Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (Δ.Ο.Ε.) έχει καθιερώσει την 28η Απριλίου ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία», με στόχο την περαιτέρω προβολή του θέματος της πρόληψης των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών σε διεθνές επίπεδο.
Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, περισσότεροι από 30 εκατομμύρια τόνοι καρκινογόνων, μεταλλαξιογόνων και τοξικών, για την αναπαραγωγική υγεία, ουσιών παράγονται ετησίως στην Ευρώπη. Επιπλέον, χημικά και άλλοι βιολογικοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Η οδηγία 2004/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) στοχεύει στην προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά τους, λόγω έκθεσης σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες στον χώρο εργασίας.
Ποια είναι όμως η σημασία ενός ασφαλούς και υγιούς περιβάλλοντος για τους εργαζομένους και πώς αυτό οφείλει να προωθηθεί;
Ένα ασφαλές και υγιές εργασιακό περιβάλλον είναι ένα περιβάλλον εργασίας που δεν απειλεί την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Αυτό οφείλει να περιλαμβάνει τη διατήρηση της ασφαλείας και υγείας των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, καθώς και την πρόληψη των ατυχημάτων και των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσει η εργασία.
Είναι σημαντικό να προστατεύονται οι εργαζόμενοι που εκτίθενται σε καρκινογόνες ή μεταλλαξιογόνες ουσίες. Ως ένα πρώτο βήμα, η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές, σε ειδικό οδηγό για την πρόληψη και τις ορθές πρακτικές, ώστε να μειωθούν οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια κατά την εργασία.
Αναφορικά, οι παράγοντες κινδύνου είναι:
Χημικοί, όπως:
- το βενζόλιο
- το χλωριούχο βινύλιο
- το κάδμιο
- το κοβάλτιο
- η φορμαλδεΰδη
- η σκόνη πυριτίου
- η σκόνη ξύλου ή οι αναθυμιάσεις πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAH) από άσφαλτο σε έργα οδοποιίας
- το ορυκτέλαιο
- η ακτινοβολία ιονίζουσα και υπεριώδης από τον ήλιο
- η εκπομπή καυσαερίων κινητήρα ντίζελ
Βιολογικοί, όπως:
- το κυκλικό ή νυχτερικό ωράριο εργασίας
- η καθιστική εργασία
- το στρες
- η ποιότητα του αέρα των χώρων εργασίας, για πρόκληση ή επιδείνωση αναπνευστικών, αλλεργικών και μολυσματικών παθήσεων
- ο σωστός καθαρισµός και η επιµέλεια του χώρου εργασίας
Σε κάθε εργασιακό περιβάλλον, λοιπόν, απαιτείται μελέτη των παραγόντων, φυσικών και ψυχοκοινωνικών που είναι σε θέση να βλάπτουν την υγεία των εργαζομένων. Η συνεργασία εργοδοτών και εργαζομένων με τη βοήθεια του κράτους, μπορούν να βρουν λύσεις για βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Η προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας των εργαζομένων πρέπει είναι η υψίστη προτεραιότητα.
Ως εκ τούτου, υποχρέωση αποτελεί:
- η εκπαίδευση του προσωπικού, σχετικά με τις ασφαλείς και υγιεινές πρακτικές εργασίας, προκειμένου να υπάρχει σωστή πρόληψη τραυματισμών και ασθενειών.
- η επιθεώρηση των χώρων εργασίας και των εργαλείων από ειδικούς, για την ανίχνευση επικίνδυνων καταστάσεων.
- η πρόληψη τραυματισμών και ασθενειών, μέσω της χρήσης κατάλληλων εξοπλισμών και προληπτικών μέτρων.
- η παροχή υπηρεσιών επαγγελματικής υγείας στους εργαζόμενους, όπως ιατρικές εξετάσεις και πρόληψη ασθενειών, για την διατήρηση της υγείας τους.
- η διαμόρφωση μιας κουλτούρας ασφάλειας, στην οποία οι εργαζόμενοι νιώθουν άνετα να αναφέρουν ανησυχίες τους και να επικοινωνούν ανοιχτά, σχετικά με θέματα ασφαλείας και υγείας στην εργασία, για την προαγωγή της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία.
- η αξιολόγηση των κινδύνων στην εργασία, για την αναγνώριση των πιθανών κινδύνων και τη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης.
- η υποστήριξη των εργαζομένων από τη διοίκηση της επιχείρησης, μέσω εκπαίδευσης, κατάλληλου εξοπλισμού και παροχής αναγκαίων εγκαταστάσεων, για την προαγωγή της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία.
- η συνεχής βελτίωση της πολιτικής ασφαλείας και υγείας στην εργασία, για την προσαρμογή στις αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και τη βελτίωση της απόδοσης της επιχείρησης.
Βιβλιογραφία:
ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2019/130 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 16ης Ιανουαρίου 2019 για την τροποποίηση της οδηγίας 2004/37/ΕΚ σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019L0130&from=EN
Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία» https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/ygeia-kai-asfaleia-stin-ergasia/