Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για την εμφάνιση πολλών ασθενειών και βλάπτει σχεδόν όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος.
Περισσότεροι από 16 εκατομμύρια Αμερικανοί πάσχουν από κάποια ασθένεια που προκλήθηκε από το κάπνισμα. Για κάθε άνθρωπο που πέθανε εξαιτίας του καπνίσματος, τουλάχιστον άλλοι 30 ζουν με μία σοβαρή ασθένεια που συνδέεται με αυτό.
Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο, καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό, βλάβες στους πνεύμονες, διαβήτη και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Το κάπνισμα επίσης αυξάνει τον κίνδυνο φυματίωσης, προκαλεί συγκεκριμένες ασθένειες στην όραση και αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα συμβάλλει επίσης στην εμφάνιση ισχαιμικού επεισοδίου, καρκίνου των πνευμόνων και στεφανιαία νόσο. Τα παιδιά που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα έχουν αυξημένο κίνδυνο για αιφνίδιο βρεφικό θάνατο, οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού, ωτίτιδες, άσθμα, προβλήματα αναπνοής και πιο αργή ανάπτυξη των πνευμόνων.
Πώς το κάπνισμα συνδέεται με τον καρκίνο;
Οι χημικές ουσίες που περιέχονται στον καπνό του τσιγάρου εξασθενίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, κάνοντάς το πιο δύσκολο να σκοτώσει καρκινικά κύτταρα. Όταν συμβαίνει αυτό, τα καρκινικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται χωρίς να υπάρχει κάτι να τα σταματήσει.
Τα δηλητήρια του καπνού μπορούν να αλλοιώσουν και να βλάψουν το dna των κυττάρων. Όταν συμβαίνει αυτό, ένα κύτταρο μπορεί να αρχίσει να αναπτύσσεται ανεξέλεγκτα και να δημιουργήσει έναν καρκινικό όγκο.
Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περισσότερες από 4000 χημικές ουσίες εκ των οποίων οι 60 τουλάχιστον είναι καρκινογόνες. Πολλές από αυτές όπως το μονοξείδιο του άνθρακα, η νικοτίνη, η πίσσα, η αμμωνία, η ακετόνη, το κάδμιο και η φορμαλδεΰδη είναι δηλητηριώδεις και τοξικές για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Η πίσσα που περιέχουν τα τσιγάρα, αποτελεί μίγμα χημικών ουσιών που προάγουν την έναρξη της καρκινογένεσης κυρίως στο αναπνευστικό σύστημα. Βάσει επιστημονικών δεδομένων, ο κίνδυνος εμφάνισης πληθώρας νοσημάτων που οφείλονται στο κάπνισμα, είναι ανάλογος της αυξητικής έκθεσης στον καπνό, των ετών της καπνιστικής έξης, του είδους των καπνικών προϊόντων καθώς και της πιθανής έκθεσης σε παθητικό κάπνισμα
9 στους 10 καρκίνους των πνευμόνων οφείλεται στο κάπνισμα. Στην πραγματικότητα, οι καπνιστές σήμερα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των πνευμόνων από ότι το 1964 αν και καπνίζουν λιγότερα τσιγάρα και ένας λόγος ίσως είναι η αλλαγή στον τρόπο που φτιάχνονται και τα χημικά που χρησιμοποιούνται.
Οι θεραπείες για τον καρκίνο των πνευμόνων βελτιώνονται αλλά ακόμη σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους από κάθε άλλο είδος καρκίνου.
Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει καρκίνο σχεδόν σε κάθε μέρος του σώματος:
- Στο αίμα
- Στην ουροδόχο κύστη
- Στον τράχηλο της μήτρας
- Στο παχύ έντερο και το ορθό
- Στον οισοφάγο
- Στα νεφρά
- Στον λάρυγγα
- Στο συκώτι
- Στο στόμα και τον λαιμό
- Στο πάνκρεας
- Στο στομάχι
- Στην τραχεία, τον πνεύμονα και τους βρόγχους
Οι άντρες καπνιστές με καρκίνο του προστάτη έχουν μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας από τους μή καπνιστές
Κάπνισμα και νέοι
Το 2019 περίπου το 40% των μαθητών γυμνασίου και λυκείου στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν κάνει χρήση κάποιου προϊόντος καπνού, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών τσιγάρων και το 23% ανέφερε ότι είχε χρησιμοποιήσει κάποιο προϊόν καπνού τις τελευταίες 30 ημέρες.
Σύμφωνα με τις μελέτες οι περισσότεροι ενήλικες καπνιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ξεκινήσει το κάπνισμα πριν τα 18. Και η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι επιβλαβής για τους νέους . Η νικοτίνη δημιουργεί εξάρτηση και η έκθεση σε αυτή μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του εγκεφάλου η οποία συνεχίζεται κατά την εφηβεία και ολοκληρώνεται γύρω στα 25. Η έκθεση σε αυτά τα κρίσιμα χρόνια μπορεί να βλάψει τα τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν την προσοχή, τις γνωστικές λειτουργίες, τη διάθεση και την παρόρμηση.
Ο καπνός είναι μία απειλή για το περιβάλλον μας
Περισσότερα από 600.000.000 δέντρα έχουν κοπεί, 22.000.000.000 λίτρα νερού έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή και την κατασκευή των τσιγάρων, ενώ παράλληλα περισσότεροι από 84.000.000 τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έχουν ελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα αυξάνοντας σημαντικά τις τιμές της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Επιπρόσθετα, η μη ορθή παγκόσμια διαχείριση των αποβλήτων 4.5 τρισεκατομμύριων αποτσίγαρων ετησίως, παράγει 1.69 δισεκατομμύρια λίβρες τοξικών αποβλήτων, απελευθερώνοντας χιλιάδες χημικές ουσίες στον αέρα, στο νερό και στο έδαφος.
Τι κάνει η διακοπή του καπνίσματος;
Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων, του στόματος, του λαιμού, του οισοφάγου και του λάρυγγα
Μέσα σε πέντε χρόνια οι πιθανότητες καρκίνου του στόματος, του λαιμού, του οισοφάγου και της ουροδόχου κύστης μειώνονται στο μισό.
Δέκα χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο των πνευμόνων μειώνεται στο μισό.
Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος
Σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια είναι τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος που βρίσκονται σε όλη τη χώρα.
Εκεί, οι καπνιστές θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας οι οποίοι θα τους παρέχουν πλήρη υποστήριξη καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας διακοπής, ενώ ταυτόχρονα θα έχουν τη δυνατότητα να αναλύσουν τις δυσκολίες και τις προσωπικές «παγίδες» των υποτροπών, οργανώνοντας από κοινού ένα εξατομικευμένο πλάνο απεξάρτησης από τη νικοτίνη.
Πηγές: https://www.who.int/campaigns/world-no-tobacco-day/2022\
https://www.cdc.gov/tobacco/basic_information/health_effects/cancer/index.htm
https://www.cdc.gov/tobacco/features/world-no-tobacco-day/index.html