, υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα, όπως η Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας του ΠΑΓΝΗ, που πρωτοπορεί στη χώρα μας, πραγματοποιώντας 10 δωρεές οργάνων και ιστών το 2024 και ήδη 6 το 2025, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ενίσχυση του εθνικού προγράμματος μεταμοσχεύσεων.
Η διαδικασία της δωρεάς σήμερα στην Ελλάδα πραγματοποιείται αποκλειστικά σε περιπτώσεις εγκεφαλικού θανάτου και συντονίζεται από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), με αυστηρές ιατρικές και ηθικές προϋποθέσεις. Το επόμενο βήμα είναι η εφαρμογή της δωρεάς οργάνων μετά από κυκλοφορικό θάνατο (Donation after Circulatory Death – DCD), μια πρακτική που εφαρμόζεται ήδη σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία, συμβάλλοντας σημαντικά στην κάλυψη του ελλείμματος μοσχευμάτων. Παρότι υπάρχει ήδη το νομοθετικό πλαίσιο (Ν. 5034/2023), η DCD δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί στη χώρα μας.
Η αναγκαιότητα για κατάλληλα μοσχεύματα αυξάνεται συνεχώς. Πολλές δωρεές δεν πραγματοποιούνται λόγω έλλειψης ενημέρωσης ή απουσίας συζήτησης με την οικογένεια. Η σωστή ενημέρωση, η κατανόηση και η πρόθεση του κάθε πολίτη να γίνει δωρητής μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Η δωρεά οργάνων δεν είναι μόνο ιατρική πράξη — είναι κοινωνική υπόθεση. Είναι η πιο έμπρακτη μορφή αλληλεγγύης, που ενώνει την επιστήμη με την ανθρωπιά και μετατρέπει την απώλεια σε ελπίδα.
Ας επιλέξουμε συνειδητά να προσφέρουμε ζωή.
Γίνε δότης. Γίνε η ελπίδα που περιμένει κάποιος άλλος.
Δήλωσε τώρα την επιθυμία σου να γίνεις δωρητής στην ιστοσελίδα του Εθνικού Μητρώου Οργάνων και Ιστών – www.eom.gr
Πηγές:
Ελληνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων: https://www.eom.gr/
Στατιστικά δωρεάς οργάνων και μεταμοσχεύσεων: https://www.edqm.eu/en/
Κείμενο/Προσαρμογή: Ιφιγένεια για το Κάπα3