Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Άσθματος εορτάζεται την πρώτη Τρίτη του Μαΐου και οργανώνεται από την “Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα” (GINA) με στόχο να ενημερώσει την κοινή γνώμη για αυτή την ευρέως διαδεδομένη ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και με σκοπό να βελτιώσει τις μεθόδους αντιμετώπισής της.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα για το Άσθμα, με σύνθημα «Κλείνοντας τα κενά στη φροντίδα της νόσου», προβάλλει την ανάγκη μίας καθολικής συνεργασίας μεταξύ των επιμέρους κοινοτήτων που σχετίζονται με αναπνευστικά προβλήματα, του ιατρικού πεδίου και των ασθενών, ώστε να εξαλειφθούν οι ανισότητες και τα κενά που παρατηρούνται στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής φροντίδας των ασθενών και να διευκολυνθεί η ανταλλαγή καινοτόμων ιδεών σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο
Λίγα λόγια για το άσθμα
Το βρογχικό άσθµα είναι μία από τις πιο συχνές χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού. Εκτιμάται ότι 300 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν άσθμα και η συχνότητά του έχει αυξηθεί τα τελευταία 20 χρόνια, ιδιαίτερα στα παιδιά. Στη χώρα μας προσβάλλει περισσότερο από μισό εκατομμύριο παιδιά και ενήλικες. Το άσθμα επηρεάζει τους ανθρώπους όλων των εθνικοτήτων, όλων των κοινωνικο-οικονομικών τάξεων και όλων των ηλικιών.
- Το άσθμα είναι χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών και όχι λοιμώδες νόσημα.
- Η ατμοσφαιρική ρύπανση βλάπτει άτομα που πάσχουν ήδη από πνευμονικές παθήσεις καθώς και ηλικιωμένους ανθρώπους, βρέφη και παιδιά.
- Διάφορα αλλεργιογόνα μπορεί επίσης να προκαλέσουν αλλεργικό άσθμα που εκδηλώνεται με βήχα και δύσπνοια.
- Η ψυχοσυναισθηματική φόρτιση και το άγχος αποτελούν σημαντικό παράγοντα επιδείνωσης και πρόκλησης ασθματικής κρίσης.
- Τα συμπτώματα δεν είναι τα ίδια σε όλους τους ασθενείς.
- Η διαχείρισή του συνίσταται στη πρόληψη – φαρμακευτική αγωγή (αντιμετώπιση κρίσεων και προφυλακτική αγωγή) – ανοσοθεραπεία – ενημέρωση του ασθενούς – σωστή τακτική ιατρική παρακολούθηση.
- Το άσθμα αντιμετωπίζεται επιτυχώς, αλλά σπάνια θεραπεύεται.
Σύμμαχοι της φαρμακευτικής αγωγής είναι η διακοπή καπνίσματος, η διατήρηση του φυσιολογικού βάρους, η άσκηση, η αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και της ρινίτιδας.
Συμπτώματα
Το άσθμα εμφανίζεται με επεισόδια αναπνευστικών συμπτωμάτων (παροξύνσεις/κρίσεις) τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:
- Δυσκολία στην αναπνοή, δύσπνοια
- Σφίξιμο στο στήθος/ πόνο
- Βήχα
- Συρίττουσα αναπνοή
- Δυσκολία στον ύπνο λόγω βήχα, συριγμού, δύσπνοιας
- Έντονος βήχας ή συριγμός που επιδεινώνεται με ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού
Εκλυτικοί Παράγοντες
Συχνά τα επεισόδια άσθματος εκλύονται από:
- Σωματική άσκηση
- Επαγγελματική έκθεση σε ερεθιστικούς παράγοντες
- Αλλεργιογόνα (γύρη, τρίχωμα ζώων, μούχλα-ακάρεα
- Έκθεση σε κρύο αέρα
- Άγχος
- Ιογενείς λοιμώξεις αναπνευστικού
- Συντηρητικά
- Γαστρο-οισοφαγική Παλινδρόμηση
Διάγνωση
Αν και δεν υπάρχει ειδική διαγνωστική εξέταση, εν τούτοις, η χρήση των κριτηρίων που ακολουθούν, επιτρέπει την επιτυχή διάγνωση του άσθματος:
- Συμβατό ιατρικό ιστορικό
- Συμβατά συμπτώματα και ευρήματα κλινικής εξέτασης (συρρίτουσα αναπνοή)
- Αποφρακτικό πρότυπο σπιρομέτρησης (υποδεικνύει περιορισμό στη ροή του αέρα)
Ο εργαστηριακός έλεγχος μπορεί να περιλαμβάνει σπιρομέτρηση, δοκιμασία ανταπόκρισης στη βρογχοδιαστολή, δηλαδή σπιρομέτρηση πριν και μετά τη χορήγηση βρογχοδιασταλτικού, δοκιμασία βρογχικής πρόκλησης, μέτρηση εκπνεόμενου οξειδίου του αζώτου(ΝΟ). Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορεί επίσης να συμβάλλουν στη διάγνωση καθώς και δερματικές δοκιμασίες αλλεργίας που ενδέχεται να αποκαλύψουν τους υπεύθυνους εκλυτικούς παράγοντες
Άσθμα, COVID-19 και εμβόλια έναντι της COVID-19
- Το άσθμα δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον νέο κορωνοιό (SARS-CoV-2).
- Τα άτομα με καλά ελεγχόμενο ήπιο και μέτριο άσθμα δεν αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης ή και θανάτου από COVID-19.
- Η πρόσφατη αγωγή με από του στόματος κορτικοειδή και η νοσηλεία για σοβαρό άσθμα μπορεί να συνδέονται με αυξημένη πιθανότητα μη καλής έκβασης της COVID-19
“Επί του παρόντος , με βάση την εκτίμηση κινδύνου/οφέλους και τις προαναφερθείσες ενδείξεις- αντενδείξεις, η GINA συνιστά τον εμβολιασμό των ατόμων με άσθμα» Global Initiative for Asthma, April 26, 2021
Βιβλιογραφία / Πηγές:
European Respiratory Society. “Adult Asthma.” In European Lung White Book, https://www.erswhitebook.org/chapters/adult-asthma/ (April 19, 2019)
https://ginasthma.org/world-asthma-day-2022/
https://ginasthma.org/wp-content/uploads/2022/02/WAD-Activities-2022.pdf
https://ginasthma.org/wp-content/uploads/2021/04/Whats-new-in-GINA-2021_final.pdf
https://ginasthma.org/wp-content/uploads/2021/04/GINA-2021-Main-Report_FINAL_21_04_28-WMS.pdf
https://www.moh.gov.gr/articles/news/1705-pagkosmia-hmera-asthmatos
https://pneumonologikokentro.gr/pagkosmia-imera-asthmatos/
https://researchlab.gr/asthma_greek/
https://www.allergy.org.gr/για-τη-παγκόσμια-ημέρα-άσθματος-7-μαΐο/
