Κατηγορία: ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Κίνδυνος θρόμβωσης μετά από χειρουργική επέμβαση καρκίνου

Σε αναδρομική μελέτη μητρώου στον σουηδικό πληθυσμό διαπίστώθηκε  ότι ο κίνδυνος φλεβικής θρομβοεμβολής παραμένει αυξημένος  2-4 μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση καρκίνου, με την αύξηση του κινδύνου να διαφέρει μεταξύ των διαφόρων τύπων καρκίνου. Αυτό προκύπτει από μελέτη στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 43.000 ασθενείς, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν τώρα στο “JAMA Network Open”.

“Οι κίνδυνοι και τα οφέλη της προφύλαξης από τη θρόμβωση μετά από χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο συζητούνται”, γράφουν οι ερευνητές με επικεφαλής τον Johan Björklund από το Τμήμα Μοριακής Ιατρικής και Χειρουργικής του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης.

“Χρειάζονται μελέτες για τον ακριβέστερο προσδιορισμό του κινδύνου θρόμβωσης μετά από χειρουργική επέμβαση καρκίνου”.

Σε μια αναδρομική μελέτη μητρώου, συμπεριελήφθηκαν δεδομένα από το σύνολο του σουηδικού πληθυσμού το χρονικό διάστημα μεταξύ 1998 – 2016. Όλοι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μείζονα χειρουργική επέμβαση για καρκίνο αντιστοιχήθηκαν σε αναλογία 1 προς 10 με Σουηδούς χωρίς καρκίνο της ίδιας ηλικίας, φύλου και τόπου διαμονής.

Οι καρκίνοι ήταν της ουροδόχου κύστης, του μαστού, του εντέρου ή του ορθού, των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων, των νεφρών ή του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος, του πνεύμονα, του προστάτη και του στομάχου ή του οισοφάγου.

Αυξημένος ο κίνδυνος για όλους τους τύπους καρκίνου

Συνολικά 432.218 ασθενείς με καρκίνο συγκρίθηκαν με 4.009.343 άτομα από την ομάδα ελέγχου που δεν είχαν καρκίνο. Ο αθροιστικός ενός έτους κίνδυνος πνευμονικής εμβολής ήταν αυξημένος στους ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για όλους τους τύπους καρκίνου.

Η διαφορά στον κίνδυνο σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου για τους ουρολογικούς όγκους ήταν καρκινώματα της ουροδόχου κύστης 2,69 ποσοστιαίες μονάδες, καρκινώματα των νεφρών και του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος 1,38 ποσοστιαίες μονάδες και καρκίνος του προστάτη 0,57 ποσοστιαίες μονάδες.

Στην περίπτωση των γαστρεντερικών όγκων, το ποσοστό ήταν 1,57 ποσοστιαίες μονάδες για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και 2,13 ποσοστιαίες μονάδες για τα καρκινώματα του στομάχου ή του οισοφάγου.

Για τις γυναικολογικές επεμβάσεις, η διαφορά κινδύνου ήταν 1,32 ποσοστιαίες μονάδες, για τον καρκίνο του μαστού 0,59 ποσοστιαίες μονάδες και για τον καρκίνο του πνεύμονα 2,61 ποσοστιαίες μονάδες.

Ο ειδικός για την αιτία λόγος κινδύνου (HR) για πνευμονική εμβολή στη σύγκριση ασθενών μετά από χειρουργική επέμβαση καρκίνου και αντίστοιχων ελέγχων, έφθασε στο μέγιστό του λίγο μετά την έξοδο από το νοσοκομείο. Μετά από 60-90 ημέρες, σταθεροποιήθηκε.

30 ημέρες μετά τη χειρουργική επέμβαση, ο HR για πνευμονική εμβολή ήταν 10 έως 30 φορές υψηλότερος από ό,τι στην ομάδα σύγκρισης – για όλους τους τύπους καρκίνου εκτός από τον καρκίνο του μαστού (καρκίνος του παχέος εντέρου: HR 9,18 [95% CI 8,03-10,50], καρκίνος του πνεύμονα: HR 25,66 [95% CI 17,41-37,84], καρκίνος του μαστού: HR 5,18 [95% CI 4,45-6,05).

Οι αυξημένοι κίνδυνοι μειώθηκαν και πάλι, όμως – με εξαίρεση τον καρκίνο του προστάτη – δεν έφτασαν ποτέ στο επίπεδο της ομάδας σύγκρισης. Οι ερευνητές παρατήρησαν παρόμοια αποτελέσματα για την βαθιά φλεβική θρόμβωση όπως και για την πνευμονική εμβολή.

Τα αυξημένα ποσοστά πνευμονικής εμβολής και φλεβικής θρόμβωσης κατά τους 2-4 μήνες μετά την επέμβαση για καρκίνο οφείλονται πιθανότατα στον υποκείμενο καρκίνο, αλλά και στις επικουρικές θεραπείες, θεωρούν οι ερευνητές.

Τα αποτελέσματα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία της ατομικής αξιολόγησης του κινδύνου φλεβικής θρομβοεμβολής και της ανάγκης θρομβοπροφύλαξης σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση για διάφορους τύπους καρκίνου.

Πηγή :

https://www.iatronet.gr/article/122843/poso-ayxhmenos-einai-o-kindynos-thromvoshs-meta-apo-heiroyrgikh-epemvash-karkinoy-meleth

ΠΟΥ: Το 30% έως 50% όλων των περιπτώσεων καρκίνου μπορούν να προληφθούν.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι το 30% έως 50% όλων των περιπτώσεων καρκίνου μπορούν να προληφθούν.

Ένα  μεγάλο μέρος αυτού μπορεί να αποδοθεί σε υγιεινές επιλογές τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής δραστηριότητας, της καλύτερης διατροφής, της έλλειψης καπνίσματος και της ελαφριάς έως μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ, αλλά η γνώση μπορεί επίσης να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο πρόληψης του καρκίνου.

Σύμφωνα με την έκθεση προόδου για τον καρκίνο 2023 της Αμερικανικής Ένωσης για την Έρευνα του Καρκίνου (AACR), οι Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίασαν μείωση κατά 33% της συνολικής θνησιμότητας από καρκίνο μεταξύ 1991 και 2020, σε μεγάλο βαθμό χάρη στις εκστρατείες δημόσιας υγείας και τις πρωτοβουλίες πολιτικής που εφαρμόστηκαν για τη μείωση του καπνίσματος και την αύξηση της έγκαιρης ανίχνευσης των καρκίνων, με βάση τα ευρήματα μελέτης στην CA: A Cancer Journal for Clinicians.

Μια σειρά από πρόσφατες μελέτες διαπίστωσαν ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να μην έχουν κάποιο επίπεδο σαφήνειας ή/και ευαισθητοποίησης σχετικά με ορισμένες τεχνικές πρόληψης του καρκίνου, όπως ο προσυμπτωματικός έλεγχος και ο εμβολιασμός. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κενά στην εξασφάλιση οφέλους από τις διαθέσιμες μεθόδους που μπορούν να βοηθήσουν στην πολύ νωρίτερη ανίχνευση του καρκίνου ή στην απόλυτη πρόληψή του.

Η ελαχιστοποίηση των γλωσσικών εμποδίων και των φραγμών στον υγειονομικό αλφαβητισμό θα μπορούσε να βοηθήσει, χρησιμοποιώντας και οπτικές οδηγίες που έδειξαν θετικά αποτελέσματα. Επίσης σίγουρα η δημιουργία ενός καλύτερου συστήματος για τη διασφάλιση της κατάλληλης παρακολούθησης θα ήταν οφέλιμο ώστε τα συστήματα να έχουν μια καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση.

Στην περίπτωση του εμβόλιου για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) έχει δείξει τεράστια αποτελέσματα στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Στην πραγματικότητα, μια πρόσφατη μελέτη που εξέτασε τα κρούσματα καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στη Σκωτία διαπίστωσε μηδενικά κρούσματα μεταξύ των γυναικών που γεννήθηκαν μεταξύ 1988-1996 και είχαν εμβολιαστεί πλήρως κατά του HPV μεταξύ των ηλικιών 12 και 13 ετών, σύμφωνα με έγγραφο που δημοσιεύθηκε στο Journal of the National Cancer Institute.

Το εμβόλιο κατά του HPV, ωστόσο, μπορεί να ωφελήσει τους άνδρες και να προστατεύσει και από άλλους καρκίνους, όπως ο καρκίνος του πρωκτού, του στόματος και του πέους. Όμως το γεγονός αυτό μπορεί να μην παρουσιάζεται σωστά στους ισπανόφωνους και λατινοαμερικάνους άνδρες που αυτοπροσδιορίζονται ως σεξουαλικές μειονότητες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν στο 16ο συνέδριο AACR Conference on the Science of Cancer Health Disparities in Racial/Ethnic Minorities and the Medically Underserved.

Σύμφωνα με έρευνα το 56% είχε ακούσει για το εμβόλιο HPV, αλλά μόνο το 19% δήλωσε ότι κάποιος πάροχος τους το είχε συστήσει. Επί του παρόντος, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν τον εμβολιασμό κατά του HPV για τους εφήβους γύρω στις ηλικίες 11 ή 12 ετών και μάλιστα ενθαρρύνουν τον εμβολιασμό των νεαρών ενηλίκων έως την ηλικία των 26 ετών, εάν δεν το έκαναν όταν ήταν νεότεροι. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ έχει εγκρίνει το εμβόλιο κατά του HPV για άτομα ηλικίας 9 έως 45 ετών.

“Για να μειωθούν οι ανισότητες που σχετίζονται με τον καρκίνο HPV, είναι σημαντικό οι πληροφορίες να είναι σχετικές και εφαρμόσιμες και διαθέσιμες σε άτομα που έχουν δικαίωμα ηλικίας στη γλώσσα που προτιμούν“, δήλωσαν οι ερευνητές.

Στο πολέμο κατά του καρκίνου η γενετική πρωτοστατεί .

Η αλληλούχιση ολόκληρου του γονιδιώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεχνική διαλογής για να εντοπιστεί εάν ένα άτομο έχει γονίδια με προδιάθεση για κληρονομικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μορφών καρκίνου. Το Εθνικό Ολοκληρωμένο Δίκτυο για τον Καρκίνο (NCCN) έχει θεσπίσει μια σειρά κατευθυντήριων γραμμών -συμπεριλαμβανομένων αυτών για τον καρκίνο του μαστού, των ωοθηκών και του παγκρέατος και τον καρκίνο του παχέος εντέρου- για να προσδιορίσει τα άτομα που θα πρέπει να υποβληθούν σε γενετικές εξετάσεις, αλλά κατευθυντήριες γραμμές όπως αυτές μπορεί να μην πιάνουν όλους όσους πρέπει να ελεγχθούν, σύμφωνα με τον N. Jewel Samadder, MD, καθηγητή ιατρικής στο Mayo Clinic College of Medicine και συν-επικεφαλής του προγράμματος ογκολογίας ακριβείας στο Mayo Clinic Comprehensive Cancer Center.

“Τα κριτήρια αυτά δημιουργήθηκαν σε μια εποχή που οι γενετικές εξετάσεις ήταν απαγορευτικές από πλευράς κόστους και ως εκ τούτου αποσκοπούσαν στον εντοπισμό εκείνων που είχαν τη μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι φορείς μεταλλάξεων, ελλείψει της αλληλούχισης ολόκληρου του γονιδιώματος σε επίπεδο πληθυσμού”, δήλωσε ο Samadder. “Ωστόσο, οι καταστάσεις αυτές αναγνωρίζονται ανεπαρκώς στην τρέχουσα πρακτική και πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν τον κίνδυνο καρκίνου που διατρέχουν”.

Η Samadder παρουσίασε τα αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής Tapestry στην Ετήσια Συνάντηση 2023 της AACR, τα οποία έδειξαν ότι το 39,2% των ατόμων που συναίνεσαν στην αλληλούχιση ολόκληρου του γονιδιώματος και ταυτοποιήθηκαν ως φορείς γονιδίων προδιάθεσης για κληρονομικό καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών (HBOC) ή σύνδρομο Lynch δεν θα πληρούν τις προϋποθέσεις σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές. Κατά τη στιγμή της αποκοπής των δεδομένων, 44.306 ασθενείς από τις εγκαταστάσεις της Mayo Clinic στη Μινεσότα, την Αριζόνα και τη Φλόριντα είχαν παράσχει δείγμα σάλιου. Για αυτό το μέρος της δοκιμής, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος για να αξιολογήσουν τα δείγματα για BRCA1 και BRCA2, που υποδηλώνουν HBOC, και MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 και EPCAM, που υποδηλώνουν το σύνδρομο Lynch.

Η γνώση του αυξημένου γενετικού κινδύνου τους μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να λάβουν τα κατάλληλα επόμενα βήματα. Για παράδειγμα, οι ασθενείς με σύνδρομο Lynch μπορούν να υποβάλλονται σε τακτικές κολονοσκοπήσεις, σε έλεγχο αίματος και ούρων και σε προφυλακτική υστερεκτομή, ενώ οι ασθενείς με HBOC μπορούν να είναι προληπτικοί μέσω προηγμένης απεικόνισης του μαστού και προφυλακτικής μαστεκτομής ή/και ωοθηκεκτομής.

“Η γνώση που προέρχεται από τη γενετική”, και μπορεί να δώσει στους ασθενείς τη δυνατότητα να αναλάβουν τον έλεγχο του κινδύνου της νόσου τους και να αυξήσουν την πιθανότητα να αποφύγουν μια θανατηφόρα διάγνωση καρκίνου ή να τον προλάβουν σε πρώιμο στάδιο, όταν είναι ιδιαίτερα ιάσιμος”.

Περισσοτερα :

The More You Know About Cancer Prevention

Καρκίνος και επιβίωση: Τι προκύπτει από την πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ.

Σε έκθεση, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προκύπτει ότι

Χαμηλότερη θνητότητα σε 9 από 13 σοβαρές μορφές καρκίνου, εμφανίζει η Ελλάδα.

Η χώρα μας ξεπερνάει τη μέση θνητότητα των “27” της Ευρωπαϊκής Ένωσης μόνο στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης (6η χειρότερη θέση), του εγκεφάλου και του κεντρικού νευρικού συστήματος (4η χειρότερη θέση), στη λευχαιμία (6η χειρότερη) και στον καρκίνο του ήπατος (6η χειρότερη).

Έχει, όμως, πολύ καλύτερα ποσοστά επιβίωσης στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (7η καλύτερη) και του παχέος εντέρου (3η καλύτερη).

Αυτό προκύπτει, μεταξύ άλλων, από πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), με τίτλο “Ξεπερνώντας τις ανισότητες κατά του καρκίνου στην ΕΕ, στο επίκεντρο η πρόληψη και η έγκαιρη ανίχνευση”.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, το 37% όλων των θανάτων αφορά την ηλικιακή ομάδα 50 – 69 ετών και το 17% άτομα άνω των 70 ετών.

Οι άνδρες διατρέχουν κατά 70% υψηλότερο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους σε σύγκριση με τις γυναίκες.

Ο καρκίνος του πνεύμονα προσβάλλει κυρίως άτομα χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, ενώ οι πιο πλούσιοι έχουν κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης από τη νόσο.

Χάσμα

Στην έκθεση υπογραμμίζεται πως το χάσμα μεταξύ των φύλων, τόσο στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου, όσο και στη θνησιμότητα, έχει μειωθεί με την πάροδο του χρόνου.

Ωστόσο, οι αριθμοί αυτοί ποικίλλουν πολύ ανά χώρα. Οι χώρες με το υψηλότερο χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στη θνητότητα από καρκίνο ήταν οι χώρες της Βαλτικής (Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία), η Πορτογαλία και η Ισπανία, ενώ οι σκανδιναβικές χώρες (Ισλανδία, Δανία, Σουηδία) και η Ιρλανδία έχουν τις μικρότερες διαφορές μεταξύ των φύλων.

Συστηματικές διαφορές στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου και την επιβίωση παρατηρούνται μεταξύ των κοινωνικών ομάδων.

Πρόσφατη μελέτη σε 18 ευρωπαϊκές χώρες επιβεβαίωσε ότι τα άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο που διαγνώστηκαν κατά την περίοδο 1990 – 2015 είχαν υψηλότερα ποσοστά θνητότητας για σχεδόν όλους τους τύπους καρκίνου από τους πιο μορφωμένους.

Οι διαφορές είναι αξιοσημείωτες στους καρκίνους που σχετίζονται με το κάπνισμα και τις λοιμώξεις.

Τα προκαταρκτικά ευρήματα της μελέτης EUCanIneq δείχνουν ότι η θνητότητα από καρκίνο του πνεύμονα ήταν 2,6 φορές υψηλότερη μεταξύ των ανδρών με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και 1,7 φορά υψηλότερα μεταξύ των γυναικών με χαμηλότερο επίπεδο.

Πηγή :Ιατρονετ

https://www.iatronet.gr/article/122604/se-poies-morfes-karkinoy-ehoyn-ypshloterh-epiviosh-oi-ellhnes-apo-toys-eyropaioys-pinakas?fbclid=IwAR1t2fsRuJShkRnsv9aXNM6zvAkjiC6SzSCZGbj2AnYCeX7zbGpEAyZP54w

ΕΕ: H «ισότητα» βασικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου

H «ισότητα» αποτελεί βασικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουαρίου) τόνισε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου.

Όπως επισήμανε μιλώντας σε περιορισμένο αριθμό μέσων ενημέρωσης στις Βρυξέλλες,  «η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας πρέπει να είναι μια Υγειονομική Ένωση Ισότητας, στην πρόσβαση σε υπηρεσίες, στη φροντίδα του καρκίνου, σε ό,τι κάνουμε. Η ισότητα είναι κάτι αδιαπραγμάτευτο».

Επίσης, αναφέρθηκε σε συστάσεις της Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη που αφορούν στον εμβολιασμό για τον ιό HPV και την ηπατίτιδα Β σύμφωνα με τις οποίες τα εμβόλια θα έχουν πλήρη αποζημίωση ή θα είναι δωρεάν. Ταυτόχρονα, καλούνται οι χώρες να δημιουργήσουν μητρώα παρακολούθησης του εμβολιασμού.

Όσον αφορά στον εμβολιασμό του HPV,  η κ. Κυριακίδου ανέφερε ότι ο στόχος είναι να έχουν εμβολιαστεί το 90% των κοριτσιών που βρίσκονται στην κατηγορία εμβολιασμού καθώς και σημαντικό αριθμό αγοριών υπογραμμίζοντας ότι «τα νούμερα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι αρκετά ανησυχητικά».

Ειδικότερα, η Ευρωπαία Επίτροπος σημείωσε ότι υπάρχουν πάνω από 28.000 νέα κρούσματα κάθε χρόνο στην ΕΕ και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και περισσότερες από 13.000 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους από αυτήν την ασθένεια κάθε χρόνο. «Παγκοσμίως, κάθε δύο λεπτά χάνεται μία ζωή από αυτή την ασθένεια. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι έχουμε ένα εμβόλιο. Πρόκειται για ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Πρέπει να εμβολιάζουμε αγόρια και κορίτσια» σημείωσε, εξηγώντας ότι δεν είναι μόνο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας γιατί υπάρχουν και άλλοι τύποι καρκίνου που επηρεάζουν και τους άνδρες.

«Είναι σημαντικό να κάνουμε αυτήν την κάλυψη για τον εμβολιασμό. Δεν κάνουμε απλώς μια σύσταση. Μπορούμε να υποστηρίξουμε τα κράτη μέλη για την επίτευξη αυτού του στόχου, του 90% του εμβολιασμού των κοριτσιών έως το 2030 και της αύξησης του εμβολιασμού των αγοριών» τόνισε η Στέλλα Κυριακίδου.

Συμπλήρωσε επίσης ότι εγκαινιάζεται  πρόγραμμα για τον εμβολιασμό κατά της ηπατίτιδας Β.  Η Επίτροπος σημείωσε ότι «το 2021, αναφέρθηκαν 16.000 νέες λοιμώξεις από την ηπατίτιδα Β. Το 40% αυτών γίνονται χρόνιες. Αυτές είναι που προκαλούν ηπατική νόσο και καρκίνο του ήπατος. Έτσι έχουμε περίπου 3,6 με 3,7 εκατομμύρια Ευρωπαίους που ζουν με λοιμώξεις από ηπατίτιδα».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πηγή: dailypharmanews.gr

Καρκίνος των ωοθηκών: Σημαντική αύξηση της επιβίωσης με τις νεότερες θεραπείες

Περίπου το 1.1 % των γυναικών θα διαγνωσθούν με καρκίνο των ωοθηκών σε κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ευτυχώς η θνητότητα μειώνεται κατά 2.8% κάθε έτος κατά τα τελευταία έτη.

Πιο συγκεκριμένα, η επιβίωση έχει επιμηκυνθεί αρκετά τα τελευταία έτη αφού η 5ετής επιβίωση που άγγιζε μόλις το 35% την προηγούμενη δεκαετία πλέον αφορά πάνω από 50% των ασθενών.

Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Ογκολογίας – Αιματολογίας), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Αγγελική Ανδρικοπούλου, συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα.

Η θεραπεία τoυ καρκίνου ωοθηκών στα αρχικά στάδια είναι χειρουργική με ολική υστερεκτομή μετά εξαρτημάτων, διερεύνηση όλης της κοιλίας, επιπλεκτομή, λεμφαδενεκτομή και κυτταρολογική εξέταση ασκιτικού υγρού.

Στις περισσότερες περιπτώσεις μετά το χειρουργείο ενδείκνυται η επικουρική θεραπεία με συνδυασμό πακλιταξέλης και καρβοπλατίνης.

Ωστόσο, εάν η νόσος δεν είναι δυνατόν να εξαιρεθεί πλήρως από την αρχή, πλέον είναι δυνατή η εισαγωγική χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα και η χειρουργική αντιμετώπιση σε δεύτερο χρόνο με παρόμοια αποτελέσματα συνολικής επιβίωσης όπως έχει φανεί από μελέτες (CHORUS trial, EORTC 55971).

Συνεπώς, ασθενείς σταδίου III-IV που δεν είναι δυνατόν να επιτύχουν μέγιστη κυτταρομείωση κατά το πρωτογενές χειρουργείο υποβάλλονται σε τρεις κύκλους εισαγωγικής χημειοθεραπείας με βάση την πλατίνα και εν συνεχεία σε ενδιάμεση κυτταρομείωση (interval debulking).

Καρκίνος των ωοθηκών, οι νεότερες θεραπείες

Πλέον, μία σύγχρονη τεχνική που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του χειρουργείου είναι η τεχνική HIPEC (Hyperthermic Intraperitoneal Chemotherapy – διεγχειρητική υπέρθερμη ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία) για την αποστείρωση της κοιλιάς από περιτοναϊκές εμφυτεύσεις μη ορατές με γυμνό μάτι.

Κατά την τεχνική αυτή χορηγείται χημειοθεραπευτικό φάρμακο στην κοιλιά σε υψηλές θερμοκρασίες (42-43 βαθμοί Κελσίου) για διάρκεια 30-90 λεπτών αφού προηγουμένως έχει αφαιρεθεί όλη η μακροσκοπικά ορατή νόσος.

Η τεχνική αυτή διενεργείται από κατάλληλα εκπαιδευμένους χειρουργούς και σε εξειδικευμένα κέντρα. Βάσει των κατευθυντήριων οδηγιών, η HIPEC έχει ένδειξη σε ασθενείς που έχουν λάβει εισαγωγική χημειοθεραπεία και υποβάλλονται σε ενδιάμεση κυτταρομείωση (IDS) ενώ διερευνάται και ο ρόλος της στη δεύτερη χειρουργική επέμβαση κατά την πρώτη υποτροπή.

Στις νέες θεραπευτικές εξελίξεις περιλαμβάνεται η θεραπεία με αναστολείς των PARP πρωτεϊνών που έχουν μέγιστο όφελος στους ασθενείς με μεταλλάξεις στα BRCA γονίδια και με έλλειψη στο σύστημα επιδιόρθωσης βλαβών του DΝA, τον ομόλογο ανασυνδυασμό (homologous recombination, HR).

Είναι πλέον γνωστό πως μία στις δύο γυναίκες με καρκίνο ωοθηκών παρουσιάζουν ανεπάρκεια του ομόλογου ανασυνδυασμού ενώ μία στις τέσσερεις γυναίκες θα φέρει μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 είτε κληρονομική είτε επίκτητη.

Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης γραμμής χημειοθεραπείας με βάση την πλατίνα ενδείκνυται η χορήγηση θεραπείας συντήρησης με τους PARP αναστολείς Niraparib και Olaparib σε ασθενείς με προχωρημένο (σταδίου FIGO III και IV) υψηλού βαθμού κακοήθειας επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών. Με βάση την μελέτη PAOLA-1, η θεραπεία συντήρησης με Olaparib σε συνδυασμό με αντιαγγειογενετική θεραπεία με bevacizumab έχει έγκριση ως θεραπεία συντήρησης μετά την πρώτη γραμμής θεραπείας σε ασθενείς με ανεπάρκεια του ομόλογου ανασυνδυασμού (Homologous Recombination Deficiency) είτε ως αποτέλεσμα μετάλλαξης BRCA1/2 είτε ως αποτέλεσμα γενωμικής αστάθειας.

Σε ασθενείς που φέρουν BRCA1/2 μετάλλαξη η θεραπεία συντήρησης με Olaparib έχει έγκριση ως μονοθεραπεία μετά το πέρας της πρώτης γραμμής θεραπείας με βάση την πλατίνα με βάση τη μελέτη SOLO-1. Η θεραπεία συντήρησης με Niraparib έχει έγκριση σε όλες τις ασθενείς σταδίου FIGO III/IV ανεξαρτήτως ανεπάρκειας του ομόλογου ανασυνδυασμού με βάση τη μελέτη PRIMA που έδειξε όφελος στο συνολικό πληθυσμό.

Τέλος, μία νέα εξέλιξη στον καρκίνο ωοθηκών αποτελεί ένα νέο φάρμακο το mirvetuximab soravtansine, που αποτελεί ένα σύζευγμα αντισώματος-φαρμάκου (ADC) που στοχεύει έναν υποδοχέα στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων.

Το φάρμακο αυτό στοχεύει τον υποδοχέα του φολικού οξέος α (Folate receptor alpha, FRα) που αξιολογείται με ειδικό τεστ εγκεκριμένο από τον FDA. Με βάση τη μελέτη Study 0417 το mirvetuximab soravtansine έλαβε επιταχυνόμενη έγκριση σε ασθενείς με πλατινοανθεκτική υποτροπή της νόσου και θετική έκφραση του υποδοχέα FRα.

Το ποσοστό ανταπόκρισης στους ασθενείς αυτούς ήταν 31.7% ενώ η μέση διάρκεια ανταπόκρισης ήταν 6.9 μήνες. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαίωσε και η μελέτη MIRASOL που έδειξε όφελος τόσο ως προς το διάστημα ελεύθερο προόδου νόσου όσο και ως προς τη συνολική επιβίωση στους ασθενείς αυτούς έναντι της χημειοθεραπείας.

Πηγή: healthstories.gr

Ο ρόλος της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης στον καρκίνο του στομάχου

O καρκίνος του στομάχου (ή γαστρικός καρκίνος) παρουσιάζει έντονη επιδημιολογική διακύμανση. Για τις χώρες της Άπω Ανατολής παραμένει ο τρίτος σε σειρά συχνότητας καρκίνος, αλλά στο δυτικό κόσμο δεν είναι συχνός σε σχέση με άλλες κακοήθεις νεοπλασίες  και η συχνότητά του διαρκώς μειώνεται. Στην Ελλάδα αποτελεί το 3,3-3,9% όλων των κακοηθειών και στα δύο φύλα. Παρά το γεγονός ότι ο γαστρικός καρκίνος δεν είναι συχνός  στη Δύση, αποτελεί μια πολύ σοβαρή ασθένεια  διότι τα περισσότερα περιστατικά διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο όπου η πρόγνωση είναι εξαιρετικά πτωχή και μόλις ένα 30% όλων των ασθενών επιτυγχάνει επιβίωση για περισσότερο από μια πενταετία.

Πάνω από 90% των καρκίνων στομάχου προέρχονται από τους  αδένες του γαστρικού βλεννογόνου, οι οποίοι φυσιολογικά παράγουν τα γαστρικά υγρά τα οποία συμμετέχουν στη λειτουργία της πέψης. Άλλοι ιστοί που βρίσκονται στο στομάχι όπως ο μυϊκός ή ο λεμφικόςιστός μπορούν να δημιουργήσουν κακοήθεια, αλλά πολύ σπάνια.  Γι’ αυτό, όταν μιλάμε για καρκίνο στομάχου εννοούμε πρακτικά τα αδενοκαρκινώματα. Επίσης, συχνά μαζί με τον καρκίνο στομάχου εξετάζονται και καρκινώματα της κατώτερης (καρδιακής) μοίρας του οισοφάγου που επίσης προέρχονται από αδενικό ιστό (αδενοκαρκινώματα γαστροοισοφαγικής συμβολής).

Ο καρκίνος του στομάχου με βάση τους ιστολογικούς του χαρακτήρες διακρίνεται σε δύο κύριες κατηγορίες. Τον εντερικό και το διάχυτο τύπο. Επίσης, κατά τη διάγνωση σταδιοποιείται σε ένα από τα στάδια 0-IV ανάλογα με το βάθος που έχει διεισδύσει τοίχωμα του στομάχου, τη διήθηση ή όχι γειτονικών λεμφαδένων και την παρουσία ή όχι απομακρυσμένων μεταστάσεων. Ο γαστρικός καρκίνος χρειάζεται αρκετά χρόνια για ν’ αναπτυχθεί και προηγούνται χαρακτηριστικές προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις όπως η ατροφική γαστρίτιδα, η εντερική μεταπλασία και η ήπια ή σοβαρή δυσπλασία. Ένα ποσοστό περίπου 10% των ασθενών υπερεκφράζουν στον καρκινικό ιστό την πρωτεΐνη  HER2, η οποία έχει σημασία για την επιλογή της θεραπείας.

Κληρονομικοί και γενετικοί παράγοντες

Ο κληρονομικός καρκίνος στομάχου είναι πολύ σπάνιος, αλλά έχουν αναφερθεί σποραδικά καρκινώματα με γονιδιακές αλλαγές (π.χ. πολυμορφισμός του γονιδίου IL-1β, του MUC1 κα). Σε οικογένειεςπου έχουν αναφερθεί 2-3 κρούσματα  ιδιαίτερα σε ηλικία κάτω των 50 θεωρείται ότι υπάρχει οικογενής προδιάθεση.

Λοίμωξη από το Ελικοβακτηρίδιο του ΠυλωροY

Το Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού είναι ένα βακτήριο το οποίο έχει αναγνωριστεί από τον ΠΟΥ από το 1994 σαν πρώτης τάξεως καρκινογόνο για το στομάχι. Το βακτηρίδιο αυτό αποικίζει το γαστρικό βλεννογόνο στο 50% των ανθρώπων και είναι δυνατόν σε κάποια άτομα να προκαλέσει καρκινογένεση τόσο επειδή  μετατρέπει το γενετικό υλικό των κυττάρων του στομάχου, όσο κι επειδή προκαλεί φλεγμονή. Πριν από την ανάπτυξη καρκίνου προκαλεί προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις στο γαστρικό βλεννογόνο(γαστρίτιδα και άλλες). Μερικά στελέχη ελικοβακτηριδίου (cagA, vac A) είναι πιο επικίνδυνα για να προκαλέσουν κακοήθη εξαλλαγή. Η λοίμωξη με ελικοβακτηρίδιο συσχετίζεται περισσότερο με τον εντερικό τύπο  καρκίνου.

Διαιτητικοί παράγοντες

Σύμφωνα με το WCRF/AICR (Word Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research) η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να δρα προστατευτικά, ενώ η υπερκατανάλωση αλατισμένων τροφίμων, καπνιστών και κατεργασμένων κρεάτων πιθανόν αυξάνει τον κίνδυνο για γαστρικό καρκίνο. Τα τροφικά καρκινογόνα επιδρούν και στο γενετικό υλικό των κυττάρων του γαστρικού βλεννογόνου και προκαλούν βλάβη και φλεγμονή. Η κατανάλωση άλατος επιπλέον διευκολύνει τον αποικισμό από το Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού και την ανάπτυξη των πιο επικίνδυνων στελεχών. Ένα πολύ σημαντικό συστατικό είναι τα νιτρικά των τροφών (κόκκινα, επεξεργασμένα ή συντηρημένα σε αλάτι κρέατα) τα οποία είναι μεταλλαξιογόνα. Τα κόκκινα κρέατα μεταξύ των άλλων περιέχουν και σίδηρο ο οποίος αυξάνει την παραγωγή ελευθέρων ριζών και το οξειδωτικό στρες.

Το κάπνισμα και η κατάχρηση αιθυλικής αλκοόλης αυξάνουν το ρίσκο για καρκίνο στομάχου, είτε υπάρχει λοίμωξη με το Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού είτε όχι.  Επίσης, υπάρχει ένδειξη ότι η έκθεση σε ακτινοβολία, η έλλειψη άσκησης, η παχυσαρκία και η μεγάλη ηλικίασχετίζονται θετικά με το γαστρικό καρκίνο. Τέλος, πρόσφατες ενδείξεις ενοχοποιούν τον ιό Epstein Barr (ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης) σαν υπεύθυνο για την καρκινογένεση στο στομάχι.

Η παρέμβαση στους προδιαθεσικούς  παράγοντες και η προσπάθεια πρώιμης διάγνωσης ώστε ο γαστρικός καρκίνος ν΄ αντιμετωπιστεί επιτυχώς, αποτελούν σήμερα τις μόνες αποτελεσματικές στρατηγικές εναντίον της νόσου. Όπως αναφέρθηκε ο καρκίνος στομάχου έχει γενικά κακή πρόγνωση, γιατί ένα μεγάλο ποσοστό όγκων είναι ανεγχείρητοι, ενώ η υποτροπή είναι συχνή  ακόμη και σε ριζική εξαίρεση του όγκου.  Τα ποσοστό πενταετούς επιβίωσης, για τη Δύση, στο στάδιο Ι είναι 60-80% και μέχρι το στάδιο ΙV πρακτικά μηδενίζεται. Στην Άπω Ανατολή η πρόγνωση είναι λίγο καλύτερη σε όλα τα στάδια, όχι μόνο γιατί ο πληθυσμός είναι διαφορετικός, αλλά και γιατί εφαρμόζεται συστηματικός έλεγχος  και βελτιωμένες τεχνικές.

Η θεραπεία εκρίζωσης του Ελικοβακτηριδίου του Πυλωρού με τα κατάλληλα αντιβιοτικά  μπορεί να αναστρέψει  κάποιες ιστολογικές αλλοιώσεις που προηγούνται του καρκίνου (π.χ. την εντερική μεταπλασία). Αρκετές μεγάλες μελέτες συμφωνούν ότι η θεραπεία εκρίζωσης μπορεί να μειώσει το ρίσκο καρκίνου κατά 35 % περίπου. Η εκρίζωση αυτή έχει νόημα πριν εγκατασταθούν μόνιμες ιστολογικές προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις, και γι’ αυτό πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν πιο νωρίς. Τα προγράμματα γενικού ελέγχου του πληθυσμού για Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού με σκοπό την εκρίζωση όπου αυτό βρεθεί, δεν έχουν ακόμη γενικευτεί  ούτε και στην  Άπω Ανατολή. Η παρουσία καρκίνου σε ασθενείς που δεν έχουν το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, o μεγάλος πληθυσμός που πρέπει να ελεχθεί, η αντοχή στα αντιβιοτικά και το κόστος είναι μερικοί από τους λόγους.

Σχετικά με τη διατροφή, οι περισσότερες μελέτες σε διάφορους πληθυσμούς έχουν υποστηρίξει ότι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και ο περιορισμός της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων και άλατος μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της νόσου. Η βιταμίνη C ενισχύει την άμυνα του γαστρικού βλεννογόνου και μειώνει το οξειδωτικό στρες. Προστατευτικό ρόλο ενδεχομένως έχει και το Σελήνιο. Στο πλαίσιο του τρόπου ζωής προφυλακτικά επιδρά η αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ καθώς και η σωματική άσκηση.

Η παρακολούθηση με ενδοσκόπηση (γαστροσκόπηση) παραμένει μια πολύ αποτελεσματική  μέθοδος για την εντόπιση του γαστρικού καρκίνου σε πρώιμο στάδιο. Επειδή, μεταξύ της εμφάνισης προκαρκινωματωδών αλλοιώσεων και της ανάπτυξης του καρκίνου, μεσολαβεί διάστημα πολλών ετών, άτομα υψηλού κινδύνου για γαστρικό καρκίνο πρέπει να παρακολουθούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα, έως και κάθε 3 χρόνια. Σημειώνεται ότι νέες ειδικές ενδοσκοπικές τεχνικές είναι διαθέσιμες με μεγάλη ακρίβεια στην εντόπιση προκαρκινωματωδών βλαβών.

Βιβλιογραφία
  • Cheng XJ, Lin JC, Tu SP. Etiology and Prevention of Gastric cancer. Gastrointenstinal Tumors 2016;3:25-36
  • Laird-Fick HS, Saini S, Hillard JR. Gastric adenocarcinoma: the role of Helicobacter pylori in pathogenesis and prevention efforts. Postgrad Med J. 2016 ;92(1090):471-7
  • Kao CY, Sheu BS, Wu JJ. Helicobacter pylori infection: An overview of bacterial virulence factors and pathogenesis .Biomed J. 2016 ;39(1):14-23.
  • Venerito M, Goni E, Malfertheiner P. Helicobacter pylori screening: options and challenges. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. 2016;10(4):497-503. Κωδικός Υλικού: Gastric_Cancer_General/Article_01/02-2017
https://thedailyhealth.gr/o-rolos-tis-prolipsis-kai-tis-egkairis-diagnosis-ston-karkino-toy-stomahoy
ΠΗΓΗ: ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ

AUTHORS

Μαρία Χριστοπούλου

H Μαρία Χριστοπούλου MD, MSc, MBA είναι ιατρός, Παθολόγος – Εντατικολόγος

Τα δεδομένα πραγματικού κόσμου (Real-World Data-RWD) συνιστούν ισχυρό εργαλείο απέναντι στα κενά γνώσης στην Ογκολογία

Τα δεδομένα πραγματικού κόσμου (Real-World Data-RWD) συνιστούν ένα ισχυρό εργαλείο, που δύναται να καλύψει, τόσο τα κενά γνώσεις που παραμένουν από τις κλινικές δοκιμές, όσο και να παράγει υποθέσεις για περαιτέρω διερεύνηση. Ωστόσο, όπως τονίστηκε και σε μια μελέτη της ESMO (Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας) που παρουσιάστηκε πρόσφατα, η ποιότητα των δεδομένων χρειάζεται να ληφθεί ιδιαιτέρως υπόψη για την αποτελεσματική χρήση των δεδομένων του πραγματικού κόσμου.

Προκειμένου να υπάρξει πραγματική πληροφόρηση για τη διαχείριση της νόσου, μια μελέτη αναδεικνύει ότι τα δεδομένα του πραγματικού κόσμου πρέπει να συλλέγονται για όλους/-ες τους/τις ασθενείς και να μην περιορίζονται σε συγκεκριμένους πληθυσμούς. Αντιθέτως με τα δεδομένα των κλινικών δοκιμών, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν ότι αντιπροσωπεύουν «τέλεια δεδομένα από τον ατελή, εξαιρετικά επιλεγμένο ασθενή», τα δεδομένα πραγματικού κόσμου αντιπροσωπεύουν «ατελή δεδομένα από τον τέλειο ασθενή», που είναι και εκείνος/-η που απευθύνεται στην κλινική. Η ουσία των δεδομένων πραγματικού κόσμου είναι ότι τα ατελή δεδομένα μπορούν να διαμορφωθούν καλύτερα, βελτιώνοντας τις πηγές δεδομένων και αξιοποιώντας τις τεχνολογικές εξελίξεις, για να ενισχυθεί η εξαγωγή δεδομένων από τα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία (EMR) και να διευκολυνθεί η επιμέλεια και πιστοποίηση των δεδομένων.

Σύμφωνα με άλλη σχετική μελέτη υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα για την ύπαρξη μιας συνεργατικής προσέγγισης, η οποία θα συνδυάζει τη συμπλήρωση των ηλεκτρονικών ιατρικών αρχείων από ιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς με εφαρμογές κινητών τηλεφώνων που θα συλλέγουν δεδομένα απευθείας από τους/τις ασθενείς.

Ορισμένες πρωτοβουλίες της ESMO, όπως η Οδηγία για την Καταγραφή Τεκμηρίων Πραγματικού Κόσμου Ογκολογίας (Guidance for Reporting Ongology real-world Evidence-GROW) ενδέχεται να βοηθήσουν στη δημιουργία υποδομών για τη συλλογή δεδομένων υψηλής ποιότητας και στη βελτίωση της ανάλυσης, με άμεσο αντίκτυπο στην καταγραφή και παρουσίαση. Οι κλινικοί ιατροί χρειάζεται να ενστερνιστούν αυτήν την πηγή πληροφοριών και να αναγνωρίσουν την ολοένα και πιο χρήσιμη συμβολή της, υποστηρίζοντας τα αποτελέσματα, που προκύπτουν από τις καλά σχεδιασμένες μελέτες παρατήρησης.

Πηγή: https://dailyreporter.esmo.org/esmo-asia-congress-2023/editorial/the-value-of-real-world-data-to-inform-cancer-research-and-care

Πως αντιμετωπίζονται οι αιματολογικές κακοήθειες στην εγκυμοσύνη

Εξαιρετικά σπάνια είναι η εμφάνιση αιματολογικών κακοηθειών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (0,02%). Σημαντική  είναι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία καθώς και η υψηλή κλινική υποψία.

Το  ποσοστό αυτό αυξάνεται, όσο αυξάνεται η ηλικία στην οποία οι γυναίκες κυοφορούν. Τα  νεότερα δεδομένα όσον αφορά τη διάγνωση και την αντιμετώπιση των συχνότερων αιματολογικών κακοηθειών στην εγκυμοσύνη  παρουσιάοζυν ο διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητής Θάνος Δημόπουλος (Αιματολόγος – Ογκολόγος) και η Ιατρός Αιματολόγος Δέσποινα Φωτίου, η Ιατρός Ογκολόγος Μαρία Καπαρέλου και η Καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής και Επιδημιολογίας Θεοδώρα Ψαλτοπούλου.

Χημειοθεραπεία

Η συνήθη χορήγηση χημειοθεραπευτικών σχημάτων αλλά και νεότερων παραγόντων εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να περνάνε τον πλακούντα, τη δόση χορήγησης αλλά και την εβδομάδα της κύησης. Κίνδυνος υπάρχει για το έμβρυο καθώς η χημειοθεραπεία κατά το πρώτο τρίμηνο αυξάνει τη πιθανότητα αυτόματης αποβολής, εμβρυικού θανάτου και γενετικών δυσμορφιών. Επίσης, ο κίνδυνος τερατογένεσης είναι μεγαλύτερος κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και μειώνεται σημαντικά κατά τα επόμενα τρίμηνα. Κατά το 1ο τρίμηνο της κύησης συστήνεται και ο τερματισμός της, ενώ κατά κανόνα  είναι πιο ασφαλής η χορήγηση θεραπείας από το δεύτερο τρίμηνο και μετά. Όμως, παραμένει ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού και χαμηλότερου σωματικού βάρους/αργοπορημένης ανάπτυξης για το έμβρυο. Υπάρχει και η επιλογή να διατηρηθεί η κύηση ακόμα και κατά το 1ο τρίμηνο και να καθυστερήσουμε την έναρξη χημειοθεραπείας ή να χορηγηθούν κορτικοστεοειδή ως θεραπεία γέφυρας. Η απόφαση σε κάθε περίπτωση είναι εξατομικευμένη με βάση το υποκείμενο αιματολογικό νόσημα, την επιθετικότητά του, το ιατρικό προφίλ της εγκυμονούσας και τις επιθυμίες της.Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες φαρμάκων που αντενδείκνυνται καθώς έχουν γνωστή τερατογόνο δράση, ενώ άλλα μπορούν να χορηγηθούν με σχετική ασφάλεια κατά το 2ο και 3ο τρίμηνο της κύησης. Με βάση τη διάγνωση και τα ενδεδειγμένα θεραπευτικά σχήματα χρειάζεται συχνά να γίνουν τροποποιήσεις.

Λέμφωμα Hodgkin

Η πιο συχνή αιματολογική κακοήθεια στην εγκυμοσύνη είναι το λέμφωμα Hodgkin (HL). Η πρόγνωση των γυναικών με HL στην κύηση είναι εξαιρετική και η μακροχρόνια επιβίωση παρόμοια με αυτή των γυναικών με HL εκτός εγκυμοσύνης. Σε κάποιες περιπτώσεις η νόσος είναι πολύ περιορισμένη και μπορούμε έτσι να ξεκινήσουμε τη θεραπεία μετά τον τοκετό ιδιαίτερα αν τεθεί η διάγνωση σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η άμεση έναρξη θεραπείας. Το καθιερωμένο σχήμα ABVD (Δοξορουβικίνη, Μπλεομυκίνη, Βιμπλαστίνη, Ντακαρμπαζίνη) μπορεί να χορηγηθεί με σχετική ασφάλεια από το 2ο τρίμηνο και μετά και να προσαρμοστεί εφόσον είναι απαραίτητο σε ένα πιο εντατικό χημειοθεραπευτικό σχήμα μετά την εγκυμοσύνη.  Η χορήγηση του νεότερου παράγοντας Brentuximab vedotin αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη.

Non–Hodgkin Λέμφωμα

Χρειάζεται να τυποποιηθεί και να σταδιοποιηθεί το νόσημα με ακρίβεια ώστε να γίνει ο σωστός προγραμματισμός όσον αφορά το είδος και το χρονικό σημείο χορήγησης της θεραπείας αλλά και το προγραμματισμό τoν τοκετό. Η πιο συχνός τύπος NHL στην εγκυμοσύνη, στο 56% των περιπτώσεων, είναι το διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα Β-κύτταρα (DLBCL), ενώ λέμφωμα από Τ λεμφοκύτταρα διαγιγνώσκεται στο 20% περίπου. Εάν έχουμε ένα NHL χαμηλής κακοήθειας χωρίς συμπτώματα, μια επιλογή είναι να προχωρήσει κανονικά η εγκυμοσύνη και να χορηγηθεί θεραπεία μετά τον τοκετό. Στα λεμφώματα υψηλής κακοήθειας όπως το DLBCL μπορεί να χορηγηθεί συνδυαστική χημειοθεραπεία από το 2ο τρίμηνο. Το σχήμα R-CHOP (ριτουξιμάβης, κυκλοφωσφαμίδης, δοξορουβικίνης, βινκριστίνης και πρεδνιζόνης) μπορεί να χορηγηθεί μετά την 20η εβδομάδα και συνήθως προγραμματίζεται ο τοκετός 2-3 εβδομάδες μετά το τελευταίο σχήμα χημειοθεραπείας.  Η ριτουξιμάβη, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι των Β-λεμφοκυττάρων περνάει τον πλακούντα και μπορεί να προκαλέσει λευκοπενία στο έμβρυο η οποία είναι όμως αναστρέψιμη. Στόχος είναι όλες οι γυναίκες με NHL να γεννήσουν μετά την 34η εβδομάδα.

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

Έχει συχνότητα 1 στις 100.000 εγκυμοσύνες. Μπορεί να τεθεί η διάγνωση σε τυχαίο αιματολογικό έλεγχο ρουτίνας ή να έχει η γυναίκα συμπτώματα όπως αδυναμία, εφιδρώσεις και απώλεια σωματικού βάρους που μπορούν να αποδοθούν και στην ίδια την εγκυμοσύνη.

Η θεραπεία εκλογής σε ασθενείς με ΧΜΛ είναι οι αναστολείς της τυροσινικής κινάσης (TKIs), αλλά η κατηγορία φαρμάκων αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη. Συχνά είναι εφικτό η θεραπεία να αρχίσει παρά μόνο όταν εμφανιστούν συμπτώματα ή οι τιμές των αιμοπεταλίων και των λευκών αιμοσφαιρίων ξεπεράσουν κάποια όρια. Εάν είναι απαραίτητο να δοθεί θεραπεία πριν τον τοκετό μπορούμε να επιλέξουμε λευκαφαίρεση ή ιντερφερόνη ως γέφυρα μέχρι να μπορεί να γίνει έναρξη ΤΚΙ. Σημαντικό είναι να χορηγείται και θρομβοπροφύλαξη.

Μυελοϋπερπλαστικά  νοσήματα

Σε αυτά ανήκουν η αληθής πολυκυτταραιμία (PV) και η ιδιοπαθής θρομβοκυττάρωση (ET). Η ΕΤ είναι το πιο συχνό μυελοϋπερπλαστικό νόσημα σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Εδώ είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε εάν πρόκειται για εγκυμοσύνη χαμηλού ή υψηλού κινδύνου. Σε εγκυμοσύνη χαμηλού κινδύνου χορηγείται ασπιρίνη και εάν είναι απαραίτητο θεραπευτική αφαίμαξη για να διατηρείται ο αιματοκρίτης σε ασφαλή επίπεδα. Εάν η εγκυμοσύνη είναι υψηλού κινδύνου χορηγείται θρομβοπροφύλαξη με ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους και θεραπεία που στοχεύει να μειώσει τον αιματοκρίτη, των αριθμό των λευκών και των αιμοπεταλίων. Μια ασφαλής επιλογή είναι η ιντερφερόνη.

Οξεία  λευχαιμία

Εάν έχουμε διάγνωση οξείας μυελογενούς λευχαιμίας στο 1ο τρίμηνο, συστήνεται τερματισμός της κύησης και άμεση έναρξη χημειοθεραπείας. Από το 2ο τρίμηνο μπορεί να χορηγηθεί η συνήθης εντατική εισαγωγική χημειοθεραπεία με κάποιες προσαρμογές στους παράγοντες που θα χορηγηθούν αλλά υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καθυστερημένης ανάπτυξης του εμβρύου και ακόμα και εμβρυικού θανάτου. Στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία προκύπτουν οι ίδιες προκλήσεις αλλά υπάρχουν και επιπρόσθετα θεραπευτικά ζητήματα καθώς είναι απαραίτητη η χορήγηση χημειοθεραπευτικών που είναι τοξικά για το έμβρυο. Έτσι πριν την 20η εβδομάδα συστήνεται ο τερματισμός της κύησης ενώ μετά την 20η εβδομάδα χορηγείται κλασσική χημειοθεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και προστίθενται οι νεότεροι αναστολείς τυροσινικής κινάσης μετά τον τοκετό.

Πηγη: https://virus.com.gr/

Οδηγίες από την Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας για τις “πρωτοφανείς” ελλείψεις φαρμάκων

Η Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενών εν μέσω της τρέχουσας έλλειψης φαρμάκων για τον καρκίνο. Οι οδηγίες δημοσιεύτηκαν στο JCO Oncology Practice.

Οπως αναφέρεται στο άρθρο, οι ελλείψεις αντικαρκινικών φαρμάκων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν «φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα». Στο πλαίσιο αυτό, η ASCO συγκάλεσε μια συμβουλευτική ομάδα 44 εμπειρογνωμόνων για να συντάξει γενικές αρχές σχετικά με τη διαχείριση της φροντίδας των ογκολογικών ασθενών κατά τη διάρκεια ελλείψεων φαρμάκων για τον καρκίνο.

Οι γενικές συστάσεις είναι οι εξής:

-Μη συνταγογραφείτε παράγοντα με περιορισμένη προσφορά εάν υπάρχει διαθέσιμη εναλλακτική θεραπεία με παρόμοια αποτελεσματικότητα και ασφάλεια.

-Όταν είναι κλινικά αποδεκτό, αυξήστε το διάστημα μεταξύ των κύκλων θεραπείας ή μειώστε τη συνολική δόση θεραπείας του παράγοντα.

–Αποφύγετε τη χρήση ή ελαχιστοποιήστε τη χρήση ενός περιορισμένου παράγοντα σε υποτροπιάζοντες καρκίνους που είναι ανθεκτικοί σε αυτόν τον παράγοντα.

–Ελαχιστοποιήστε τη σπατάλη περιορισμένων παραγόντων βελτιστοποιώντας το μέγεθος του φιαλιδίου, στρογγυλοποιώντας τις δόσεις και χρησιμοποιώντας φιαλίδια πολλαπλών χρήσεων.

–Εάν ένας συγκεκριμένος παράγοντας δεν είναι διαθέσιμος, χρησιμοποιήστε ένα εναλλακτικό σχήμα βασισμένο σε στοιχεία, λαμβάνοντας μια δεύτερη γνώμη εάν είναι απαραίτητο.

–Τα ιδρύματα θα πρέπει να συγκροτήσουν πολυεπιστημονικές επιτροπές για την κοινοποίηση των εσωτερικών πολιτικών σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών.

-Οι πάροχοι θα πρέπει να προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ασθενείς που αισθάνονται αγωνία για ελλείψεις φαρμάκων.

-Τα ιδρύματα θα πρέπει να προσφέρουν υπηρεσίες υποστήριξης για κλινικούς γιατρούς που αισθάνονται αγωνία.

Οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν επίσης συστάσεις θεραπείας για συγκεκριμένες ασθένειες που σχετίζονται με φάρμακα σε έλλειψη.

Για παράδειγμα, εάν η καρβοπλατίνη δεν είναι διαθέσιμη, αυτοί οι ασθενείς μπορεί να λάβουν δοξορουβικίνη και κυκλοφωσφαμίδη συν πακλιταξέλη, τραστουζουμάμπη και περτουζουμάμπη. Η απλή εξάλειψη της καρβοπλατίνης και η θεραπεία ασθενών με ντοσεταξέλη, τραστουζουμάμπη και περτουζουμάμπη είναι επίσης μια επιλογή, καθώς «τα δεδομένα από τη μεταστατική ρύθμιση προσφέρουν στοιχεία ότι η καρβοπλατίνη δεν προσθέτει σημαντικό όφελος», έγραψαν οι συγγραφείς της κατευθυντήριας γραμμής.

Ωστόσο, για ορισμένους καρκίνους, τα σχήματα χωρίς πλατίνα θεωρούνται κατώτερα και δεν υπάρχουν κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η συμβουλευτική ομάδα συνιστά στους ασθενείς να ταξιδέψουν σε περιοχή όπου υπάρχει η κατάλληλη θεραπεία.

Για ασθενείς που έχουν εγγραφεί σε κλινικές δοκιμές, η συμβουλευτική ομάδα προτείνει οι πάροχοι να επικοινωνήσουν με τον επικεφαλής ερευνητή για καθοδήγηση σχετικά με τη διατήρηση της συμμόρφωσης με τα πρωτόκολλα της μελέτης.

«Οι ελλείψεις θα διαρκέσουν μέχρι να ενισχυθεί η φαρμακευτική αλυσίδα εφοδιασμού και να πραγματοποιηθούν επενδύσεις στην ποιοτική παραγωγή γενόσημων ενέσιμων φαρμάκων», έγραψαν οι συγγραφείς.

Πηγές:
https://www.renalandurologynews.com/news/urology/asco-guidance-cancer-drug-shortages/

Πηγή: iatronet.gr

Κάπα3 – Κοινωνικό Μήνυμα για Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τον Καρκίνο

Το Κοινωνικό Μήνυμα του Κέντρου Καθοδήγησης Καρκινοπαθών, Κάπα3 για Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τον Καρκίνο έγινε Viral! Ένα δυνατό μήνυμα που «μαγνητίζει» καθημερινά χιλιάδες πολίτες στα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών, Κάπα3 συνεχίζοντας την επιτυχημένη προσπάθεια για ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σχετικά με την έννοια της Κοινωνικής Υποστήριξης και την επίδραση της στη διαχείριση των χρόνιων νόσων, δημιούργησε ένα τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτ, όπου τονίζει την αναγκαιότητα, αυτή να είναι κατάλληλη και επαρκής, να παρέχεται εγκαίρως από τα κατάλληλα άτομα, σε μια εποχή που η παγκοσμιοποίηση και οι έντονες αλλαγές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων αποτελούν στην διαχείριση του καρκίνου ίσως την κυριότερη πρόκληση για τους επαγγελματίες υγείας και την κοινότητα.

Το Spot με τίτλο «Σκέψου μια λέξη που αρχίζει από Κ» ευαισθητοποιεί και μαγνητίζει καθημερινά το ενδιαφέρον και την αποδοχή χιλιάδων πολιτών, η οποία συνεχώς πολλαπλασιάζεται. Μάλιστα το πολυσήμαντο αυτό κοινωνικό μήνυμα αναρτήθηκε στο διαδίκτυο στο πλαίσιο μιας “καμπάνιας” που δημιούργησε το Κάπα3 με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού. Ήδη το κοινωνικό μήνυμα έχει ξεπεράσει τις 100.000 και πλέον θεάσεις, ενισχύοντας τον σκοπό του Κέντρου που δεν είναι άλλος από την κοινωνική υποστήριξη αλλά και την καθοδήγηση των ογκολογικών ασθενών στο δύσβατο μονοπάτι της ασθένειας .

Πρόκειται για ένα δυνατό μήνυμα επίκλησης στην κοινωνική ευθύνη ενεργούς συμμετοχής όλων μας σε έναν διαρκή αγώνα υποστήριξης των υπηρεσιών υγείας για να μπορέσουμε επιτέλους να πετύχουμε βελτίωση της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών, προαγωγή των αρχών πρόληψης και ενεργούς συμμετοχής του πληθυσμού στη διαχείριση της υγείας τους, μείωση του ανθρώπινου και οικονομικού κόστους στην υγεία, ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών ως παράγοντα θετικό για την υλοποίηση δράσεων κοινής ωφέλειας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα αυτά, είναι η διαμόρφωση ενός ισχυρού, υποστηρικτικού κοινωνικού, θεσμικού και νομικού πλαισίου πρόληψης και διαχείρισης του θεμελιώδους δικαιώματος των ασθενών για μια ζωή με ποιότητα απαλλαγμένη από τα στερεότυπα και τις διακρίσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σποτ που υλοποιήθηκε με γνώμονα τη διασφάλιση, προαγωγή και ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και της Κοινωνικής Υποστήριξης εγκρίθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) και στο πλαίσιο αυτό έλαβε σχετική έγκριση με την απόφαση 207-09.11.2023, από την Ειδική Τριμελή Επιτροπή Εγκρίσεως Κοινωνικών Μηνυμάτων του ΕΣΡ για προβολή του.

Συγκεκριμένα ενέκρινε «τη δωρεάν μετάδοση ενός τηλεοπτικού και ενός ραδιοφωνικού μηνύματος από τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας για το χρονικό διάστημα από 01-12-2023 έως και την 31-12-2023».

Το Spot με το κοινωνικό μήνυμα δημιουργήθηκε με την αμέριστη υποστήριξη φίλων, συνεργατών, εθελοντών και μελών του Κάπα3 κάτω από την καθοδήγηση της Α3 για να προβάλλεται στις δράσεις του Οργανισμού σε όλη την ελληνική επικράτεια αλλά και στο διαδίκτυο.

Σας το αποστέλλουμε ηλεκτρονικά προκειμένου να το διαθέσετε στα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, δίνοντας το μήνυμα ότι «Δεν αρχίζει μόνο ο Καρκίνος από Κ αλλά και όλα αυτά που μπορούν να τον νικήσουν» πρωτοστατώντας με την σειρά σας στην ενημέρωση του κοινού.

Ο ορισμός της κοινωνικής υποστήριξης, όπως αποδίδεται ευρύτερα από τον Mattson (2011) βασιζόμενος στους ορισμούς άλλων ερευνητών (Albrecht & Adelman 1987, Gottleb 2000) αποδίδει την κοινωνική υποστήριξη ως «μια συναλλακτική, επικοινωνιακή διεργασία που περιλαμβάνει την λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, με στόχο τη βελτίωση της αίσθησης του ατόμου αναφορικά με την ικανότητα διαχείρισης του προβλήματός του, της αυτοεκτίμησης καθώς και της αίσθησης του ανήκειν».

Σας ευχαριστούμε θερμά για την θετική σας ανταπόκριση

Με εκτίμηση,

Μπίστα Ευαγγελή
Υπεύθυνη Ανάπτυξης και Λειτουργίας, Κάπα3

Phd(c),Mba,MSC,BSC
mob:6974102934

Κοινωνικό Μήνυμα – Κάπα3 .docx

ΑΠΟΦΑΣΗ 207 2023 (1)