Η χρήση της νέας τεχνολογίας και η εισαγωγή βιοδεικτών για την καλύτερη διάγνωση, μπαίνουν σταδιακά στις παροχές του ΕΟΠΥΥ, αν και ακόμη δεν έχει προβλεφθεί η πρόσθετη χρηματοδότηση του οργανισμού
Ανοίγει η «ομπρέλα» των διαγνωστικών εξετάσεων που καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το πρόγραμμα έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου, που έχει ήδη ξεκινήσει με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά», μέσω του οποίου έχουν ήδη ξεκινήσει να πραγματοποιούνται προληπτικές μαστογραφίες.
Το πρόγραμμα αναμένεται να επεκταθεί τον Σεπτέμβριο σε σειρά άλλων προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του προστάτη, τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλων μορφών καρκίνου, όπως προαναγγέλθηκε για πρώτη φορά στο 2ο Φόρουμ του ΟΤ, ενώ ανάλογες δράσεις αναμένονται και από τη σταδιακή εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος κατά του Καρκίνου.
Οι νέες εξετάσεις χρησιμοποιούν βιοδείκτες, οι οποίοι αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για τον προσδιορισμό της θεραπείας ακριβείας που αρμόζει σε κάθε περίπτωση ανάλογα με το μοριακό προφίλ του όγκου προκειμένου να επιτευχθούν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αποφεύγεται έτσι η ταλαιπωρία των ασθενών με θεραπείες που μπορεί να μην βοηθήσουν, αλλά και το κόστος που οι άσκοπες θεραπείες συνεπάγονται.
Στο ίδιο πλαίσιο, η χρήση εξειδικευμένων διαγνωστικών εξετάσεων, επεκτείνεται και στην καρδιολογία, τις λοιμώξεις και τη νευρολογία. Στην περίπτωση της καρδιοπάθειας, επιβεβαιώνεται η καρδιακή ανεπάρκεια, ενώ στην περίπτωση των λοιμώξεων, με τη νέα εξέταση ταυτοποιείται η ενεργή λοίμωξη από ηπατίτιδα C.
Πέραν των εξετάσεων αυτών, έρχονται αλλαγές και στην απεικονιστική εξέταση της αξονικής τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (PET-CT), με τον προσδιορισμό των ενδείξεων για χρήση της σε 12 είδη καρκίνου, στην καρδιολογία, τις λοιμώξεις και τη νευρολογία.
Ο Σεπτέμβριος αποτελεί ορόσημο για τον περαιτέρω προγραμματισμό των αλλαγών που χρειάζεται το σύστημα υγείας συνολικά σε ότι αφορά τις υπηρεσίες υγείας που χρειάζονται οι ασθενείς στη χώρα μας, καθώς μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και ο Χάρτης Υγείας της χώρας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο με τον προσδιορισμό των αναγκών σε υπηρεσίες υγείας ανά περιφέρεια και περιφερειακή ενότητα (ΝUTS-2 και NUTS-3) μέσω συγκεκριμένων δεικτών και σε σύνδεση με την προτεραιότητα των δράσεων στο ΕΣΠΑ 2021-2027.
Νέες εξετάσεις
Τρεις νέες αποφάσεις από το υπουργείο Υγείας προβλέπουν την κάλυψη των παρακάτω εξετάσεων:
Καρκίνος προστάτη
Ο βιοδείκτης για τον πρώιμο καρκίνο του προστάτη, καθώς κοστολογήθηκε η εξέταση «Oncotype DX Prostate» σε ασθενείς με Δείκτη PSA στο αίμα κάτω του 20 ng/mL, με Gleason score 6 ή 7 (3+3 ή 3+4) ή σε στάδιο Τ1c ή T2. Η εξέταση κοστολογήθηκε στην τιμή των 3.500 ευρώ.
Καρδιακή ανεπάρκεια
Η διαγνωστική εξέταση μέτρησης του νατριουρητικού πεπτιδίου NT-proBNP, με κόστος 35 ευρώ:
α) Ως βοήθημα στη διάγνωση σε άτομα για τα οποία υπάρχει υποψία ότι πάσχουν από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς και στην ανίχνευση ήπιων μορφών καρδιακής δυσλειτουργίας.
β) Στην εκτίμηση της βαρύτητας της καρδιακής ανεπάρκειας σε ασθενείς με διαγνωσμένη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
γ) Στη διαστρωμάτωση του κινδύνου σε ασθενείς που παρουσιάζουν οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
δ) Στην παρακολούθηση της θεραπείας σε ασθενείς με δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας.
Το Β-τύπου νατριουρητικό πεπτίδιο (ή εγκεφαλικό νατριουρητικό πεπτίδιο ή ΒΝΡ – Brain Natriuretic Peptide) παράγεται από τα κύτταρα του μυοκαρδίου. Η συμβολή του στη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας είναι καλά τεκμηριωμένη. Τα επίπεδα του ΒΝΡ είναι αυξημένα σε ασθενείς με συμπτωματική καρδιακή ανεπάρκεια. Η μέτρηση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στη διάκριση της δύσπνοιας που οφείλεται σε καρδιακή ανεπάρκεια ή άλλες αιτίες.
Αξονική εκπομπής ποζιτρονίων
Αλλαγές όμως έρχονται και στη διενέργεια αξονικών τομογραφιών εκπομπής ποζιτρονίων (PET-CT) για τη διάγνωση 12 μορφών καρκίνου, νευρολογικών παθήσεων όπως η επιληψία και η άνοια, καθώς και καρδιολογικών παθήσεων όπως επιμολύνσεις μοσχευμάτων και εμφυτευμάτων, ενδοκαρδίτιδα και για έλεγχο της βιωσιμότητας του μυοκαρδίου.
Στη σχετική απόφαση τονίζεται ότι τα νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές που πραγματοποιούν την εξέταση συνεχίζουν να υποχρεούνται να λάβουν άδεια καταλληλότητας.
Παράλληλα όμως συγκροτείται ειδική επιτροπή στο Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) από γιατρούς με ειδικότητες Ακτινοδιαγνωστικής, Νευρολογίας, Παθολογικής Ογκολογίας, Πυρηνικής Ιατρικής και Χειρουργικής, η οποία θα καθορίσει τις ενδείξεις, βάσει των οποίων το Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο του ΕΟΠΥΥ θα εγκρίνει την εκτέλεση της εξέτασης.
-
Καρκίνος Πνεύμονα
- Μονήρης Όζος Πνεύμονα
Χαρακτηρισμός μονήρους όζου πνεύμονα, εγκάρσιας διαμέτρου πάνω από 8 mm, με ακτινολογικά χαρακτηριστικά ενδιάμεσης πιθανότητας για κακοήθεια. - Μικροκυτταρικός και μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα
Σταδιοποίηση ασθενών με μη μικροκυτταρικό και μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα, με περιορισμένη νόσο στη συμβατική απεικόνιση, που θεωρούνται υποψήφιοι για ριζική θεραπεία.
Επανασταδιοποίηση ασθενών με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα μετά από σύγχρονη χημειο/ακτινο-θεραπεία.
Επί υποψίας υποτροπής μη μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονα – διαφορική διάγνωση υποτροπής από μεταθεραπευτικές αλλοιώσεις. - Μεσοθηλίωμα
Πάχυνση υπεζωκότα ύποπτη για κακοήθεια προς επιλογή θέσης βιοψίας –
Επιβεβαιωμένο μεσοθηλίωμα για αποκλεισμό εξω-θωρακικής νόσου σε ασθενείς υποψήφιους για ριζική χειρουργική θεραπεία. - Όγκοι Θύμου Αδένα
Σταδιοποίηση ασθενών με κακοήθες νεόπλασμα θύμου αδένα, υποψήφιων για ριζική χειρουργική αντιμετώπιση.
-
Νόσος Hodgkin και non – Hodgin λεμφώματα
- Αρχική σταδιοποίηση λεμφωμάτων Hodgkin και non- Hodgkin.
- Πρώιμος έλεγχος μετά 2-3 κύκλους χημειοθεραπείας (interim PET/CT) επιλεγμένων Hodgkin λεμφωμάτων, εάν τα αποτελέσματα πρόκειται να επηρεάσουν τη θεραπεία. – Επανέλεγχος Hodgkin και non- Hodgkin λεμφωμάτων (υποτύπων με γνωστή πρόσληψη 18F-FDG) μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, για διερεύνηση υπολειμματικής νόσου.
- Διερεύνηση επί υποψίας υποτροπής Hodgkin και non- Hodgkin λεμφώματος.
- Επί υποψίας εκτροπής χαμηλής κακοήθειας λεμφώματος ή χρόνιας λεμφοκυτταρικής λευχαιμίας σε λέμφωμα με υψηλό βαθμό κακοήθειας
-
Μελάνωμα
Αρχική σταδιοποίηση (για απομακρυσμένες μεταστάσεις), επανασταδιοποίηση, έλεγχος υποτροπής σε ασθενείς υπό ανοσοθεραπεία ή/και μοριακά στοχευμένη θεραπεία.
-
Καρκίνος θυρεοειδούς
- Διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς. Επί υποψίας υποτροπής (εφόσον το ολόσωμο σπινθηρογράφημα με 1-131 είναι αρνητικό και η θυρεοσφαιρίνη αυξημένη).
- Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς. Επί υποψίας υποτροπής (όταν η καλσιτονίνη είναι αυξημένη και ο υπόλοιπος έλεγχος αρνητικός ή αμφίβολος) – Έλεγχος με 18FFDOPA.
- Αρχική σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση σε πτωχά διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς (αδιαφοροποίητο καρκίνωμα, αναπλαστικό καρκίνωμα, Hurthle cell καρκίνωμα)
-
Καρκίνος κεφαλής – τραχήλου
-
- Αναζήτηση πρωτοπαθούς εστίας σε ασθενείς με διηθημένους τραχηλικούς λεμφαδένες από καρκίνωμα εκ πλακώδους επιθηλίου
- Σταδιοποίηση
- Έλεγχος ανταπόκρισης 3-6 μήνες μετά από χημειο/ακτινοθεραπεία
- Επί υποψίας υποτροπής, όταν ο υπόλοιπος απεικονιστικός έλεγχος είναι αμφίβολος
-
Καρκίνος γαστρεντερικού συστήματος
-
-
- Καρκίνος Στομάχου-Οισοφάγου: Αρχική σταδιοποίηση σε ασθενείς υποψήφιους για ριζική χειρουργική αντιμετώπιση – Επανασταδιοποίηση μετά από θεραπεία – Επί υποψίας υποτροπής, όταν ο υπόλοιπος απεικονιστικός έλεγχος είναι αμφίβολος
- Καρκίνος Παχέος Εντέρου-Ορθού: Σταδιοποίηση προ θεραπευτικής μεταστασεκτομής – Ανίχνευση υποτροπής σε ασθενείς με αυξημένους καρκινικούς δείκτες ή/και κλινική υποψία, με αρνητικά/αμφίβολα ευρήματα του λοιπού απεικονιστικού ελέγχου. -Έλεγχος ανταπόκρισης σε στοχευμένες επεμβατικές τεχνικές (ablation με ραδιοσυχνότητα, χημείο/ραδιοεμβολισμός) ή στη χημειο/ακτινο-θεραπεία
- Καρκίνος πρωκτού: Αρχική σταδιοποίηση, έλεγχος ανταπόκρισης μετά από χημείο – ακτινοθεραπεία, έλεγχος υπολειμματικής νόσου ή υποτροπής.
- Στρωματικοί Όγκοι Γαντρεντερικού (GIST): Σταδιοποίηση ασθενών υποψήφιων για μοριακά στοχευμένη θεραπεία – Έλεγχος ανταπόκρισης σε μοριακά στοχευμένη θεραπεία
- Καρκίνος Ήπατος-Χοληφόρων-Παγκρέατος: Εκτίμηση ασθενών με γνωστό καρκίνο παγκρέατος, υποψήφιων για ριζική χειρουργική θεραπεία, με λοιπά απεικονιστικά ευρήματα αρνητικά/αμφίβολα για μεταστατική νόσο και επανασταδιοποίηση μετά από προεγχειρητική θεραπεία.
Επί υποψίας υποτροπής καρκίνου παγκρέατος, με ύποπτα ευρήματα στη συμβατική απεικόνιση
Εκτίμηση ασθενών με γνωστό χολαγγειοκαρκίνωμα ή υψηλής κακοήθειας ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα υποψήφιων για ριζική χειρουργική θεραπεία ή μεταμόσχευση, με λοιπά απεικονιστικά ευρήματα αρνητικά/αμφίβολα για μεταστατική νόσο -
-