Όλοι οι συμπαγείς καρκίνοι είναι όγκοι, αλλά όλοι οι όγκοι δεν είναι καρκίνοι. Η λέξη όγκος σημαίνει οίδημα και αρχικά χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει κάθε είδους οίδημα που μπορεί να εμφανιστεί σε έναν άνθρωπο. Σήμερα χρησιμοποιείται για να περιγράψει και τους καλοήθεις (μη καρκινικούς όγκους) και τους κακοήθεις (καρκινικούς) όγκους.
Ανάπτυξη όγκου: Ένας καλοήθης όγκος μπορεί να γίνει αρκετά μεγάλος και να προκαλέσει βλάβη στα γύρω όργανα, πιέζοντάς τα, όμως τα κύτταρα του όγκου δεν εισβάλλουν σε άλλα όργανα. Σε αντίθεση, τα κύτταρα ενός καρκινικού όγκου μπορεί να προσβάλουν τους γύρω ιστούς και όργανα ή να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος.
Τι είναι οι καλοήθεις όγκοι;
Οι καλοήθεις όγκοι δεν είναι καρκίνοι. Είναι απλά συγκεντρώσεις κυττάρων που, ενώ ακόμα μοιάζουν πολύ με τον ιστό από τον οποίο έχουν ξεπηδήσει, έχουν αρχίσει να αναπαράγονται και πολλαπλασιάζονται γρηγορότερα από όσο έπρεπε. Οι ελιές και οι κρεατοελιές είναι γνωστά παραδείγματα. Οι όγκοι αυτοί συχνά δημιουργούν ένα ισχυρό, ινώδες περίβλημα ή κάψα γύρω τους. Τα κύτταρα των καλοηθών όγκων ποτέ δεν εισβάλλουν σε άλλους ιστούς, δεν απλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος, όπως κάνουν τα κύτταρα των κακοήθων όγκων.
Γενικά, οι καλοήθεις όγκοι δεν προκαλούν σοβαρή βλάβη στο σώμα. Όμως, αν γίνουν πολύ μεγάλοι, μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά, εξασκώντας πίεση στα γύρω όργανα. Οι πιο πολλοί καλοήθεις όγκοι δεν απαιτούν θεραπεία. Εκείνοι που απαιτούν, μπορεί ν’ αφαιρεθούν. Σποραδικά, όμως, συμβαίνει μια αλλαγή στα κύτταρα ενός καλοήθους όγκου που τον κάνει να γίνει καρκινικός. Οι καλοήθεις όγκοι μπορεί να προσβάλουν σχεδόν όλους τους ιστούς. Η πλειονότητα των όγκων του μαστού είναι καλοήθεις, όπως και η πλειονότητα των όγκων του σώματος της μήτρας. Ένας μεγάλος αριθμός όγκων του δέρματος και του εγκεφάλου είναι καλοήθεις. Όμως, επειδή ο εγκέφαλος περικλείεται από άκαμπτη οστέινη θήκη, οτιδήποτε αναπτύσσεται μέσα σ’ αυτά μπορεί να προκαλέσει βλάβη, πιέζοντας τις εσωτερικές δομές του εγκεφάλου. Σαν αποτέλεσμα, οι καλοήθεις όγκοι του εγκεφάλου και των μεμβρανών που τον περιβάλλουν (των μηνίγγων) είναι πάντα επικίνδυνοι.
Κακοήθεις Όγκοι: Τα χαρακτηριστικά των κακοηθών όγκων είναι διαφορετικά από εκείνα των καλοηθών. Τα κύτταρα του κακοήθους όγκου δεν παραμένουν σε ένα καλά καθορισμένο, σφαιρικό όγκο. Αντίθετα, εισβάλλουν στους γύρω ιστούς και μπορεί να εξαπλωθούν, σαν τις δαγκάνες ενός κάβουρα (καρκίνου) από όπου προέρχεται και ο όρος καρκίνος. Οι καρκίνοι τρυπώνουν στους γύρω ιστούς και όργανα, ενσωματώνονται με αυτά και συχνά τα καταστρέφουν. Τα κύτταρα των κακοήθων όγκων εξαπλώνονται επίσης κατά μήκος των επιφανειών των ιστών και στα αιμοφόρα και λεμφοφόρα αγγεία για να εισβάλουν σε όργανα σε άλλα μέρη του σώματος.
Πηγή: Ιατρικές Εκδόσεις Μανιατέας, MEDICAL EDITOR (CHARLES B. CLAYMAN, MD)