Παιδικός καρκίνος
Ίσως ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα, συναισθηματικά και πρακτικά, που έχει να αντιμετωπίσει κανείς, είναι να βλέπει το παιδί του να πονάει και να ταλαιπωρείται, και πόσο μάλλον από καρκίνο. Δυστυχώς, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάθε χρόνο περίπου 400.000 παιδιά και έφηβοι πλήττονται από τη νόσο του καρκίνου, με τις πιο συχνές περιπτώσεις να αφορούν τη λευχαιμία, όγκους στον εγκέφαλο, λέμφωμα κ.ά. Οι γονείς έχουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ζωής των παιδιών τους και η ψυχοσυναισθηματική τους υγεία είναι το βασικότερο στοιχείο για τη διαχείριση της συνθήκης στην οποία βρίσκονται. (World Health Organization, 2025)
Η γονεϊκότητα στον παιδικό καρκίνο
Η ασθένεια του καρκίνου είναι ικανή να φέρει πολλές ανατροπές και ανισορροπίες μέσα σε μία οικογένεια. Πιο συγκεκριμένα, οι γονείς έχουν πολυδιάστατο και καθοριστικό ρόλο στην οικογένεια, με αποτέλεσμα να αισθάνονται έντονη δυσφορία, στρες, άγχος, κατάθλιψη, ακόμα και συμπτώματα μετατραυματικού στρες. Σύμφωνα με τη μελέτη των Kearney JA, Salley CG, Muriel AC, η γονεϊκή δυσφορία έχει αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής των παιδιών, στην οικογενειακή αλλά και στη συζυγική σχέση.
Ακριβώς επειδή οι γονείς έχουν τον βασικό ρόλο του φροντιστή στα παιδιά τους, προσπαθούν να τα στηρίζουν σε όλες τις φάσεις της θεραπείας. Η ψυχική ανθεκτικότητα απέναντι στο άγχος και στον φόβο τους είναι βασικό μέλημα για την επίτευξη του στόχου τους. Χωρίς την αυτοφροντίδα των γονέων, δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική φροντίδα προς τα παιδιά. (Kearney et al., 2015)
Η σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης
Οι περισσότεροι γονείς εμφανίζουν ψυχική ανθεκτικότητα, δημιουργώντας μια νέα κανονικότητα. Μεγαλύτερη ενίσχυση και βοήθεια προς τους γονείς όμως, για διαχείριση των συναισθημάτων και μείωση του άγχους, θα μπορούσε να προσφέρει η ψυχοθεραπεία βασισμένη σε γνωστικές και συμπεριφορικές θεραπευτικές προσεγγίσεις (CBT), με βάση τα οικογενειακά συστήματα. Επίσης, η εκπαίδευση δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων (PSST), η οποία βοηθά τα άτομα να αναγνωρίσουν και να διορθώσουν δυσλειτουργικούς τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς, έχει φανεί αποτελεσματική: πάνω από 800 μητέρες παιδιών με καρκίνο ανέφεραν μείωση των αρνητικών συναισθημάτων και της έντονης δυσφορίας.
Φυσικά, πέρα από την ψυχολογική στήριξη από έναν ειδικό, η ίδια η στάση των γονέων είναι σημαντική, αναλόγως με το πόσο αισιόδοξοι είναι ή αν έχουν κάποια συναισθηματική στήριξη. (Kearney et al., 2015)
Σε όλες τις περιπτώσεις, ο καρκίνος στα μικρά παιδιά είναι βαρύ φορτίο στους γονείς, απαιτεί μεγάλη δύναμη και αφοσίωση. Ίσως όμως οι συνθήκες να μπορούν να βελτιωθούν με την αυτοφροντίδα των γονέων, προκειμένου να τη διοχετεύσουν και στα παιδιά τους.
Στο ΚΑΠΑ3 πιστεύουμε βαθιά πως η ψυχολογική ενδυνάμωση και η συναισθηματική υποστήριξη των γονέων και φροντιστών παιδιών με καρκίνο είναι ζωτικής σημασίας. Μέσα από δράσεις ενημέρωσης, προγράμματα υποστήριξης και συνεργασίες με ειδικούς, επιδιώκουμε να ενισχύουμε όχι μόνο τους ασθενείς αλλά και τους ανθρώπους που στέκονται καθημερινά στο πλευρό τους.
Kearney, J. A., Salley, C. G., & Muriel, A. C. (2015). Standards of psychosocial care for parents of children with cancer. Pediatric Blood & Cancer, 62(S5), S632–S683. https://doi.org/10.1002/pbc.25761
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer-in-children
Κείμενο: Αναστασία Ντάνια για το Κάπα3
Επιμέλεια κειμένου: Ιφιγένεια Αναστασίου για το Κάπα3
