Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος του τραχήλου της
μήτρας κατατάσσεται τέταρτος σε συχνότητα εμφάνισης μεταξύ των γυναικών
παγκοσμίως, με περίπου 604.000 νέες διαγνώσεις το 2020. Από τους 342.000
εκτιμώμενους θανάτους την ίδια χρονιά, περίπου το 90% καταγράφηκαν σε χώρες
με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, ενώ το 80% των περιστατικών συνολικά
εντοπίζεται στις αναπτυσσόμενες περιοχές. Η ανισότητα αυτή αποδίδεται κυρίως
στην περιορισμένη πρόσβαση των γυναικών σε υπηρεσίες υγείας και προληπτικές
δράσεις, γεγονός που οδηγεί σε καθυστερημένη διάγνωση και ανεπαρκή
θεραπευτική αντιμετώπιση.
Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου, είναι οι εξής:
- Η έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας σε νεαρή ηλικία
- Οι πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι
- Το κάπνισμα
- Το αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας επικεντρώνεται σε τρεις
βασικούς πυλώνες:
1. Πρωτογενής πρόληψη: Εμβολιασμός κατά του HPV, με σύσταση
εμβολιασμού και για τα δύο φύλα από την ηλικία των 9 ετών.
2. Δευτερογενής πρόληψη: Προσυμπτωματικός έλεγχος με ανίχνευση του
HPV ή κυτταρολογική εξέταση. Συνιστάται τακτικός έλεγχος κάθε 5-10 χρόνια
για τις περισσότερες γυναίκες, ή πιο συχνά για όσες έχουν αυξημένο κίνδυνο
(π.χ., γυναίκες με HIV).
3. Τριτογενής πρόληψη: Έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Τα εμβόλια HPV προσφέρουν μακροχρόνια προστασία, μειώνοντας την ανάγκη για
εκτεταμένους ελέγχους, και μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κόστους για τα
συστήματα υγείας. Αυτό επιτρέπει την επένδυση σε προγράμματα εμβολιασμού και
πρόληψης.
Στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ», παρέχονται δωρεάν
εμβολιασμοί και εξετάσεις για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι
προσπάθειες περιλαμβάνουν την εκπαίδευση του πληθυσμού, την προώθηση της
χρήσης προφυλακτικών και την ευαισθητοποίηση για την πρόληψη μέσω του
εμβολιασμού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προτείνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση
για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Στόχος είναι η μείωση της
εξάπλωσης του HPV και η βελτίωση της δημόσιας υγείας μέσω συνδυασμού
πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας.
“O καρκίνος τραχήλου της μήτρας μπορεί να προληφθεί. Καμία γυναίκα δεν
πρέπει να πεθάνει από αυτή την νόσο. Ένα μέλλον χωρίς καρκίνο τραχήλου της
μήτρας, είναι στα χέρια μας. Έχουμε την γνώση και τα εργαλεία…”
Dr Nino Berdzuli,
Διευθυντής Προγραμμάτων Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Ευρώπης
Πηγές
Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (2025). Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας –
Ενημέρωση για την αποτελεσματική πρόληψη έναντι της νόσου. Αντλήθηκε
από: https://eody.gov.gr/karkinos-toy-trachiloy-tis-mitras_-enimerosi-gia-tin-
apotelesmatiki-prolipsi-enanti-tis-nosoy/?print=print
World Health Organization (2025). IARC marks Cervical Cancer Awareness Month
2025. Αντλήθηκε από: https://www.iarc.who.int/featured-news/iarc-marks-
cervical-cancer-awareness-month-2025/
Υπουργείο Υγείας 1 η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής (2025). Ιανουάριος – Μήνας
Ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας. Αντλήθηκε από:
• Ιανουάριος – Μήνας Ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας
